Ổ NVMe là gì? Có nên mua không?

Một trong những nâng cấp lớn nhất mà bạn nên thực hiện đầu tiên trên chiếc PC của mình đó là cải thiện tốc độ lưu trữ. Tất nhiên các thành phần khác như CPU và GPU cũng đóng vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo hiệu suất chung của hệ thống, nhưng tốc độ lưu trữ vẫn sẽ là yếu tố nên được ưu tiên hàng đầu.

• Nâng cấp nào sẽ cải thiện hiệu suất máy tính của bạn nhiều nhất?

NVMe - viết tắt của Non-Volatile Memory express (bộ nhớ bất biến "tốc hành"), là giao diện lưu trữ mới nhất và lớn nhất cho máy tính xách tay cũng như máy tính để bàn, đồng thời nó cũng cung cấp tốc độ đọc và ghi nhanh hơn nhiều so với các giao diện cũ. Về mặt kỹ thuật, NVMe là một giao diện mạch chủ điều khiển (host controller) chuẩn hiệu năng cao dành cho các ổ cứng SSD có giao tiếp PCIe, cho phép cắm và chạy các SSD PCIe trên tất cả các nền tảng. Do đó, tùy thuộc vào cách bạn sử dụng máy tính để làm gì mà việc mua ổ NVMe có thể sẽ đem lại hiệu quả thực sự hoặc không.

Ổ cứng NVMe là gì?

Giao diện lưu trữ NVMe đã được giới thiệu lần đầu vào năm 2013. Từ “Non-Volatile” (tạm dịch: Bất biến) có nghĩa là bộ nhớ này sẽ không bị xóa khi máy tính của bạn khởi động lại. Trong khi đó, từ “Express” (tạm dịch: Tốc độ cao) đề cập đến thực tế là dữ liệu sẽ được truyền qua PCI Express (giao diện PCIe) trên bo mạch chủ máy tính của bạn. Điều này mang lại cho ổ cứng một kết nối trực tiếp hơn tới bo mạch chủ vì dữ liệu sẽ không phải nhảy qua bộ điều khiển Serial Advance Technology Attachment (SATA), do đó tốc độ truyền tải cũng sẽ nhanh hơn.

Ổ cứng NVMe về cơ bản sẽ cho tốc độ truyền tải dữ liệu nhanh hơn nhiều so với ổ cứng SATA vốn đã tồn tại trong nhiều năm, đơn cử như PCIe 3.0 - thế hệ mới của chuẩn PCI Express hiện tại, có tốc độ truyền tối đa 985 megabyte 1 giây (985Mbps) trên mỗi làn. Các ổ NVMe hiện nay đã có thể được tích hợp và sử dụng đồng thời đến 4 làn PCIe, nghĩa là tốc độ tối đa theo lý thuyết của loại ổ đĩa này sẽ đạt 3.9Gbps (3.940 Mbps). Trong khi đó, một trong những ổ SSD SATA nhanh nhất ở thời điểm hiện tại, ví dụ như Samsung 860 Pro chẳng hạn, chỉ sở hữu tốc độ đọc và ghi rơi vào khoảng 560Mbps mà thôi.

Các ổ cứng NVMe cũng sẽ chứa đựng một vài yếu tố khác nhau về hình thức. Phổ biến nhất trong số này là m.2 (như được hiển thị ở hình trên). Các thanh này rộng 22mm và có thể dài từ 30, 42, 60, 80 hoặc 100mm. M.2 đủ mỏng để nằm phẳng phiu trên bo mạch chủ, do vậy, chúng là sự lựa chọn hoàn hảo cho các thiết bị máy tính có kích thước nhỏ, đề cao khả năng di động. Tuy nhiên, bạn cũng nên lưu ý rằng một số ổ SSD SATA cũng sử dụng cùng một yếu tố hình thức này, do đó, cần phải rất chú ý để đảm bảo rằng bạn không mua nhầm loại ổ cứng cần thiết. Samsung 970 EVO là ví dụ về một trong những ổ cứng m.2 NVMe đang được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.

Tiếp theo là dạng PCIe 3.0. Chuẩn NVMe PCIe 3.0 tương tự như GPU và các phụ kiện khác ở chỗ nó có thể cắm được vào bất kỳ khe cắm PCIe 3.0 nào trên bo mạch chủ của bạn. Đặc tính này sẽ phù hợp đối với các case ATX và bo mạch chủ kích thước đầy đủ, nhưng lại bị hạn chế trên các PC có cấu hình nhỏ và tất nhiên là không thể sử dụng được bên trong bộ khung của máy tính xách tay. Intel 750 SSD là ví dụ về một trong những ổ cứng NVMe PCIe 3.0 đang được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.

• 5 cách kiểm tra ổ cứng hiệu quả giúp khám sức khỏe định kỳ của ổ cứng

Bạn có nên mua ổ SSD NVMe?

Nhìn chung thì việc liệu bạn có cần đến tốc độ lưu trữ nhanh hơn hay không sẽ tùy thuộc vào khối lượng và loại công việc cụ thể mà bạn thực hiện hàng ngày. Hiện giá bán của các ổ cứng NVMe đang giảm dần xuống mức khá phải chăng, có thể tiếp cận được với nhiều phân khúc người dùng hơn. Ví dụ như Samsung 970 Pro NVMe và Samsung 860 Pro SATA đều có giá bán không chênh lệch nhau quá nhiều, chỉ rơi vào khoảng 150 USD (khoảng 3 triệu đồng) cho dung lượng 500GB. Tuy nhiên, dẫu vậy thì cũng không có nghĩa là bạn cần phải vội vã thay thế ổ SSD SATA cũ của mình nếu nhu cầu công việc không thực sự đòi hỏi tốc độ lưu trữ quá cao.

Một ổ SSD SATA sẽ giúp máy tính của bạn có thể khởi động nhanh chóng chỉ trong vài giây, khởi chạy các chương trình trong tích tắc, cũng như cho phép bạn sao chép và di chuyển các tệp tương đối nhanh chóng. Thế nhưng nếu bạn thường xuyên phải làm việc với những video dung lượng khổng lồ, hay cho dù là từ cơ sở dữ liệu, chỉnh sửa video hay trích xuất Blu Rays, thì việc nâng cấp lên NVMe là tương đối cần thiết và có thể cải thiện hiệu quả công việc một cách rõ rệt.

• Hướng dẫn lắp ổ cứng thứ hai cho máy tính

Tóm lại, nếu ngân sách không quá dư giả, bạn hãy cứ chọn SATA. Còn nếu cần hiệu suất tối đa để thường xuyên chia sẻ dữ liệu thì nên chọn PCIe. Về tốc độ thì cả 2 chuẩn này đều nhanh hơn HDD.

Có thể nói rằng NVMe sắp trở thành chuẩn mực trong tương lai của giao diện chủ đạo dành cho lưu trữ, cùng những tiến bộ của công nghệ Flash NAND và NVMe cũng đang dần thể hiện sức mạnh trong nhiều giao diện khác nhau đa dạng như M.2, PCIe, U.2,…