Quy tắc 1/3 là quy tắc đầu tiên trong nhiếp ảnh mà mọi người mới bắt đầu sẽ sử dụng nhiều nhất. Tóm lại, đó là một phương pháp để đóng khung ảnh của bạn đẹp hơn với sự trợ giúp của lưới chín ô vuông giúp thu hút ánh mắt của người xem vào đối tượng cần chú ý. Vì vậy, hãy xem quy tắc 1/3 là gì và khi nào bạn nên sử dụng nó.
Quy tắc 1/3 là gì?
Quy tắc 1/3 có một mục đích chính là giúp bố cục ảnh của bạn đẹp hơn thông qua việc tạo sự cân bằng. Đó là một trong những nguyên tắc cơ bản nhất của nhiếp ảnh. Hãy tưởng tượng khung hình của bạn được chia thành ba phần ngang và ba phần dọc bằng hai đường ngang và hai đường dọc. Bất kỳ yếu tố thú vị nào trong một cảnh nên được đặt dọc theo một trong những đường này hoặc tại một trong các giao điểm của chúng để có những bức ảnh sống động hơn.
Quy tắc 1/3 có tác dụng vì khoa học nói rằng mắt chúng ta bị thu hút một cách tự nhiên vào những vật thể hơi lệch tâm hơn là trung tâm của hình ảnh. Bốn điểm giao nhau là những điểm thu hút thị giác ngoài trung tâm hiệu quả nhất.
Thuật ngữ này lần đầu tiên được đề cập trong cuốn sách Remarks on Rural Scenery của John Thomas Smith, xuất bản năm 1797. Có những quy tắc thiết yếu khác về nhiếp ảnh đã được mượn từ toán học và tâm lý học.
Cách sử dụng quy tắc 1/3 trong camera smartphone
Quy tắc 1/3 không phải là quy tắc cứng nhắc mà bạn phải tuân theo. Đặt chủ thể chính của bức ảnh cách xa trung tâm không phải lúc nào cũng mang lại cho bạn một bức ảnh đẹp hơn.
Quy tắc 1/3 có thể được áp dụng cho bất kỳ chủ đề nào và nó giúp bạn cân nhắcĩ về bố cục của mình trước khi nhấp vào nút chụp. Nó có thể cải thiện những bức ảnh buồn tẻ của bạn. Nó cũng có thể là một lối tắt nhanh để chụp ảnh khi bạn không có thời gian suy nghĩ và đóng khung khung cảnh.
Sử dụng lưới trong máy ảnh kỹ thuật số hoặc di động của bạn
Hầu hết tất cả các camera, bao gồm cả thiết bị Android hoặc iOS, đều có lưới quy tắc 1/3 trên màn hình điện tử và kính ngắm. Bạn có thể phải kích hoạt nó. Để làm như vậy, hãy đi tới cài đặt trên camera của bạn và tìm tùy chọn kích hoạt lưới. Mỗi nhà sản xuất sẽ bao gồm một số tùy chọn khác nhau.
Đây là cách bật hoặc tắt Lưới từ cài đặt camera của iPhone.
- Mở Cài đặt.
- Cuộn danh sách xuống tới phần Camera.
- Trong nhóm Bố cục, bật nút chuyển đổi cho Lưới.
Cách sử dụng lưới và crop overlay trong Photoshop và Lightroom
Bạn luôn có thể cắt ảnh của mình trong bất kỳ phần mềm chỉnh sửa nào và cải thiện chúng bằng quy tắc 1/3. Photoshop và Lightroom có các overlay hướng dẫn cắt bao gồm lưới quy tắc 1/3. Sử dụng lưới này khi bạn cắt hình ảnh của mình để đặt các yếu tố thú vị nhất dọc theo các đường giao nhau.
Bạn cũng có thể tùy chỉnh cài đặt lưới để tạo overlay.
Cách hiển thị lưới trong Photoshop
Trong Photoshop, sử dụng phím tắt Ctrl + K (Mac: Command + K) để mở Preferences. Nhấp vào Guides, Grid & Slices từ danh sách bên trái và thay đổi cài đặt cho phần Grid như sau:
- Đặt Gridline every là 100 percent, Subdivisions là 3.
- Bấm vào OK.
- Nhấn Ctrl + ' (Command + ') để chuyển đổi lưới trên ảnh mỗi lần.
Bạn cũng có được lưới bằng công cụ được sử dụng nhiều nhất của Photoshop - Crop. Khi bạn nhấp vào nó trong Toolbox (hoặc nhấn C), nó sẽ ngay lập tức đặt lưới quy tắc 1/3 lên hình ảnh của bạn.
Cách hiển thị lưới trong Lightroom Classic
Lightroom giúp bạn với "Crop Guides" để cắt xén chính xác hơn. Mở ảnh của bạn và làm theo các bước dưới đây.
- Chuyển đến mô-đun Develop.
- Chọn tùy chọn Crop Overlay (hoặc sử dụng phím tắt R) trên bảng điều khiển bên phải.
- Nhấp vào Tools > Crop Guide Overlay > Thirds để hiển thị lưới trên đầu ảnh của bạn.
Bạn có thể kiểm tra bố cục của mình theo quy tắc 1/3 hoặc điều chỉnh bằng cách cắt ảnh để có sự cân bằng tốt hơn.
Khi nào không nên sử dụng Quy tắc phần ba
Quy tắc 1/3 tác động đến chuyển động tự nhiên của mắt chúng ta. Đây có thể là một phương pháp mặc định để sử dụng và bạn sẽ làm điều đó khi bạn trở nên giỏi chụp ảnh hơn. Nhưng hãy nhớ rằng cảnh nên quyết định bố cục chứ không phải ngược lại.
Đây không phải là những quy tắc cứng nhắc và sẽ có nhiều tình huống bạn nên tránh sử dụng quy tắc 1/3.
1. Khi bạn muốn lấp đầy khung hình
Cách thay thế phổ biến nhất cho quy tắc 1/3 là đặt tiêu điểm của bức ảnh ở giữa. Ví dụ, những bức ảnh đối xứng như chân dung sẽ cần lấy nét ngay lập tức và trực tiếp vào chủ thể chính. Trong những tình huống như vậy, bạn có thể lấp đầy khung hình một cách an toàn với đối tượng của mình ở điểm chết.
Một số ảnh, như kiến trúc hoặc một phần của tòa nhà có mẫu lặp lại, có thể có nhiều điểm lấy nét. Bạn có thể bỏ qua quy tắc 1/3 nếu một vài điểm trong số chúng nằm trên các đường giao nhau.
2. Để có những bức ảnh vuông đáng giá trên Instagram
Việc căn giữa một yếu tố thú vị ở trung tâm của bức ảnh có tác dụng tốt đối với ảnh vuông. Phần tử sẽ cách đều cả 4 góc, tạo ra sự đối xứng.
3. Trong ảnh có phông nền phức tạp
Bạn có thể phá vỡ quy tắc 1/3 khi nền ảnh của bạn có nhiều chi tiết. Ví dụ, một cánh đồng hoa hoặc một đám đông tại hội chợ. Sử dụng độ sâu trường ảnh nông và tập trung vào đối tượng chính của sự chú ý.
4. Khi các đường dẫn ánh nhìn hoạt động tốt hơn
Đường dẫn ánh nhìn (leading line) là một kỹ thuật bố cục khác. Trong ảnh này, một đường dẫn mắt người xem về một điểm xa so với tâm khung hình. Ánh mắt của bạn sẽ không di chuyển theo cỏ cây về phía ngôi nhà ở phía xa nếu bạn sử dụng quy tắc 1/3 để chụp ảnh.
Hy vọng bài viết trên hữu ích với bạn!
Tham khảo thêm các bài sau đây: