Phiên bản tuyệt vời tiếp theo của USB đang trên đường phát triển. Đầu tháng 9/2019, USB Implementers Forum (USB-IF) đã công bố thông số kỹ thuật của USB4 mở đường cho các kết nối USB nhanh có thể so sánh với tốc độ của Thunderbolt 3.
Thông số kỹ thuật của USB4
Đem so sánh USB4 với Thunderbolt không phải là một sự trùng hợp. Intel đã đóng góp thông số kỹ thuật giao thức Thunderbolt cho USB Promoter Group (Promoter Group là một tổ chức công nghiệp, chịu trách nhiệm phát triển thông số kỹ thuật USB, trong khi USB-IF ủng hộ sự phát triển và áp dụng công nghệ USB).
Khi cổng USB4 bắt đầu xuất hiện trên máy tính xách tay và các thiết bị khác, nó hứa hẹn mang đến tốc độ tối đa 10 Gigabit/giây (Gbps). Tốc độ này gấp đôi tốc độ tối đa hiện tại của USB 3.2 Gen 2x2. Với các phiên bản USB khác, USB4 sẽ tương thích ngược với USB 2.0 trở lên và trong một số trường hợp, cổng USB thậm chí sẽ hoạt động với Thunderbolt 3.
Nhiều tốc độ
USB4 không chỉ có một tiêu chuẩn duy nhất, thay vào đó, nó có hai tốc độ khác nhau. Ngoài tiềm năng tốc độ tối đa 40Gbps, nó còn có tốc độ 20Gbps. Nếu tốc độ này không đủ, USB4 còn có tùy chọn thứ ba, 10Gbps trong thông số kỹ thuật. Tuy nhiên, theo USB-IF, đây chỉ đơn giản là tốc độ dự phòng để hỗ trợ khả năng tương thích ngược. Nói một cách khác, đừng mong đợi các thiết bị USB4 bị giới hạn ở tốc độ thấp nhất này.
Hiện tại vẫn chưa rõ hai tốc độ USB4 chính sẽ hoạt động như thế nào trong thực tế. USB4 với tốc độ 40 Gbps được gọi là Gen 3x2 và tốc độ 20 Gbps được gọi là Gen 2x2. Đây là những thuật ngữ kỹ thuật cho nhà sản xuất thiết bị, không phải là từ ngữ sử dụng cho bảng ký hiệu trên máy tính của bạn.
USB-IF cho biết các nguyên tắc xây dựng thương hiệu sẽ được công bố vào đầu năm 2020. Vào thời điểm đó, họ sẽ công bố rõ mức hiệu suất cho người dùng nói chung.
Đây là một tin tốt vì hiện tại những thuật ngữ USB 3.2 đi kèm với Gen 1, Gen 2 và Gen 2x2 đủ để gây nhầm lẫn cho người dùng.
Khả năng tương thích ngược
Cũng như các phiên bản khác của USB, phiên bản này tương thích ngược với các phiên bản trước, cụ thể là từ USB 2.0 trở lên. Điều này có nghĩa là nếu có ổ cứng ngoài USB 2.0 cần sao lưu, bạn vẫn có thể kết nối nó với cổng USB4. Để có thể hoạt động, bạn cần bộ chuyển đổi từ USB Type-A (tiêu chuẩn USB) sang USB Type-C và ổ cứng này vẫn bị giới hạn ở tốc độ của USB 2.0.
Ngoài ra, những cáp USB Type-C mà bạn có bây giờ có lẽ sẽ không đủ tốt cho USB4. Nó vẫn sẽ hỗ trợ tốc độ cũ hơn, nhưng nếu muốn tăng tốc độ truyền, bạn cần cáp mới và thiết bị mới.
Khả năng tương thích ngược Thunderbolt 3
USB-IF cho hay USB4 có thể tương thích ngược với Thunderbolt 3 của Intel, cũng sử dụng đầu nối Type-C vì USB4 kết hợp thông số kỹ thuật của Thunderbolt 3. Tuy nhiên, USB4 không bắt buộc phải hỗ trợ Thunderbolt 3. Mặc dù Intel đã cho USB-IF quyền sử dụng miễn phí thông số kỹ thuật Thunderbolt 3 nhưng không phải là thương hiệu Thunderbolt 3.
Bất kỳ nhà sản xuất thiết bị nào muốn quảng cáo cổng USB4 có khả năng tương thích ngược với Thunderbolt 3 sẽ phải nhận được chứng nhận của Intel. Đó là lý do tại sao công nghệ truyền dữ liệu của Intel không đặc biệt phổ biến.
Có thể sẽ có một vài bo mạch chủ dựa trên Intel tác động đến các cổng USB4 được chứng nhận cho Thunderbolt 3, nhưng phần lớn các nhà xây dựng PC sẽ dựa vào thẻ mở rộng để hỗ trợ các thiết bị Thunderbolt 3.
Máy tính xách tay hơi khác. Thunderbolt 3 không phổ biến rộng rãi, nhưng nó phổ biến hơn trên clamshell trên máy tính để bàn. Chẳng hạn, máy tính xách tay có khả năng Thunderbolt 3 được sử dụng phổ biến với các dock cắm card đồ họa ngoài.
Khi đến lúc phải thay thế một máy tính xách tay cũ bằng một chiếc laptop mới với USB4, vấn đề quan trọng là đảm bảo hỗ trợ thiết bị Thunderbolt 3 cũ. Nếu không, bạn sẽ phải bỏ các thiết bị ngoại vi cũ của mình hoặc tìm một máy tính xách tay hỗ trợ tiêu chuẩn cũ hơn qua USB4.
Chia sẻ băng thông động
Một trong những tính năng tốt của USB 4 là nó chú y đến lượng băng thông thiết bị cần khi chia sẻ tài nguyên. Ví dụ phổ biến là khi bạn chạy thiết bị lưu trữ ngoài và màn hình cùng một lúc.
USB đủ thông minh để giữ tốc khung hình cao cho màn hình trong khi cung cấp cho ổ cứng ngoài tốc độ cần để truyền dữ liệu.
Cung cấp năng lượng qua USB ở mọi nơi
Tất cả các thiết bị USB 4 sẽ bao gồm công nghệ USB Power Delivery (USB PD), có thể cung cấp năng lượng lên tới 100 watt thông qua cổng USB.
USB PD sử dụng sạc thông minh để đảm bảo thiết bị được sạc nhận được nhiều năng lượng như có thể thu thập được. Hai thiết bị sẽ thỏa thuận mức sạc để việc sạc không quá nhanh hoặc quá chậm, tùy thuộc vào nhu cầu của thiết bị.
USB4 là một loại cổng
USB4 được coi là cuộc cách mạng kích thước cổng giúp USB trở nên phổ biến hơn trong sử dụng hàng ngày. Các cổng micro-USB được sử dụng chủ yếu cho sạc trên điện thoại và các cổng Type-C mới với nhiều lựa chọn tốc độ hơn.
Tất cả để chỉ ra rằng USB là một mớ hỗn độn các dây cáp và sự nhầm lẫn. Vì USB4 gắn với các đầu nối Type-C, nên chúng ta có thể thấy một loại cổng duy nhất phù hợp với mọi thiết bị và một đầu nối cáp duy nhất cho mọi thứ.
Tuy nhiên, chúng ta sẽ không mong đợi rằng cuộc cách mạng toàn cầu sẽ xảy ra sớm, vì các nhà sản xuất máy tính xách tay có thể sẽ tiếp tục đưa các cổng Type-A vào máy tính xách tay để cung cấp khả năng tương thích ngược dongle cho các doanh nghiệp và người dùng gia đình.
Thêm vào đó, ngay cả khi Type-C cuối cùng trở nên phổ biến, vẫn sẽ có rất nhiều biến thể tốc độ giữa các "hương vị" khác nhau của USB.
Vẫn chưa rõ khi nào USB4 sẽ bắt đầu ra mắt. Các nhà sản xuất thiết bị thường sẵn sàng áp dụng các công nghệ USB mới tương đối nhanh so với các tiêu chuẩn khác. Có lẽ chúng ta có thể đợi đến giữa hoặc cuối năm 2020 và thậm chí là năm 2021.