Cận cảnh 20 loài xén tóc độc đáo và kỳ thú của Việt Nam

Con xén tóc có độc không là câu hỏi được rất nhiều người quan tâm. Nếu bạn muốn biết con xén tóc là gì và nó có độc không thì bài viết sẽ cho bạn câu trả lời.

Con xén tóc là gì?

Con xén tóc là một nhóm bọ cánh cứng thuộc họ Cerembycidae. Có khoảng 20.000 loài trên toàn thế giới, hơn 60 loài được biết đến ở Vương quốc Anh, 28 trong số đó đã được quan sát thấy ở Scotland (tuy nhiên, không phải tất cả các loài này đều được biết là đã định cư thành công ở Scotland). Việt Nam cũng có rất nhiều loài xén tóc.

Tên của chúng xuất phát từ bộ râu dài đặc trưng. Loài côn trùng này sử dụng râu để tìm kiếm các địa điểm làm tổ và bạn tình phù hợp. Có nhiều loài có màu sắc rực rỡ, một số có màu sắc cảnh báo để xua đuổi động vật săn mồi.

Xén tóc là một thành viên vô cùng quan trọng của hệ sinh thái rừng. Chúng ăn gỗ mục và trả lại chất dinh dưỡng cho hệ sinh thái sống. Bên cạnh vai trò quan trọng trong việc tái chế, chúng thụ phấn cho hoa rừng và đóng vai trò là nguồn thức ăn thiết yếu cho nhiều loài động vật khác.

Vòng đời của con xén tóc

Giống như tất cả các loài bọ cánh cứng, con xén tóc trải qua quá trình biến đổi hình thái hoàn toàn. Điều này có nghĩa là chúng thay đổi hoàn toàn trong suốt vòng đời. Vòng đời của chúng gồm bốn giai đoạn chính: trứng, ấu trùng, nhộng và trưởng thành.

Giai đoạn Trứng

con xén tóc cái trưởng thành đẻ trứng nhỏ. Chúng thường đẻ trứng trong các khe nứt trên vỏ cây. Đôi khi chúng đẻ trứng trên gỗ chết hoặc thậm chí trên cây sống. Trứng rất nhỏ và khó nhìn thấy.

Giai đoạn Ấu trùng

Sau khi trứng nở, ấu trùng nhỏ xíu xuất hiện. Những ấu trùng này thường được gọi là "bọ đầu tròn". Chúng thường có màu trắng hoặc hơi vàng và có hàm khỏe. Ấu trùng dành phần lớn cuộc đời bên trong gỗ. Chúng đào hang xuyên qua gỗ và ăn gỗ khi di chuyển. Giai đoạn này có thể kéo dài từ vài tháng đến vài năm. Tùy thuộc vào loài và môi trường.

Giai đoạn Nhộng

Sau khi phát triển đủ lớn, ấu trùng chuyển thành nhộng. Giai đoạn nhộng là thời gian nghỉ ngơi. Trong thời gian này, bọ cánh cứng biến đổi từ ấu trùng giống giun thành bọ cánh cứng trưởng thành. Nhộng thường nằm bên trong gỗ.

Giai đoạn Trưởng thành

Cuối cùng, con xén tóc trưởng thành chui ra khỏi gỗ. Con xén tóc trưởng thành thường chỉ sống được vài tuần hoặc vài tháng. Nhiệm vụ chính của chúng là tìm bạn tình và đẻ trứng. Một số con trưởng thành ăn phấn hoa, mật hoa hoặc nhựa cây. Một số khác thì không ăn gì cả. Chúng chỉ tập trung vào việc sinh sản.

Dưới đây là những loài xén tóc phổ biến ở Việt Nam

Xén tóc đen sừng đỏ (Neoplocaederus ruficornis). Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc đen sừng đỏ (Neoplocaederus ruficornis). Ảnh: iNaturalist.
 Xén tóc đốm trắng (Palimna annulata), là loài xén tóc bản địa Đông Nam Á. Loài này dài 2,5 cm, có màu sắc cơ thể giúp chúng ngụy trang tốt trên thân một số loài cây gỗ trong khu vực. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc đốm trắng (Palimna annulata), là loài xén tóc bản địa Đông Nam Á. Loài này dài 2,5 cm, có màu sắc cơ thể giúp chúng ngụy trang tốt trên thân một số loài cây gỗ trong khu vực. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc hại xoài (Batocera rufomaculata), dài 5-6 cm, có những chấm đỏ trên lưng, phân bố rộng khắp Ấn Độ và Đông Nam Á. Ảnh: Wikipedia.
Xén tóc hại xoài (Batocera rufomaculata), dài 5-6 cm, có những chấm đỏ trên lưng, phân bố rộng khắp Ấn Độ và Đông Nam Á. Ảnh: Wikipedia.
Xén tóc hổ vằn (Chlorophorus annularis) nổi bật với những hoa văn đen trên nền vàng. Ảnh: Picture Insect.
Xén tóc hổ vằn (Chlorophorus annularis) nổi bật với những hoa văn đen trên nền vàng. Ảnh: Picture Insect.
Xén tóc lưng nắp (Aeolesthes induta). Ảnh: Wikipedia.
Xén tóc lưng nắp (Aeolesthes induta). Ảnh: Wikipedia.
Xén tóc nâu (Dorysthenes buqueti), thuộc bộ Cánh cứng Coleoptera. Ảnh: Leekazuya / Instagram.
Xén tóc nâu (Dorysthenes buqueti), thuộc bộ Cánh cứng Coleoptera. Ảnh: Leekazuya / Instagram.
Xén tóc nâu đốm (Xoanodera maculata) với những đốm vàng nổi bật trên lưng. Ảnh: Wikipedia.
Xén tóc nâu đốm (Xoanodera maculata) với những đốm vàng nổi bật trên lưng. Ảnh: Wikipedia.
Xén tóc râu lông (Imantocera penicillata) có hình thù kỳ dị. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc râu lông (Imantocera penicillata) có hình thù kỳ dị. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc sừng gai (Hoplocerambyx spinicornis). Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc sừng gai (Hoplocerambyx spinicornis). Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc xanh đốm trắng (Anoplophora albopicta). Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc xanh đốm trắng (Anoplophora albopicta). Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc Aulaconotus atronotatus Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc Aulaconotus atronotatus Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc Capnolymma brunnea. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc Capnolymma brunnea. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc Embrikstrandia unifasciata. Ảnh: SpiderYang / Flickr.
Xén tóc Embrikstrandia unifasciata. Ảnh: SpiderYang / Flickr.
Xén tóc Glenea cantor có màu sắc khá sặc sỡ. Ảnh: 156cfyphotography.blogspot.com.
Xén tóc Glenea cantor có màu sắc khá sặc sỡ. Ảnh: 156cfyphotography.blogspot.com.
Xén tóc Glenea quadrinotata. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc Glenea quadrinotata. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc Macrochenus isabellinus nổi bật với 2 chiếc râu dài. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc Macrochenus isabellinus nổi bật với 2 chiếc râu dài. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc Pachyteria dimidiata với cặp râu độc đáo, có 2 màu đen vàng nổi bật ấn tượng. Ảnh: MacroID.ru.
Xén tóc Pachyteria dimidiata với cặp râu độc đáo, có 2 màu đen vàng nổi bật ấn tượng. Ảnh: MacroID.ru.
Xén tóc Paraglenea transversefasciata. Ảnh: 1ZOOM.
Xén tóc Paraglenea transversefasciata. Ảnh: 1ZOOM.
Xén tóc Paragnia fulvomaculata. Ảnh: itchydogimages / Flickr.
Xén tóc Paragnia fulvomaculata. Ảnh: itchydogimages / Flickr.
Xén tóc Stibara tricolor. Ảnh: iNaturalist.
Xén tóc Stibara tricolor. Ảnh: iNaturalist.
Thứ Hai, 04/08/2025 16:14
31 👨 2.082
Xác thực tài khoản!

Theo Nghị định 147/2024/ND-CP, bạn cần xác thực tài khoản trước khi sử dụng tính năng này. Chúng tôi sẽ gửi mã xác thực qua SMS hoặc Zalo tới số điện thoại mà bạn nhập dưới đây:

Số điện thoại chưa đúng định dạng!
Số điện thoại này đã được xác thực!
Bạn có thể dùng Sđt này đăng nhập tại đây!
Lỗi gửi SMS, liên hệ Admin
0 Bình luận
Sắp xếp theo
❖
    Chia sẻ
    Chia sẻ FacebookChia sẻ Twitter
    Đóng