15 hệ điều hành bạn có thể chạy với Raspberry Pi

Chỉ với 40$ cho phiên bản chính (rẻ hơn nhiều so với Pi Zero), không có bất kỳ tranh luận nào về Raspberry Pi. Nó đa năng theo cách mà các đối thủ cạnh tranh với nó không làm được. Hầu hết các dự án và mục đích sử dụng đều có thể đạt được với Raspbian, một phân nhánh của Debian Linux. Raspbian được duy trì bởi Raspberry Pi Foundation, vì vậy bạn có thể yên tâm rằng nó cung cấp các chức năng tốt nhất.

Nhưng bạn không cần phải gắn bó với Raspbian, vì có rất nhiều hệ điều hành khác có thể chạy Raspberry Pi. Chỉ cần đảm bảo bạn có màn hình, chuột và bàn phím trong tay trước khi khởi động!

1. Các hệ điều hành Linux dựa trên ARM

Người ta ước tính rằng có hơn 80 bản phân phối dựa trên Linux cho Raspberry Pi, từ Raspbian, PiDora và ArchLinux (tất cả đều có sẵn thông qua trình cài đặt NOOBS), cho đến Linutop và PiBang. Ở tầm trung, bạn sẽ tìm thấy Ubuntu MATE. Hãy xem xét Kano OS. Nó có sẵn cho tất cả các máy tính Pi, chứ không chỉ những máy tính được bán bởi Kano.

Sau đó, có Kali Linux, và một loạt các hệ điều hành khác dành cho Pi, sử dụng cho rất nhiều mục đích khác nhau.

• Cách cài đặt và sử dụng Kali Linux trên máy ảo VmWare

Được cho là bản phân phối Raspberry Pi nhẹ nhất hiện có, DietPi chạy trên phiên bản Debian được tối ưu hóa cao. Image DietPi có dung lượng chỉ 400MB, nhẹ hơn 3 lần so với Raspbian Lite.

2. Các media center Raspberry Pi

Một trong những mục đích sử dụng máy tính là coi nó như một media center (trung tâm truyền thông). Người dùng Raspberry Pi có sẵn rất nhiều lựa chọn. Mặc dù chúng luôn được xây dựng trên Raspbian/Debian, chúng cũng dựa trên Kodi, một phần mềm media center phổ biến. Những gì bạn nhận được với các hệ thống này là một hình ảnh ổ đĩa để cài đặt, giống như bất kỳ hệ điều hành Raspberry Pi nào khác.

Một số tùy chọn có sẵn, tất cả đều cung cấp Kodi:

• OpenELEC - phiên bản có sẵn cho tất cả các mô hình tiêu dùng của Raspberry Pi.
• OSMC - tương thích với Raspberry Pi 1, 2, 3 và Zero, với các cập nhật thường xuyên.
• LibreELEC - cung cấp công cụ tạo thẻ SD cho người dùng Raspberry Pi 2 và 3.

Bạn có thể tải xuống các lựa chọn này một cách độc lập hoặc dưới dạng tùy chọn trong trình cài đặt NOOBS. Để có kết quả tốt nhất, hãy chạy Kodi với VPN.

Ngoài ra, bạn có thể xem xét Xbian. Nhanh chóng và gọn nhẹ, Xbian có một chút khác biệt. Giống như hệ điều hành cơ bản, Debian, Xbian kết hợp các bản phát hành rolling release. Các tùy chọn Kodi khác cho Raspberry Pi không làm được điều này - Xbian cung cấp những cải tiến và sửa lỗi nhanh hơn các đối thủ cạnh tranh. Xbian chạy trên Raspberry Pi lên đến 3B+.

3. RISC OS Pi

Hệ điều hành RISC do Cambridge phát triển là hệ điều hành đầu tiên cho bộ vi xử lý ARM, được phát triển vào những năm 1980. Nó đã được sử dụng rộng rãi trong Acorn Archimedes, được tìm thấy trong các tổ chức giáo dục vào giữa những năm 1990, cuối cùng được thay thế bằng các máy tính dựa trên Windows.

Tuy nhiên, RISC OS vẫn có liên quan và dễ cài đặt.

Để có kết quả tốt nhất, bạn sẽ cần một con chuột với con lăn có thể nhấp, vì giao diện người dùng RISC OS yêu cầu một con chuột ba nút. Sau khi cài đặt, bạn sẽ tìm thấy các ứng dụng miễn phí trong Packman và các tùy chọn thương mại trong !Store.

Bạn có thể cài đặt RISC OS bằng công cụ cài đặt NOOBS.

4. Plan 9

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp thay thế cho các hệ điều hành máy tính để bàn, thì Plan 9 có thể là lựa chọn hoàn hảo cho bạn. Đây là một hệ điều hành barebones nguồn mở, được thiết kế bởi cùng một nhóm phát triển UNIX.

Hình ảnh thẻ microSD có thể được ghi theo cách thông thường, và việc khởi động sẽ đưa bạn gần như ngay lập tức vào hệ điều hành Plan 9.

Trong thực tế, một giao diện người dùng dòng lệnh thuần túy có thể hơi khó hiểu. Tuy nhiên, nếu bạn có kinh nghiệm sử dụng UNIX hoặc muốn thử nghiệm với giao diện kiểu này, Plan 9 là một lựa chọn tốt để bắt đầu.

5. Các Retro Gaming Suite

Quay trở lại Linux, có một cặp hệ điều hành chơi game retro mà bạn có thể cài đặt trên Raspberry Pi. Các công cụ này - cả hai đều chạy trên Raspbian/Debian - cho phép bạn khởi động các game ROM và trình giả lập. Chúng có giao diện người dùng điều khiển rất hoàn hảo và có thể được duyệt bằng bộ điều khiển game.

Hai công cụ phổ biến hiện nay là RetroPie và RecalBox.

• RetroPie - cung cấp mô phỏng một bộ sưu tập các nền tảng retro từ những năm 80, 90 và đầu những năm 2000.
• RecalBox - tương tự như RetroPie, nhưng Recalbox cung cấp hỗ trợ cho một số hệ thống mà RetroPie không hỗ trợ. Ví dụ, v4.1 có thể chạy một số game Dreamcast với Reicast. Nó cũng dễ dàng hơn để thiết lập và sử dụng.

Ngoài ra, bạn có thể tham khảo thêm 2 tùy chọn nữa là:

- Lakka (link tải: http://www.lakka.tv/)

Được coi là “một bản phân phối Linux gọn nhẹ giúp biến một máy tính nhỏ thành một bảng điều khiển giả lập toàn diện”, Lakka là một nền tảng chơi game cổ điển thông minh.

Bản phân phối Linux chính thức của RetroArch và libretro, Lakka có sẵn cho nhiều PCB, cũng như Windows và macOS.

- Pi Entertainment System (PES)

PES là một tập hợp các trình giả lập dựa trên Arch Linux. PES xử lý vấn đề giả lập cho 22 nền tảng, theo dõi việc thực hiện qua RetroAchievements.org và bao gồm Kodi.

Được viết bằng Python, PES là một cách tiếp cận dành cho người thích chơi game cổ điển.

6. FreeBSD

Đây không phải là Linux. Nhưng nó trông khá giống Linux và hoạt động theo cùng một cách với hệ điều hành này. Xuất phát từ nghiên cứu Unix thông qua phân phối phần mềm Berkeley (hay còn gọi là BSD - Berkeley Software Distribution), FreeBSD (hoặc phần lớn code của nó) là một trong những hệ điều hành được sử dụng rộng rãi nhất trên thế giới.

Bạn sẽ tìm thấy code FreeBSD trong macOS, Nintendo Switch, PlayStation 3 và PlayStation 4 của Sony.

Chạy trên một Raspberry Pi phần lớn dựa vào kinh nghiệm đối với các dòng lệnh, cũng như khả năng khởi động các ứng dụng và game vào Windows. FreeBSD có sẵn một bộ sưu tập các phần mềm với số lượng lớn, vì vậy nếu bạn chưa biết đến chúng thì đã đến lúc thử nghiệm trên Raspberry Pi của bạn!

7. Chromium OS

Cùng một nguồn với hệ điều hành Chrome, Chromium OS có thể được cài đặt trên netbook, máy tính xách tay và cả Raspberry Pi nữa. Với Chromium OS được cài đặt, bạn sẽ có quyền truy cập vào cùng các công cụ dựa trên đám mây, như trong Chrome OS.

Trên thực tế, bạn có thể xây dựng Chromebook của riêng bạn bằng một chiếc Raspberry Pi! Việc này đang được phát triển liên tục, do đó, lưu ý các tính năng mới có thể được giới thiệu thêm hoặc xóa bỏ đi.

Nổi bật nhất trong số này là Flint OS.

8. Windows 10 IoT Core

Đã có rất nhiều cuộc thảo luận và cả sự nhầm lẫn về Windows 10 IoT Core cho Raspberry Pi. Tóm lại, nó không phải là Windows như bạn biết và (có lẽ) yêu thích. Thay vào đó, nó là một phiên bản được sửa chữa lại của Windows Embedded và không có môi trường desktop. Mục đích của nó, được minh chứng bằng “IoT”, là một hệ điều hành Internet.

Điều này có nghĩa là Pi có thể được sử dụng cho mục đích phát triển, nhưng để có kết quả tốt nhất, bạn cần phải kết nối từ xa với thiết bị Windows I IoT Core bằng một máy tính khác. Từ đây, bạn có thể triển khai phần mềm từ Visual Studio đến nó. Một Raspberry Pi trong Windows 10 IoT Core cũng sẽ chạy các ứng dụng Python.

Tuy nhiên, lưu ý rằng, mặc dù hữu ích cho một số công việc cụ thể, nhưng Windows 10 IoT Core không thể thay thế Linux cho Raspberry Pi.

9. Android

Thật ngạc nhiên, bạn cũng có thể chạy Android trên Raspberry Pi. Trên thực tế, điều này không quá bất ngờ, vì ngày nay Android dường như chạy trên bất kỳ phương tiện nào, từ máy tính đến các đầu thu kỹ thuật số.

Các phiên bản Android khác nhau có sẵn cho Pi, với các phiên bản hiện tại dựa trên Android 7.0 Nougat. Một số bản dựng Android TV cũng đang được phát triển tại thời điểm bài viết này.

Như bạn mong đợi, cài đặt Android trên Raspberry Pi cho phép bạn truy cập vào bộ sưu tập khổng lồ các ứng dụng và game Android. Có thể có một số vấn đề về sự tương thích, nhưng tổng thể nhìn chung là khá ổn.

10. AROS: Bản remake của AmigaOS

Với vai trò một trong những hệ điều hành phổ biến nhất của năm qua, AmigaOS là một dự án nguồn đóng, hiện đang được sở hữu bởi Amiga, Inc, và được cấp phép độc quyền, vĩnh viễn cho Hyperion Entertainment. Một số bản sao đã được phát triển trong nhiều năm qua (đáng chú ý nhất là MorphOS), nhưng chỉ AROS có sẵn cho Pi.

Như bạn có thể thấy từ bản demo, một số game và ứng dụng có sẵn, và bạn sẽ tìm thấy trải nghiệm giống như Amiga hiện đại.

Lưu ý rằng bạn cũng có thể mô phỏng Amiga trên PC của mình và nền tảng có một thư viện game rất lớn. Và nếu bạn là người hâm mộ Amiga, một số game cổ điển hiện khả dụng cho Android.

(Link tải AROS: http://www.aros-broadway.de/downloads/index.html)

Với hệ điều hành dựa trên Linux, hệ điều hành RISC huyền thoại, AmigaOS, và thậm chí cả Windows 10 IoT Core, bạn sẽ khó có thể tìm thấy nhiều sự lựa chọn như vậy cho bất kỳ đối thủ cạnh tranh nào của Raspberry Pi.

11. motionEyeOS

Bạn đang tìm cách thiết lập phần mềm bảo mật gia đình và webcam với Raspberry Pi?

motionEyeOS chạy trên tất cả các bo mạch Raspberry Pi, bao gồm Raspberry Pi 4, Zero và Compute. Nó hỗ trợ webcam USB và camera riêng của Pi, bạn thậm chí có thể đồng bộ cảnh đã quay với Google Drive. Với thiết lập đơn giản, nếu bạn đang tìm kiếm một hệ điều hành bảo mật gia đình theo kiểu DIY, hãy thử tùy chọn này.

12. IchigoJam

IchigoJam BASIC đã đến với Raspberry Pi. Đây là hệ điều hành được thiết kế ban đầu cho máy tính IchigoJam đơn bo, tiêu thụ ít năng lượng. Tương tự, IchigoJam BASIC RPi được thiết kế cho máy tính cơ bản, cấp thấp.

Hệ điều hành được thiết kế để giúp lập trình bằng ngôn ngữ BASIC dễ dàng và có hỗ trợ các chức năng PWM, I2C, UART và I/O kỹ thuật số.

13. Android Things

Để có thêm những điều thú vị về IoT, hãy xem xét Android Things, một phiên bản nền tảng phát triển IoT của Android. Sử dụng nó để kết nối các ứng dụng thông qua những dịch vụ của Google, truy cập phần cứng như màn hình và camera thông qua framework Android, phát triển trong Android Studio.

Một giải pháp thay thế thông minh cho Windows IoT Core, Android Things là hệ điều hành chỉ dành cho Raspberry Pi 3.

14. FydeOS: Chromium OS dành cho Raspberry Pi

Dựa trên code tương tự như Chrome OS của Google, Chromium OS có thể được cài đặt trên netbook, laptop… và Raspberry Pi. Khi đã cài đặt Chromium OS, bạn sẽ có quyền truy cập vào các công cụ dựa trên đám mây giống như trên Chrome OS.

Tham khảo thêm bài viết: Cách cài đặt FydeOS trên Raspberry Pi.

15. Windows 10 ARM

Nếu bạn đang tìm kiếm một thử thách và muốn cài đặt Windows 10 trên Raspberry Pi 3 của mình, bạn có thể làm điều đó.

Điều này là nhờ vào WOA Deployer, cài đặt bản phát hành ARM của Windows 10 vào thẻ nhớ microSD. Công cụ này sau đó có thể được sử dụng để khởi động Raspberry Pi với Windows 10!

Bạn thích sử dụng hệ điều hành nào nhất trên hệ thống Raspberry Pi? Hãy cho chúng tôi biết trong phần bình luận bên dưới nhé!

Xem thêm:

• Cách cài đặt một hệ điều hành cho Raspberry Pi
• Làm sao để chạy, giả lập Raspberry Pi trên máy tính?
• Cách kết nối Raspberry Pi từ xa với máy tính Windows