Bí mật về loài khủng long nhỏ nhất thế giới hé lộ trong hổ phách 99 triệu năm tuổi

Mới đây, một nhóm các nhà khảo cổ học quốc tế đã tìm thấy một viên đá hổ phách ước tính có niên đại lên tới 99 triệu năm tuổi ở tỉnh Kachin phía bắc Myanmar. Tuy nhiên điều khiến giới khoa học toàn cầu “dậy sóng” chính là một phần hộp sọ có kích thước chỉ 31mm x 20 mm x 8,5mm của loài động vật trông gần giống như chim ngày nay, được bảo quản gần như nguyên bên vẹn bên trong viên hổ phách.

Sau hàng loạt các phân tích, đánh giá chuyên sâu, người ta đã đi đến kết luận hộp sọ này thuộc về một con Oculudentavis khaungraae - loài khủng long có kích thước siêu nhỏ, biết bay, có hình dáng tương tự như một con chim ruồi, và sống ở giữa kỷ Phấn trắng, từ một giai đoạn được gọi là Cenomanian, cách chúng ta hơn 100 triệu năm trước.

Để đi đến kết luận trên, các nhà nghiên cứu từ Trung Quốc và Hoa Kỳ đã phải sử dụng đến các kỹ thuật phân tích CT (chụp cắt lớp điện toán, sử dụng tia X để tạo ra một loạt hình ảnh cắt ngang của mẫu vật) để kiểm tra cấu trúc bên trong của hộp sọ. Từ những dữ liệu thu được, họ đã tái tạo thành công hình ảnh 3D của một con Oculudentavis khaungraae điển hình với chiều dài 5cm, nặng khoảng 28gr, tức là nhỏ hơn cả loài chim ruồi hiện nay. Loài khủng long siêu nhỏ này có mỏ thon dài, miệng có răng nhọn (khoảng 100 chiếc) và đôi mắt to, giống của loài thằn lằn. Hộp sọ của con vật dường như vẫn được cấu tạo từ xương thực tế, mặc dù cấu trúc vi mô và hàm lượng tế bào chưa được phân tích cụ thể.

Đặc biệt hơn, phần da ở khu vực vòm miệng và lưỡi cũng được bảo tồn khá nguyên vẹn.

Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng những loài động vật tiến hóa để có kích thước cơ thể nhỏ hơn có xu hướng đến từ các môi trường bị cô lập như đảo. Ví dụ, đã từng có những con voi ma mút lùn trên đảo Crete, Sardinia và Síp. Thật trùng hợp, các nhà địa chất học cũng phát hiện ra rằng những mỏ hổ phách lớn của Myanmar được hình thành trên một hòn đảo mà cách đây hàng trăm triệu năm từng là một phần của vòng cung núi lửa bên lề Đại dương Thethys cổ đại.

Đáng tiếc trong viên hổ phách này chỉ lưu giữ phần đầu của con vật. Tuy nhiên rất có thể phần thân cũng được bảo quản trong một viên hổ phách khác mà chúng ta chưa khám phá ra.

Tìm thấy hóa thạch loài chim bé nhỏ 127 triệu năm tuổi thời tiền sử