Gimbal là gì và cách thức hoạt động của nó

Gimbal là gì?

Gimbal là công cụ sử dụng các mô tơ và cảm biến thông minh để hỗ trợ và chống rung cho máy ảnh - nghĩa là nhờ Gimbal, bạn có thể quay những thước phim mượt mà trong khi đang di chuyển.

Gimbal hoạt động như thế nào?

Tại Hollywood, nhiều nhà làm phim trong quá khứ đã phải tiêu tốn rất nhiều tiền của để có được Dollys hay Steadicams, những công cụ hoàn toàn mang tính vật lý để giữ cho máy quay không bị rung trong quá trình di chuyển. Những công cụ này không được hỗ trợ tính năng kĩ thuật số, vì vậy nó đòi hỏi người sử dụng phải có kĩ năng vô cùng điêu luyện.

Gimbal, ngược lại, là sản phẩm ra đời trong thời đại công nghệ vô cùng phát triển. Chúng được trang bị bộ vi xử lý riêng, giúp nhận diện những thao tác hành động từ đơn giản tới phức tạp, phân biệt được chuyển động có mục đích của người quay phim hay rung lắc do va chạm với bên ngoài.

Hãy tưởng tượng gimbal giống như chiếc điện thoại của bạn. Nó có một bộ gia tốc kế và một con quay chuyển hồi tích hợp sẵn trong máy, giúp điện thoại nhận diện được khi nào bạn cầm điện thoại lên và khi nào máy bị rơi từ trên xuống.

Một chiếc gimbal có tất cả những khả năng nhận diện trên cộng với một vài trục quay và một giá cố định máy ảnh. Mô tơ của máy hoạt động vô cùng nhẹ nhàng (tất nhiên là bạn đâu có muốn thu tiếng mô tơ hoạt động trong khi quay đúng không), cánh tay cũng không phải di chuyển nhiều, giá đỡ giúp cho camera ổn định, không bị rung lắc.

Hệ thống hoạt động bên trong của gimbal

Bất kì đối tượng vật lý nào cũng có thể được xoay theo 3 trục: pitch, yaw và roll. Nếu bạn đã làm việc quen với tripod, bạn có thể thấy việc điều chỉnh theo ba trục của gimbal hoàn toàn không có vấn đề gì.

Một máy ảnh bị rung lắc chắc chắn là hậu quả của chuyển động từ ba trục trên. Tuy nhiên, việc rung lắc có thể ngăn lại nếu có thể tạo ra được những chuyển động ngược lại. Nói dễ hiểu hơn, nếu chúng ta thực hiện được những thao tác đối ngược với pitch, yaw và roll, vậy là chúng ta đã có một chiếc máy ảnh trong trạng thái cực kì chắc chắn.

Đây không phải điều gì quá khó khăn, nhưng làm thế nào để tạo ra được những chuyển động ngược chính xác ấy? May mắn thay, chúng ta đang sống trong thời đại của công nghệ cao.

Trong một chiếc gimbal được gắn mô tơ, đơn vị đo lường quán tính hay IMU (cách gọi mang tính lý thuyết của cảm biến chuyển động) ngay lập tức gửi những dữ liệu chuyển động tới vi xử lý, ở đó chúng sẽ tính toán được cần bao nhiêu chuyển động ngược cần cho mỗi trục.

Tất nhiên, đôi khi thợ quay phim cố tình làm nghiêng camera. Bộ vi xử lý trong gimbal sử dụng các thuật toán heuristic để tính toán xem đây có phải là chuyển động có chủ ý hay không.

Gimbal 2 trục và gimbal 3 trục

Hầu hết các gimbal hiện nay đều có hai hoặc ba trục. Có lẽ bạn đoán loại 3 trục sẽ mang đến chất lượng tốt hơn. Tuy gimbal 3 trục đắt hơn rất nhiều nhưng những tính năng mà nó mang lại không khác với loại 2 trục là bao.

Gimbal 2 trục định hướng camera theo hai hướng là pitch (xuống lên) và roll (di chuyển sang hai bên). Loại gimbal này không thể cố định được chuyển động từ trục yaw. Ngược lại, gimbal 3 trục có thể cố định được những chuyển động không mong muốn từ cả 3 trục, tạo nên những thước phim ổn định hơn.

Khi quay video, rất khó để bạn có thể ổn định máy chỉ với một trục, vì vậy gimbal 2 trục hoàn hảo trong mọi tình huống.

Gimbal 3 trục cũng có mặt trái của nó. Thêm một trục có nghĩa là khối lượng của thiết bị cũng nặng hơn. Đây là một nhược điểm vô cùng lớn nếu bạn sử dụng chúng với drone/flycam, khối lượng quá nặng cũng khiến cho camera khó bay lên được. Gimbal 3 trục cũng được gắn thêm một mô tơ, điều này có nghĩa năng lượng sẽ bị tiêu tốn nhiều hơn, thời lượng pin của gimbal ít đi.

Cách quay video không bị rung nhờ gimbal

Cách sử dụng gimbal vô cùng dễ dàng. Khi cài đặt xong, phần chống rung của máy tất cả đã có gimbal lo. Cái khó chẳng qua là có gì thú vị để bạn quay không thôi.

Tuy nhiên, nếu là người mới, việc sử dụng gimbal vẫn gặp một vài khó khăn nho nhỏ. Đầu tiên, bạn phải chọn được chiếc gimbal phù hợp nhất với máy ảnh của mình.

Nếu đang sử dụng GoPro hoặc smartphone, một gimbal nhỏ cũng đã đủ dùng rồi. Gimbal cho điện thoại cũng thường phù hợp với GoPro nhờ có hệ thống kẹp điều chỉnh. Còn với những chiếc máy ảnh DSLR hoặc máy quay chuyên dụng, bạn sẽ cần một gimbal lớn hơn rất nhiều.

Khi tìm được gimbal phù hợp, hãy làm theo những hướng dẫn của thiết bị là bạn đã cơ bản hoàn thành cài đặt. Có một lưu ý là, gimbal chỉ được thiết kế để giảm thiểu những chuyển động rất nhỏ, chứ không phải những chuyển động mạnh. Ví dụ như bạn đang leo núi thì việc video của bạn bị di chuyển lên xuống là điều không thể tránh khỏi, kể cả khi có sử dụng gimbal.