Bạn biết gì về các distro Linux?

Linux đã tồn tại được gần 30 năm, đây quả là một chặng đường lịch sử. Nếu bạn quan tâm đến lịch sử của một số bản phân phối Linux chính, thì đây là bản tóm tắt các bản phân phối Linux khác nhau như Ubuntu, Fedora, REHL, Linux Mint, Slackware, v.v... giúp bạn hiểu hơn về Linux

Lưu ý: Vì có rất nhiều bản phân phối, nên trong bài viết này chúng ta chỉ đề cập đến những bản phân phối chính và phổ biến.

Lịch sử của Linux

Trước khi đi vào tìm hiểu lịch sử của các bản phân phối Linux, chúng ta sẽ nói qua về lịch sử phát triển của Linux. Năm 1991, một sinh viên khoa học máy tính có tên là Linus Torvald đã tạo một nhân hệ điều hành với mục đích giải trí. Ban đầu Linus gọi nó là Freax (có nghĩa là “free” (miễn phí) và “x” để biểu thị nó thuộc về dòng UNIX) nhưng sau đó được đổi tên thành Linux.

Bản phát hành đầu tiên chỉ là có nhân, cần phải có thêm shell, trình biên dịch, thư viện, v.v… để hệ thống hoạt động. Một năm sau đó, năm 1992, bản phân phối Linux đầu tiên đã được ra đời.

• Hệ điều hành Linux: Một chặng đường phát triển kỳ lạ

Lịch sử của một số bản phân phối Linux chính

Debian Linux

Debian là một trong những bản phân phối Linux đầu tiên. Nó được Ian Murdock công bố lần đầu vào ngày 16 tháng 8 năm 1993, nhưng phải đến năm 1996 mới phát hành phiên bản ổn định đầu tiên của nó. Về cơ bản, nhà phát triển muốn tạo một bản phân phối ổn định để mọi người có thể tải và sử dụng miễn phí, thay vì phải thu thập từng ứng dụng và tự biên dịch.

Debian sử dụng hệ thống gói .deb - trình quản lý gói dpkg và các fontend của nó như apt-get hoặc synaptic. Nó đi kèm với một kho lưu trữ khổng lồ các ứng dụng để người dùng có thể tải và cài đặt dễ dàng. Debian cũng là một trong những bản phân phối Linux đầu tiên cung cấp đĩa CD live.

• Hướng dẫn dùng lệnh dpkg trên Linux Debian

Ubuntu

Debian là một dự án đầy tham vọng, có tầm quan trọng lớn đối với hệ điều hành Linux, nhưng nó là một bản phân phối nặng với nhiều ứng dụng mà người dùng không cần đến. Do đó xuất hiện nhu cầu sử dụng bản phân phối nhẹ và thân thiện với người dùng hơn và từ đó dẫn đến sự ra đời của Ubuntu.

Phiên bản đầu tiên của Ubuntu (Ubuntu 4.10 - Warty Warthog) được phát hành năm 2004. Trong tiếng Zulu và Xhosa cổ đại, Ubuntu có nghĩa là “lòng tốt của con người”. Nó dựa trên bản phân phối cuối cùng của Debian và vẫn sử dụng hệ thống gói .deb nhưng không phải tất cả các gói Debian đều có thể cài đặt trên Ubuntu. Ubuntu sẽ phát hành phiên bản mới 6 tháng một lần và phiên bản dài hạn hai năm một lần.

• Mẹo và thủ thuật sau khi cài đặt Ubuntu

Linux Mint

Linux Mint là một bản phân phối tương đối mới trong "gia đình" Debian. Nó được Clément Lefèbvre phát triển vào năm 2006 và dựa trên Ubuntu. Mint được thiết kế với mục đích thân thiện với người sử dụng và đặc biệt thích hợp với người mới. Linux Mint có rất nhiều ứng dụng, chức năng đa phương tiện. Mặc dù trong các bản phân phối gần đây, các nhà phát triển đã không còn hỗ trợ đa phương tiện/codec nữa.

Một trong những điểm làm nên sự khác biệt của Linux Mint so với các bản phân phối khác là nó có các phần mềm độc quyền. Vì các nhà phát triển muốn cung cấp một distro dễ sử dụng cho người dùng để họ không cần phải tự cài đặt tất cả những ứng dụng này. Tương tự như Ubuntu, bạn cũng có thể cài đặt phần mềm Debian trên Linux Mint nếu cần.

• 10 lý do bạn không thể không “yêu” Linux Mint

Red Hat Enterprise Linux (RHEL) và Fedora

Red Hat Enterprise Linux là phiên bản kế thừa của Red Hat Linux, một trong những bản Linux cũ nhất. Phiên bản gốc được phát hành năm 1995 và được thay thế bởi Red Hat Enterprise Linux năm 2003. Đây là một bản phân phối trả phí và dành cho người dùng doanh nghiệp.

Fedora là phiên bản miễn phí thay thế, dành cho người dùng gia đình. Nó có nhiều tính năng của RHEL và một số tính năng thử nghiệm chưa được triển khai trong RHEL. Cả hai phiên bản này đều sử dụng định dạng gói .rmp, do đó các phần mềm từ các bản phân phối khác như Debian không thể chạy trên distro này.

Slackware

Được Patrick Volkerding phát hành vào năm 1992, Slackware là bản phân phối Linux tồn tại lâu đời nhất và cho đến giữa những năm 1990, nó chiếm khoảng 80% trong tổng số bản phân phối được sử dụng. Tuy nhiên mọi thứ đã thay đổi khi Red Hat Linux xuất hiện và ngày nay Slackware không còn nổi tiếng như xưa. Lý do không phải là do nó không tốt, trái lại nó vẫn là một trong những distro Linux hàng đầu nhưng Slackware có khả năng tùy chỉnh cao và mạnh mẽ, không thân thiện với người dùng. Chính điều này ảnh hưởng đến sự phổ biến của nó. Slackware sử dụng hệ thống gói pkgtools, không có kho lưu trữ gói chính thức và có rất nhiều cấu hình phải thực hiện thủ công.

Arch Linux

Arch Linux được Judd Vinet phát triển vào năm 2002. Đây là một bản phát hành Rolling release, có nghĩa là bạn chỉ cần cài đặt một lần và nó sẽ tự cập nhật lên phiên bản mới nhất.

Thiết kế của Arch Linux rất đơn giản, thay vì cài sẵn một loạt các ứng dụng trong bản phân phối, nó chỉ để các ứng dụng tối thiếu và cần thiết để hoạt động và người dùng có thể cài đặt các ứng khác họ cần. Arch Linux sử dụng gói nhị phân cần phải biên dịch trước khi cài đặt. Mới nghe có vẻ phức tạp nhưng bạn không cần lo lắng vì Pacman và AUR sẽ đơn giản hóa quá trình này.

Xem thêm:

• 8 công cụ dễ dàng tạo Linux Distro cho riêng bạn
• 10 bản phân phối Linux có thể bạn chưa biết
• 8 khác biệt chính giữa Windows và Linux
• Giới thiệu hệ điều hành Kali Linux