Một nhóm các thợ săn hóa thạch chuyên nghiệp mới đây đã bất ngờ tìm thấy xác của một con chim được bảo quản hoàn hảo trong một khối băng vĩnh cửu ở khu vực gần làng cổ Belaya Gora, đông bắc Siberia.
Xác chim được bảo quản tốt đến nỗi ban đầu khi nhóm thợ săn phát hiện ra, họ đinh ninh rằng con chim này mới chỉ chết trước đó thời gian không lâu. Tuy nhiên một thành viên trong nhóm đã tìm thấy những đặc điểm khác thường từ con chim và quyết định đem nó đi giám định. Kết quả cuối cùng khiến họ không khỏi ngỡ ngàng và sửng sốt: Con chim này đã chết cách đây khoảng 46.000 năm.
Chịu trách nhiệm thẩm định “xác ướp” có một không hai này là Nicolas Dussex và Love Dalén, 2 nhà cổ sinh vật học giàu kinh nghiệm đến từ Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Thụy Điển. Bằng phương pháp định tuổi sinh vật dựa trên đồng vị carbon, các nhà nghiên cứu khẳng định con chim này đã từng vỗ cánh bay lượn trên bầu trời cách đây khoảng 46.000 năm, trong khi quy trình phân tích di truyền cho thấy đây có thể là một con sơn ca bờ biển (hay sơn ca có sừng). Kết quả nghiên cứu đã được công bố gần đây trên tạp chí khoa học uy tín Communications Biology.
Chia sẻ với CNN, ông Dalén nhận định bùn đất có lẽ đã lắng đọng dần dần, hoặc ít nhất là mặt đất phải tương đối ổn định để phần thịt của chim có được bảo quản ở trạng thái tốt như vậy. Đây là hiện tượng cực kỳ hiếm gặp đối với một mẫu vật có kích thước nhỏ như thế này.
Các nhà nghiên cứu tin rằng con chim này có thể là tổ tiên của 2 phân loài sơn ca hiện còn tồn tại ở miền bắc nước Nga và các thảo nguyên rộng lớn thuộc Mông Cổ. Với việc phân tích sâu hơn bộ gen của con chim, họ hoàn toàn có thể xác định tốc độ tiến hóa của loài.
Đây không phải là xác ướp bảo quản lạnh đầu tiên được tìm thấy tại Siberia. Trước đây, các nhà khoa học đã từng tìm thấy hài cốt của voi ma mút, tê giác lông cừu và thậm chí là một con chó con đông lạnh 18.000 năm tuổi, tuy nhiên với một xác ướp có kích cỡ nhỏ như con chim này là trường hợp đầu tiên.
Những khám phá mới mẻ về lịch sử băng giá Siberia được kỳ vọng vẽ nên một bức tranh rõ ràng, sinh động hơn về tác động của biến đổi khí hậu trong hàng trăm, hàng ngàn năm qua.