- Cách đơn giản phòng chống muỗi đốt dành cho trẻ nhỏ
- 5 thói quen ăn uống nên tránh để không mắc phải bệnh tiểu đường type 2
- 6 kỹ thuật bí mật giúp bạn ngủ đủ giấc chỉ trong vài giờ
Sốt xuất huyết là bệnh lây lan do muỗi gây ra và thường dẫn đến các triệu chứng như sốt cao, nóng lạnh và có dấu hiệu như bị cảm cúm. Đây được xem là bệnh truyền nhiễm ký sinh cấp tính, có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Nguyên nhân gây bệnh sốt xuất huyết là do ký sinh trùng sốt rét plasmodium falciparum (được truyền bởi muỗi Anopheles cái).
Trên thế giới mỗi năm có khoảng 200 triệu trường hợp bệnh nhân bị nhiễm sốt xuất huyết. Con số này bao gồm khoảng 584.000 ca tử vong, chủ yếu là trẻ em dưới 5 tuổi sinh sống tại khu vực Châu Phi hạ Saharan. Theo thống kê báo cáo ở Hoa Kỳ, có khoảng 1.500 – 2.000 ca sốt xuất huyết mỗi năm. Nếu đi du lịch ở nước có tỷ lệ nhiễm sốt xuất huyết cao, bạn có thể giảm nguy cơ mắc bệnh bằng cách uống thuốc. Để phòng chống sốt xuất huyết, mỗi người trong số chúng ta nên có sự chuẩn bị trước để giảm thiểu tối đa việc bị muỗi chích. Dưới đây là 3 cách đơn giản phòng ngừa sốt xuất huyết hiệu quả. Mời các bạn cùng tham khảo!
Phương pháp 1: Uống thuốc ngừa bệnh
1. Xác định xem bạn có đang ở trong khu vực có nguy cơ mắc dịch bệnh hay không
Nếu bạn đang đi du lịch đến quốc gia có tỷ lệ mắc phải sốt xuất huyết cao, điều quan trọng là nên có sự chuẩn bị kỹ càng. Bệnh này có thể ngăn ngừa bằng cách uống đúng loại thuốc trước, trong và sau khi tiếp xúc với muỗi độc hại. Một số khu vực có nguy cơ nhiễm bệnh cao như:
- Châu Phi
- Trung và Nam Mỹ
- Một phần khu vực Caribbean Châu Á, Đông Âu và Nam Thái Bình Dương
2. Sắp xếp một cuộc hẹn với bác sỹ
Nếu có ý định đi du lịch đến một trong những địa điểm trên, hãy lên lịch hẹn gặp bác sỹ khoảng 6 tuần trước chuyến đi.
- Lập kế hoạch cho chuyến du lịch sớm để có thể uống thuốc phòng bệnh trước khi bắt đầu cuộc hành trình.
- Thay vì đến gặp riêng bác sỹ, bạn có thể sắp xếp cuộc hẹn tại phòng khám du lịch ở khu vực bạn đang sinh sống.
3. Uống thuốc phòng ngừa bệnh theo đơn
Hãy nói với bác sỹ về nơi bạn định đến. Họ sẽ cung cấp cho bạn đơn thuốc hữu hiệu nhất có thể ngăn ngừa bệnh sốt xuất huyết ở khu vực đó.
- Các loại thuốc này bao gồm chloroquine phosphate, quinin sulfat hay tetracycline. Tùy thuộc vào nơi bạn sẽ đặt chân đến mà các loại thuốc này có công dụng khác nhau. Do đó, điều quan trọng bạn nên đề cập với bác sỹ về nơi bạn sẽ đến.
- Hiện nay, bệnh sốt xuất huyết chưa có vắc xin phòng bệnh nhưng bác sỹ sẽ kê đơn cho bạn giống như loại thuốc dùng để trị bệnh. Bạn có thể sử dụng chúng trong suốt thời gian tham quan ở khu vực có nguy cơ nhiễm bệnh.
- Hãy chắc chắn rằng bạn đã trình bày với bác sỹ về các loại thuốc bạn đang dùng và tình trạng sức khỏe hiện tại. Những điều này có thể ảnh hưởng không nhỏ đến đơn thuốc ngừa bệnh sốt xuất huyết dành cho bạn. Chẳng hạn: không nên dùng thuốc sốt xuất huyết nếu bạn đang trong giai đoạn thai kỳ hoặc người bị rối loạn tâm thần cũng không được phép dùng thuốc này.
- Bác sỹ hoặc nhân viên y tế của bộ phận du lịch cũng nên kiểm tra xem liệu có bệnh nào khác có nguy cơ truyền nhiễm nữa hay không.
4. Uống thuốc theo đơn
Hãy nhớ rằng bạn phải tuân thủ việc uống thuốc theo đơn một cách chặt chẽ và chính xác. Thuốc phòng ngừa sốt xuất huyết chỉ thực sự hiệu quả khi được dùng đúng chỉ dẫn.
- Nên bắt đầu uống vài viên thuốc trước chuyến đi ít nhất 2 tuần. Có những loại thuốc khác có thể uống trước 1 đến 2 ngày. Cũng có loại có thể uống 1 lần/ngày trong khi có những loại phải chia ra làm nhiều ngày.
- Nếu chỉ được phép uống 1 viên thuốc ngừa sốt xuất huyết trong vòng một ngày, hãy chia ra uống cùng một thời điểm mỗi ngày.
- Theo sự chỉ dẫn của bác sỹ, hãy duy trì uống thuốc suốt thời gian đi du lịch. Trong nhiều trường hợp, sau khi đã rời khỏi nơi có nguy cơ dịch bệnh cao, bạn cũng nên uống thuốc trong vòng 1 tuần hoặc hơn. Nếu không, bạn vẫn có khả năng nhiễm bệnh cao.
- Tuân theo lời khuyên của bác sỹ để ngăn ngừa tác hại gây ra bởi tác dụng phụ của thuốc. Ví dụ, một số thuốc viên sốt xuất huyết (doxycycline) có thể làm da bạn trở nên sạm. Trong trường hợp này, đừng quên sử dụng kem chống nắng để bảo vệ làn da.
- Tình trạng kháng thuốc cũng là vấn đề đáng quan tâm. Bệnh sẽ có chiều hướng kháng thuốc nếu quá lạm dụng thuốc hoặc nếu không uống đủ liều. Do đó, đừng quên uống đủ liều lượng kê trên đơn thuốc.
Phương pháp 2: Ngăn chặn muỗi đốt
1. Chọn nơi ở một cách cẩn thận
Khi lên kế hoạch cho chuyến du lịch sắp tới, hãy chọn nơi ở có càng ít muỗi càng tốt. Nếu có thể, nên ở những nơi được che chắn kỹ lưỡng hay phòng có điều hòa nhiệt độ. Thông thường, khu vực tốt nhất để qua đêm là nơi mát mẻ và tránh xa chỗ có nước đọng - nơi sinh sản lý tưởng cho loài muỗi. Nguồn có nước đọng, chẳng hạn như hồ hoặc suối không chảy, thường có nhiều muỗi sinh sống.
Xem thêm: 3 bước đơn giản để vệ sinh giường nệm đúng cách
2. Sử dụng màn khi ngủ
Loại màn mỏng, nhẹ và có kiểu đan dày sẽ là sự lựa chọn hoàn hảo để muỗi không thể tiếp cận lều hoặc giường vào buổi tối. Treo màn lên trên khu vực ngủ vào mỗi tối trước khi đi ngủ hoặc dùng chúng để che cửa sổ, cửa ra vào.
- Có thể sẽ gặp khó khăn khi muốn tìm màn trong lúc du lịch, vì vậy hãy mua một cái trước khi bắt đầu chuyến đi.
Mặc quần áo trong màn vào buổi sáng. - Hãy đảm bảo kiểm tra màn thường xuyên để tránh trường hợp bị rách hoặc bị thủng. Tốt nhất bạn nên mang theo thêm một cái màn nữa để dự phòng.
- Nên mua màn có tẩm thuốc diệt muỗi permethrin để được bảo vệ tốt nhất.
3. Đóng cửa sổ và cửa ra vào
Nếu có thể, bạn nên đóng kín cửa ra vào và cửa sổ khi đang ở trong phòng. Những người hay ngủ bên ngoài và tiếp xúc với ngoài trời vào ban đêm sẽ dễ có nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết.
- Không cần phải đóng tất cả các cánh cửa nếu đang ở trong khu vực nóng nực và oi bức. Cho dù đóng hay mở cửa, đừng quên móc màn trước khi đi ngủ để tăng sự bảo vệ.
4. Mặc quần áo dài tay
Bạn có thể giảm được lượng muỗi đốt nếu mặc quần áo dài tay trong khi đi ra ngoài hoặc đi suốt một ngày. Nên mang theo quần áo vải mỏng nhẹ nhưng chất lượng vì chúng không chỉ giúp cơ thể bạn dễ thở mà còn bảo vệ bạn khỏi bị muỗi chích.
5. Sử dụng thuốc xịt muỗi
Chọn loại thuốc xịt mang lại hiệu quả nhất trong khu vực bạn đi du lịch. Để có thêm lời khuyên, hãy tham khảo ý kiến bác sỹ về sự lựa chọn của bạn. Nếu có trẻ con đi cùng, hỏi ý kiến bác sỹ khoa nhi về loại nào bền và an toàn cho con bạn.
- Hầu hết những nơi có dịch bệnh sốt xuất huyết, DEET (tên viết tắt của hợp chất N,N-Diethyl-meta-toluamide) hay còn gọi là diethyltoluamide thành phần phổ biến trong các sản phẩm chống hoặc diệt muỗi. Hợp chất này có nhiều nồng độ khác nhau, từ 4% đến 100%. Tuy nhiên, nồng độ trên 50% sẽ không mang lại cho bạn hiệu quả chống muỗi như mong đợi. Để có kết quả tốt nhất, hãy xịt vào quần áo và căn phòng bạn đang ở.
- Kết hợp thuốc diệt côn trùng với quần áo và đồ bảo hộ tẩm chất permethrin để được bảo vệ tốt nhất. Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh (CDC) sẽ cung cấp cho bạn hướng dẫn chi tiết về cách sử dụng DEET. Hãy tham khảo cẩn thận trước khi dùng. Sử dụng sai cách có thể dẫn đến vấn đề về sức khỏe.
6. Hãy ở trong nhà trong khoảng thời gian lúc chạng vạng tối và bình minh, nếu có thể
Cố gắng lên kế hoạch hoạt động ở khu vực an toàn trong khoảng thời gian giữa lúc trời tối và bình minh. Lý do là loài muỗi gây bệnh sốt xuất huyết thường hay hoạt động vào ban đêm.
Phương pháp 3: Điều trị sốt xuất huyết
1. Đến gặp bác sỹ nếu xuất hiện các dấu hiệu của bệnh
Nếu cảm thấy không khỏe sau chuyến đi hoặc đang lo lắng rằng bạn có thể mắc bệnh sốt xuất huyết, hãy đến gặp bác sỹ ngay lập tức. Tất nhiên, nên điều trị càng sớm càng tốt. Mặc dù triệu chứng sớm của bệnh này không bộc lộ rõ ràng, nhưng cũng có thể bao gồm các dấu hiệu dưới đây:
- Sốt cao
- Nóng lạnh rùng mình
- Ra nhiều mồ hôi
- Đau đầu
- Nôn mửa
- Tiêu chảy
2. Cách điều trị
Bác sỹ sẽ kê đơn thuốc tùy thuộc vào nơi bạn bị nhiễm bệnh. Những nhân tố khác, như có thai, cũng quan trọng không kém. Điều trị ở đây là tuân thủ việc uống thuốc đúng liều trong một khoảng thời gian dài. Thuốc điều trị sốt xuất huyết bao gồm:
- Chloroquine phosphate là dòng sản phẩm thuốc đầu tiên được sử dụng để ngăn ngừa hoặc điều trị bệnh sốt xuất huyết, ngoại trừ việc có thể có sự kháng thuốc. Vấn đề này rất phổ biến, do đó bác sỹ có thể sẽ kê thêm cho bạn các loại thuốc khác.
- Bác sỹ cũng sẽ khuyên bạn dùng quinin sulfat và tetracyclin trong khu vực kháng cự thành phần chloroquine phosphate cao, hoặc cũng có thể kê đơn với thuốc kết hợp atovaquone-proguanil và mefloquine.
- Đôi khi, bạn bắt buộc phải truyền thuốc vào tĩnh mạch khi mắc bệnh. Nếu bị nhiễm ký sinh trùng sốt rét, IV quinidine và doxycycline là sự lựa chọn tuyệt vời.
- Nếu nguyên nhân gây bệnh sốt xuất huyết là do ký sinh trùng P. vivax hay P. ovale, bác sỹ có thể sẽ kê toa thuốc sốt rét primaquine phosphate cho bạn trong vòng hai tuần.
- Tất nhiên, có biện pháp phòng ngừa sớm là cách tốt nhất để bảo vệ bản thân trước khi đặt chân đến vùng có nguy cơ dịch bệnh cao. Nếu bác sỹ biết rằng bạn chuẩn bị đi du lịch ở khu vực kháng chloroquine, họ sẽ kê cho bạn thuốc sốt rét mefloquine.
3. Tiếp tục theo dõi tình trạng sức khỏe sau chuyến đi
Hãy đến gặp bác sỹ ngay nếu bạn có triệu chứng giống cảm cúm vì đó có thể là dấu hiệu của bệnh sốt xuất huyết. Thậm chí, ngay cả khi bạn vừa quay trở về thì bạn cũng có khả năng nhiễm bệnh.
- Hầu hết triệu chứng sốt xuất huyết bộc lộ rõ ràng trong vòng hai tuần tính từ lúc mắc bệnh. Tuy nhiên, một số trường hợp các triệu chứng bệnh có thể xuất hiện muộn hơn. Ký sinh trùng sốt rét có thể nằm im trong cơ thể vài tuần, tháng hoặc thậm chí là trên một năm.
Xem thêm: 4 phương pháp đơn giản giúp giảm đau đầu căng cơ một cách hiệu quả
Chúc các bạn vui vẻ!