Excel 2019 (Phần 13): Tạo các công thức phức tạp

Hà Nguyễn

Bạn có thể có kinh nghiệm làm việc với các công thức chỉ chứa một toán tử, như 7+9. Các công thức phức tạp hơn có thể chứa một số toán tử toán học, như 5+2*8. Khi có nhiều hơn một phép toán trong công thức, thứ tự các phép toán sẽ cho Excel biết phép tính nào cần thực hiện trước tiên. Để viết công thức cung cấp cho bạn đáp án chính xác, bạn cần hiểu thứ tự phép toán.

Thứ tự phép toán

Excel tính toán các công thức dựa trên thứ tự sau:

Các phép toán đặt trong dấu ngoặc đơn
Các phép tính lũy thừa (ví dụ: 3^2)
Phép nhân và phép chia, tùy điều kiện nào đến trước
Phép cộng và phép trừ, tùy điều kiện nào đến trước

Mặc dù công thức này trông phức tạp, nhưng hãy thực hiện từng bước để tìm ra câu trả lời đúng.

Đầu tiên, ta sẽ bắt đầu bằng cách thực hiện phép tính bên trong dấu ngoặc đơn. Trong trường hợp này là 6 - 3 = 3.

Như bạn có thể thấy, công thức đã trông đơn giản hơn. Tiếp theo, hãy xem liệu có bất kỳ lũy thừa nào không. Có 2 ^ 2 = 4.

Tiếp theo, ta sẽ giải quyết bất kỳ phép nhân và phép chia nào, theo thứ tự từ trái sang phải. Vì phép chia đứng trước phép nhân nên nó được tính trước: 3/4 = 0,75.

Bây giờ, ta sẽ tính phép nhân còn lại: 0,75 * 4 = 3.

Tiếp theo, hãy tính toán bất kỳ phép cộng hoặc phép trừ nào, một lần nữa theo thứ tự từ trái sang phải. Phép cộng đứng trước: 10 + 3 = 13.

Cuối cùng, thực hiện nốt một phép trừ còn lại: 13 - 1 = 12.

Bây giờ, ta có câu trả lời: 12. Và đây là kết quả chính xác mà bạn sẽ nhận được nếu nhập công thức vào Excel.

Tạo công thức phức tạp

Trong ví dụ dưới đây, bài viết sẽ trình bày cách Excel sử dụng thứ tự các phép tính để giải một công thức phức tạp hơn. Ở đây, ví dụ muốn tính toán chi phí thuế bán hàng cho một hóa đơn phục vụ ăn uống. Để làm điều này, công thức cần viết sẽ là =(D3+D4+D5)*0.075 trong ô D6. Công thức này sẽ cộng giá các mặt hàng, sau đó nhân giá trị đó với thuế suất 7,5% (được viết là 0,075) để tính ra đáp án.

Excel tuân theo thứ tự phép toán. Đầu tiên, cộng các giá trị bên trong dấu ngoặc đơn: (45.80+68.70+159.60) = 274.10. Sau đó, nhân giá trị đó với thuế suất: 274.10*0.075. Kết quả sẽ cho thấy rằng thuế bán hàng là $20.56.

Điều đặc biệt quan trọng là tuân theo thứ tự phép toán khi tạo công thức. Nếu không, Excel sẽ không tính toán chính xác kết quả. Trong ví dụ, nếu dấu ngoặc không được bao gồm, thì phép nhân sẽ được tính trước, dẫn đến kết quả không chính xác. Dấu ngoặc đơn thường là cách tốt nhất để xác định phép tính nào sẽ được thực hiện đầu tiên trong Excel.

Cách tạo một công thức phức tạp bằng cách sử dụng thứ tự phép toán

Ví dụ dưới đây sẽ sử dụng các tham chiếu ô cùng với những giá trị số để tạo một công thức phức tạp sẽ tính tổng phụ cho một hóa đơn phục vụ ăn uống. Công thức sẽ tính toán chi phí của từng món trong menu trước, sau đó cộng các giá trị này vào.

1. Chọn ô sẽ chứa công thức. Ví dụ sẽ chọn ô C5.

2. Nhập công thức. Ví dụ sẽ nhập =B3*C3+B4*C4. Công thức này sẽ tuân theo thứ tự các phép toán, đầu tiên là thực hiện phép nhân: 2.79*35 = 97.65 và 2.29*20 = 45.80. Sau đó, nó sẽ cộng các giá trị này để tính tổng: 97.65+45.80.

3. Kiểm tra lại độ chính xác của công thức, sau đó nhấn Enter trên bàn phím. Công thức sẽ được tính toán và hiển thị kết quả. Trong ví dụ, kết quả cho thấy tổng phụ của đơn đặt hàng là $143,45.

Bạn có thể thêm dấu ngoặc vào bất kỳ phương trình nào để dễ đọc hơn. Có thể đặt các phép tính nhân trong dấu ngoặc đơn để làm rõ rằng chúng sẽ được tính toán trước khi cộng và kết quả của công thức trong ví dụ này sẽ không thay đổi.