Cách dạy trẻ viết code bằng Raspberry Pi

Dạy trẻ viết code ngay từ nhỏ giúp chúng phát triển mạnh mẽ trong thế giới công nghệ ngày nay, thông qua việc phát triển các kỹ năng tư duy phê phán, sáng tạo và giải quyết vấn đề.

Raspberry Pi, với mức giá thấp và dễ sử dụng, là một thiết bị tuyệt vời để giới thiệu cho giới trẻ về máy tính và lập trình. Với các ứng dụng về robot, lập trình máy tính và thậm chí cả tự động hóa gia đình, việc học viết code là điều lý tưởng cho trẻ em.

1. Bắt đầu với Raspberry Pi

Trong nỗ lực giúp mọi người có thể tiếp cận máy tính và sản phẩm kỹ thuật số, Raspberry Pi Foundation đã tạo ra máy tính Raspberry Pi giá rẻ và phổ biến rộng rãi. Một số model và bản sửa đổi đã được cung cấp kể từ khi Raspberry Pi đầu tiên được giới thiệu vào năm 2012.

Nếu chưa có Pi, bạn có thể nhận được một chiếc với giá chỉ $35. Hãy mua Raspberry Pi 4 hàng đầu, mặc dù các model Raspberry Pi cũ hơn có một số điểm đáng khen. Bạn cũng có thể mua Raspberry Pi 400, cung cấp nhiều tính năng tương tự như Pi 4 và có dạng bàn phím.

Raspberry Pi 4 desktop kit chính thức có giá cao hơn nhưng đi kèm với hầu hết các thành phần bạn cần để sử dụng Raspberry Pi, bao gồm bàn phím, chuột, case, nguồn điện và thẻ nhớ microSD. Sau đó, tất cả những gì bạn cần là một màn hình HDMI tương thích mà bạn có thể kết nối với máy tính.

Thẻ nhớ microSD trong bộ sản phẩm chính thức được cài đặt sẵn Raspberry Pi OS, một bản phân phối Linux được tạo đặc biệt cho máy tính Raspberry Pi. Bạn cũng có thể làm theo hướng dẫn về cách cài đặt hệ điều hành trên Raspberry Pi.

Con bạn có thể bắt đầu hành trình viết code ngay khi quá trình thiết lập ban đầu hoàn tất. Một nơi tốt để bắt đầu là tại trang web dự án của Raspberry Pi Foundation.

2. Chọn ngôn ngữ lập trình thân thiện với trẻ em

Điều cần thiết là chọn ngôn ngữ lập trình thân thiện với trẻ em để làm cho việc lập trình trở nên thú vị và hấp dẫn đối với con bạn. Scratch, Python và Ruby chỉ là một vài trong số những lựa chọn phổ biến nhất.

Scratch

Scratch là môi trường lập trình tương tác sử dụng giao diện trực quan dựa trên khối. Đây là một trong số ít ngôn ngữ được thiết kế để trẻ em sử dụng. Do phong cách lập trình trực quan, Scratch rất đơn giản và trực quan để học. Các khái niệm được giới thiệu trong Scratch có thể được áp dụng cho những ngôn ngữ nâng cao hơn như Python và Java.

Trang web Scratch có rất nhiều hướng dẫn dành riêng cho việc dạy bạn cách sử dụng ngôn ngữ này. Cũng có thể phối lại các dự án do người dùng tạo trên trang web.

Ngoài việc học lập trình, Scratch còn có thể đóng vai trò là bàn đạp để con bạn khám phá ý tưởng nghệ thuật của mình trong các lĩnh vực khác như nghệ thuật thị giác và âm nhạc.

Python

Cú pháp của Python đơn giản và trực quan dành cho người mới. Ngôn ngữ này được sử dụng rộng rãi - có thể nói đây là ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất cho Raspberry Pi. Vì lý do này, có rất nhiều tài nguyên có sẵn để giúp người mới bắt đầu.

Nó cung cấp quyền truy cập vào các thư viện code viết sẵn có thể được tích hợp vào những ứng dụng cá nhân. Đây là lợi ích chính của Python vì nó giúp giao tiếp với các thành phần điện tử vật lý được kết nối thông qua header GPIO của Raspberry Pi dễ dàng hơn và cho phép bạn tạo các dự án nâng cao.

Ruby

Yukihiro "Matz" Matsumoto đã tạo ra Ruby vào những năm 1990 tại Nhật Bản. Đó là ngôn ngữ có mục đích chung được gọi là "người bạn tốt nhất của lập trình viên" và có nhiều điểm chung với Python. Nó cũng là một trong những ngôn ngữ dễ bắt đầu lập trình nhất.

Giống như Python, cú pháp của Ruby vừa đơn giản vừa mang tính biểu cảm. Nó cũng không dựa vào việc thụt lề để phân tách các khối code. Ruby tập trung nhiều hơn vào lập trình hướng đối tượng so với Python. Nó đã giảm dần mức độ phổ biến trong những năm qua, nhưng vẫn là một ngôn ngữ tuyệt vời được các nhà phát triển và lập trình viên yêu thích.

Ngoài các ngôn ngữ được liệt kê ở trên, các lựa chọn tuyệt vời khác để dạy con bạn viết code bao gồm Lua, JavaScript, Swift và Java (dành cho trẻ lớn hơn).

3. Các dự án và thử thức thực hành

Để củng cố kỹ năng lập trình của chúng, điều quan trọng là khuyến khích con bạn thực hiện các dự án và thử thách thực hành bằng cách sử dụng Raspberry Pi. Đây là một số ý tưởng:

Tạo một game đơn giản

Video game là một dự án có sức hấp dẫn lớn đối với hầu hết trẻ em. Có một số cách để tạo một máy chơi game bằng Raspberry Pi. Bạn có thể bắt đầu bằng cách tạo một game console cổ điển với Raspberry Pi mà không cần viết code, sau đó chuyển sang các dự án hấp dẫn hơn.

Xây dựng một chiếc xe RC

Đây có thể là một dự án tốt nếu con bạn đã có một chiếc ô tô RC. Có thể nối dây để nó được điều khiển từ Raspberry Pi thay vì điều khiển từ xa đi kèm.

Nếu không muốn trải qua quá trình mày mò với một chiếc ô tô RC căng thẳng nhưng bổ ích, bạn có thể mua bộ phụ kiện ô tô Raspberry Pi RC chẳng hạn như PiCar-V của SunFounder đã có sẵn chức năng lập trình.

Camera an ninh có phát hiện chuyển động

Nếu con bạn quan tâm đến công nghệ giám sát và an ninh gia đình, chúng cũng có thể thấy việc lắp đặt camera an ninh kích hoạt bằng chuyển động là một trò tiêu khiển hấp dẫn.

Bằng cách sử dụng Raspberry Pi và Camera Module, trẻ em có thể tạo một camera giám sát ghi lại hình ảnh tĩnh hoặc video và cũng có thể phát hiện chuyển động. Raspberry Pi có thể được lập trình bằng Python để kích hoạt ghi lại mọi chuyển động mà nó phát hiện và lưu file vào USB hoặc dịch vụ lưu trữ đám mây trực tuyến.

4. Tham gia các cộng đồng và câu lạc bộ viết code

Ngoài việc chọn ngôn ngữ lập trình và thực hiện các dự án, câu lạc bộ viết code còn cho phép con bạn phát triển những kỹ năng thiết yếu như cộng tác và giao tiếp nhanh hơn.

Bạn nên khuyến khích con mình tham gia các nhóm viết code hoặc những nền tảng ngoại tuyến khác phục vụ cho các lập trình viên trẻ để duy trì động lực và xây dựng ý thức cộng đồng. Họ thường có thể tìm cộng tác viên và nhận lời khuyên từ các chuyên gia trong những môi trường này. Các nhóm này cũng thường xuyên khuyến khích và giúp đỡ những người mới làm quen với việc viết code phát triển kỹ năng của họ.