Cách xây dựng bản đồ tư duy trong Microsoft Word

Suy nghĩ của chúng ta hiếm khi đi thẳng từ điểm A đến điểm B. Đây là lúc một công cụ như bản đồ tư duy được sử dụng.

Bản đồ tư duy chỉ đơn giản là một sơ đồ giúp kết nối các ý tưởng hoặc khái niệm liên quan, xung quanh một ý nghĩ trung tâm. Nó là một công cụ nắm bắt ý tưởng tuyệt vời để mang lại một số trật tự cho mớ suy nghĩ hỗn độn trong bộ não của chúng ta.

Giấy và bút là công cụ dễ dàng nhất để bạn bắt đầu triển khai sơ đồ tư duy đầu tiên. Nhưng hôm nay, QuanTriMang.com sẽ chỉ cho bạn cách thực hiện một bản đồ tư duy với Microsoft Word.

Tại sao bản đồ tư duy lại hữu ích đến vậy?

Bằng cách đưa ra những ý tưởng hoặc suy nghĩ trên bản đồ tư duy, bộ não được khuyến khích suy nghĩ từ mọi góc nhìn. Một bản đồ tư duy cũng khuyến khích bạn động não. Bộ não sẽ bắt đầu suy nghĩ về các mối quan hệ giữa những ý tưởng thay vì coi chúng như một danh sách phân cấp.

Điểm mấu chốt của việc lập bản đồ tư duy là “hình ảnh” - liên kết các từ với nhau và thêm hình ảnh để giúp bộ não hiểu được khối dữ liệu lớn.

Các quy tắc đơn giản để tạo bản đồ tư duy hiệu quả

Có những ứng dụng chuyên biệt để tạo bản đồ tư duy. Nhưng nếu bạn không có phần mềm tạo bản đồ tư duy nào, thì Microsoft Word cũng có thể được sử dụng để vẽ sơ đồ tư duy nhanh chóng. Nhưng trước tiên, hãy lưu ý những vấn đề sau:

• Hãy nghĩ về ý tưởng trung tâm và viết nó ở giữa.
• Hãy nghĩ về những ý tưởng liên quan và đặt chúng một cách triệt để xung quanh ý tưởng trung tâm. Kết nối tất cả các ý tưởng bằng những mối quan hệ có nghĩa. Sử dụng các hình dạng, hình ảnh, đường màu v.v... để mô tả những ý tưởng và mối quan hệ giữa chúng.
• Để lại nhiều khoảng trống giữa các ý tưởng bởi vì những ý tưởng và mối quan hệ phụ mới sẽ xuất hiện khi sơ đồ tư duy phát triển.
• Đi theo mạch ý tưởng.

Làm quen với nhóm Illustrations trong Word

Bạn đã thấy việc tạo sơ đồ trong Word dễ dàng như thế nào với sự trợ giúp của các hình dạng và biểu tượng kết nối cơ bản. Hãy mở rộng nó bằng các biểu tượng, hình ảnh, SmartArt, biểu đồ hoặc thậm chí video. Và bản đồ tư duy đã hoàn thành trong Word có thể trở thành một tài liệu chuyên nghiệp theo đúng nghĩa của nó.

Cách tạo sơ đồ tư duy trong Microsoft Word

Bước 1: Chuyển sang chế độ Landscape

Chế độ Landscape cho diện tích ngang lớn nhất để làm việc. Trong tài liệu Word mới, chọn Layout > Orientation > Landscape. Nếu cuối cùng bạn muốn in nó, hãy chọn kích thước phù hợp (Size) trong nhóm Page Setup.

Bước 2: Kết hợp các hình dạng có sẵn trong Word

Hầu hết các công cụ bạn có thể sử dụng nằm trong nhóm Illustrations trên tab Insert. Nhấp vào Shapes, nơi có tất cả các building block cơ bản cho sơ đồ tư duy.

Bạn có thể sử dụng các hình đơn giản như hình bầu dục hoặc hình chữ nhật có các góc bo tròn để thể hiện những ý tưởng trung tâm. Sau đó, gắn nhãn tất cả các hình dạng với Text Box.

Kéo dài ra và kết nối các hình dạng bằng những đường và mũi tên để thể hiện mối quan hệ giữa chúng.

Giống như tất cả các yếu tố khác, bạn có thể sao chép và dán hình dạng, giúp nhanh chóng đưa ra các ý chính dưới dạng node và node con.

Bước 3: Bắt đầu lập bản đồ với hình dạng và hộp văn bản (text box)

Tất cả các yếu tố có thể được xây dựng bằng cách sử dụng phạm vi đầy đủ của Shape Styles. Vẽ hình đầu tiên sẽ hiển thị tab Shape Format theo ngữ cảnh. Điều tốt nhất là việc di chuột qua bất kỳ công cụ nào sẽ cung cấp cho bạn bản xem trước trực tiếp về cách biểu đồ sẽ xuất hiện.

Bước 4: Định dạng hình dạng

Để thay đổi các thuộc tính của hình dạng, nhấp chuột phải vào hình đã chọn và kích vào Format Shape từ menu ngữ cảnh.

Mọi tùy chọn cho Lines kết nối tất cả các node và node con. Giao diện hoặc góc quay của Lines và Shapes có thể được thay đổi từ Format Shape hoặc từ Ribbon (nhấp đúp vào hình dạng để hiển thị tab Format).

Bước 5: Gắn nhãn cho hình dạng và đường

Bạn có thể gắn nhãn hình dạng và đường bằng văn bản để xác định các mối quan hệ. Tuy nhiên, trong các phiên bản trước, Microsoft Word giới hạn định hướng văn bản theo chiều dọc hoặc ngang. Trong Word 2016 và 2019, đi tới Insert > Text > Text Box và chèn Simple Text Box, sau đó bạn có thể xoay theo góc ưa thích của mình.

Bản đồ tư duy có thể được minh họa bằng hình ảnh lấy từ desktop hoặc trực tuyến. Thay vì hình ảnh, bạn cũng có thể nhấn vào Icons để thể hiện các quy trình công việc.

Chuyển đến Ribbon > Insert > Illustrations Group > Icons.

Trong khi chèn hình ảnh hoặc biểu tượng, sử dụng các handle góc để xác định kích thước của hình ảnh. Bạn cũng có thể điều chỉnh độ trong suốt và màu sắc các biểu tượng để chúng khớp với theme màu của bản đồ tư duy.

Bước 6: Thêm ghi chú và liên kết vào bản đồ tư duy

Tạo sơ đồ tư duy trong Word có thể được mở rộng bằng cách thêm siêu liên kết vào các nguồn bên ngoài. Nhưng nếu bạn muốn thêm ghi chú chi tiết hơn vào sơ đồ tư duy thì sao?

Không có cách để thêm ghi chú hoặc file đính kèm trong Microsoft Word, mặc dù bạn có thể sử dụng OneNote để tạo Linked Notes (ghi chú được liên kết).

Tính năng OneNote Linked Notes cho phép bạn gắn OneNote vào một bên của tài liệu Word đang mở và ghi chú. Bất cứ ghi chú nào bạn thực hiện trong OneNote đều được “liên kết” với nhau trong tài liệu Word cụ thể.

Để bắt đầu dùng Linked Notes trong Word, hãy đi đến Ribbon > Review > Linked Notes.

OneNote sẽ mở bên cạnh sơ đồ tư duy và yêu cầu bạn chọn Notebook, Section và Page cho ghi chú mới với hộp thoại Select Location. Chọn một trang mới hoặc trang hiện có để bắt đầu.

Bắt đầu ghi chú trong cửa sổ OneNote ở bên phải. OneNote sẽ nhúng hình ảnh thu nhỏ của trang, đoạn trích văn bản và liên kết đến tài liệu mà ghi chú được liên kết đến. Bạn có thể nhấp vào hình thu nhỏ để mở sơ đồ tư duy liên quan bất cứ lúc nào.

Để dừng phiên ghi chú, hãy chuyển đến góc trên bên phải của cửa sổ OneNote. Nhấp vào biểu tượng liên kết chuỗi, sau đó chọn Stop Taking Linked Notes.

Microsoft Word (và thậm chí Microsoft PowerPoint) hữu ích với vai trò một công cụ nhanh chóng để xây dựng bản đồ tư duy. Nó linh hoạt hơn bút và giấy, vì bạn có thể dễ dàng cập nhật nó bằng cách thêm hoặc sắp xếp lại các chủ đề.

Bạn có thể sao chép nó sang các chương trình Office khác và nếu cần, thậm chí in bản đồ ra. Thuyết trình với PowerPoint hoặc chia sẻ qua email là các tùy chọn khác bạn có thể xem xét.

Nhưng đừng nhầm lẫn, Microsoft Microsoft không phải là một công cụ dành riêng cho bản đồ tư duy.

Các công cụ bản đồ tư duy như FreeMind có tính linh hoạt cao hơn. Nhưng mấu chốt của vấn đề là Microsoft Word có thể tạo ra các bản đồ tư duy và bài viết đã chỉ cho bạn cách thực hiện.

Chúc bạn thực hiện thành công!