Có thể bạn chưa bao giờ nghĩ rằng một việc đơn giản như đi bộ lại có thể liên quan đến nguy cơ hình thành cục máu đông. Điều đó nghe có vẻ khó tin phải không?
Gần đây, cộng đồng y khoa đã phát hiện ra rằng đi bộ thực sự có thể phản ánh sức khỏe của bạn, đặc biệt là tuần hoàn máu. Các bác sĩ nói rằng: "Đi bộ là cách kiểm tra sức khỏe rẻ nhất."
Bạn đã bao giờ nhận thấy những thay đổi nhỏ trên cơ thể khi đi bộ chưa? Ví dụ như đau bắp chân, sưng mắt cá chân, hoặc thậm chí yếu chân chỉ sau vài bước chân? Những triệu chứng tưởng chừng nhỏ nhặt này có thể cảnh báo bạn về cục máu đông.
Mục lục bài viết
Cục máu đông là gì và nguyên nhân hình thành cục máu đông
Nói đơn giản, huyết khối là một khối máu đặc hình thành trong mạch máu. Máu bình thường chảy trong mạch máu sẽ đông lại trong một số trường hợp nhất định, tạo thành huyết khối và cản trở dòng chảy của máu.
Lưu lượng máu chậm trong cơ thể, thành mạch máu bị tổn thương hoặc chức năng đông máu bất thường đều có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Nếu cục máu đông xuất hiện ở não , tim hoặc phổi, chúng có thể gây ra các bệnh lý nguy hiểm đến tính mạng như nhồi máu não , nhồi máu cơ tim hoặc thuyên tắc phổi.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, các bệnh liên quan đến huyết khối đã trở thành nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai trên toàn thế giới, gây ra gần 10 triệu ca tử vong mỗi năm. Hơn một phần ba số bệnh nhân này không có dấu hiệu cảnh báo sức khỏe rõ ràng nào trước khi xuất hiện triệu chứng. Điều này khiến huyết khối trở thành một mối đe dọa sức khỏe vô hình. Tuy nhiên, cơ thể chúng ta đã bắt đầu phát ra những tín hiệu, đặc biệt là thông qua thói quen đi bộ, có thể tiết lộ manh mối của huyết khối.
Những dấu hiệu phổ biến cảnh báo cục máu đông khi đi bộ
Người bị cục máu đông thường gặp phải những triệu chứng đặc biệt khi đi bộ hàng ngày, cụ thể:
Đau và khó chịu ở bắp chân khi đi bộ
Bạn đã bao giờ đang đi bộ và đột nhiên cảm thấy bắp chân có vấn đề, đau nhức và căng cứng, giống như cơ bắp không? Đây không chỉ là dấu hiệu của sự mệt mỏi; mà có thể là do lưu thông máu kém.
Khi máu không thể lưu thông dễ dàng đến chân, điều này sẽ dẫn đến tình trạng thiếu oxy và dinh dưỡng. Từ đó, các cơ sẽ bắt đầu phát ra "tín hiệu báo động". Bạn có thể vô thức nghĩ rằng đây là tình trạng mệt mỏi sau khi tập thể dục quá sức hoặc ngồi trong thời gian dài, nhưng rất có thể các cục máu đông đang âm thầm hình thành ở chi dưới.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng khoảng 40% bệnh nhân bị huyết khối tĩnh mạch sâu ở chi dưới ban đầu đi khám vì họ cảm thấy đau nhức chân khi đi bộ. Nếu đột nhiên cảm thấy khó chịu này trong các hoạt động hàng ngày, đặc biệt là sau khi đi bộ một lúc, bạn nên cảnh giác và đi thăm khám kịp thời.
Chân bị sưng và nặng sau khi đi bộ một thời gian
Sưng ở mắt cá chân và bắp chân khi đi bộ, đặc biệt là chỉ sau vài bước, cũng là một dấu hiệu điển hình của cục máu đông. Khi đi bộ, lưu lượng máu bị chặn lại và dịch bắt đầu tích tụ ở chi dưới, gây ra tình trạng sưng tấy.
Nếu tình trạng sưng tấy này đi kèm với cảm giác nặng nề, đó có thể là dấu hiệu của huyết khối tĩnh mạch. Nhiều người cho rằng đây là hậu quả của "phù nề" hoặc "mệt mỏi", nhưng lại bỏ qua việc đây có thể là dấu hiệu sớm của huyết khối.
Hiện tượng này không chỉ xảy ra ở người cao tuổi. Nhiều người trẻ tuổi ngồi lâu, đặc biệt là nhân viên văn phòng, cũng có nguy cơ bị cục máu đông. Nếu thấy sưng phù rõ rệt khi đi lại, hãy chú ý và đến bệnh viện để kiểm tra ngay khi có thể.
Đi không vững và chân, bàn chân yếu khi đi bộ
Bạn thấy mình đi loạng choạng, như thể đang đi trên sợi bông, với những bước chân rời rạc và khó giữ thăng bằng không? Nhiều người cho rằng tình trạng này là do lão hóa hoặc kiệt sức về thể chất. Tuy nhiên, tình trạng này cũng có thể liên quan đến cục máu đông.
Khi lưu lượng máu kém, đặc biệt là ở chi dưới, các cơ chân thiếu năng lượng hỗ trợ, dẫn đến dáng đi không vững và mệt mỏi. Những người có nguy cơ hình thành cục máu đông đặc biệt dễ bị cảm giác yếu khi đi bộ.
Một báo cáo từ Hiệp hội Tim mạch Châu Âu cho thấy khoảng 30% bệnh nhân bị huyết khối ngoại biên có triệu chứng đi lại loạng choạng sáu tháng trước khi xuất hiện huyết khối. Đáng tiếc, nhiều người thường bỏ qua dấu hiệu này.
Da chân lạnh hoặc thậm chí tê khi bạn đi bộ
Nếu đột nhiên nhận thấy bắp chân mình trở nên nhợt nhạt, lạnh, hoặc thậm chí tê cứng khi đi bộ, thì nguyên nhân không phải do thời tiết lạnh hay mặc quần áo không phù hợp, mà là do lưu thông máu bị tắc nghẽn, dẫn đến thiếu máu. Điều này đặc biệt đúng khi có cục máu đông trong hệ thống động mạch, thường gây ra tình trạng hạ nhiệt độ da sau khi vận động.
Nếu tình trạng này kéo dài hoặc dần trở nên tồi tệ hơn, bạn cần đặc biệt cẩn thận. Nghiên cứu từ Phòng khám Mayo tại Hoa Kỳ cho thấy khoảng 50% bệnh nhân bị huyết khối động mạch chi dưới sẽ bị hạ nhiệt độ da sau khi vận động nhẹ, và họ phải đối mặt với nguy cơ cao hơn về các biến cố tim mạch và mạch máu não.
Nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào nêu trên khi đi bộ, đặc biệt là nếu chúng kéo dài hoặc dần trở nên nghiêm trọng hơn, đừng xem nhẹ. Cục máu đông thường không gây ra các triệu chứng rõ ràng như sốt hoặc đau dữ dội, mà thay vào đó, chúng âm thầm làm thay đổi sức khỏe của bạn bằng cách khiến lưu thông máu kém dần theo thời gian.
Nếu nhận thấy những dấu hiệu này, bạn nên đến bệnh viện ngay để siêu âm mạch máu chi dưới hoặc xét nghiệm cần thiết để kiểm tra các cục máu đông bất thường. Điều này đặc biệt cần thiết đối với người cao tuổi, những người ngồi lâu, béo phì, hút thuốc, hoặc bị huyết áp cao, mỡ máu cao hay tiểu đường, vì nguy cơ huyết khối cao hơn, do đó việc phát hiện sớm là rất quan trọng.