Thế giới ngôn ngữ lập trình vô cùng phong phú, bạn đang tìm hiểu về nó và chưa biết bắt đầu từ đâu, vậy thì hãy thử xem 15 ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất trên thế giới này đi. Biết đâu bạn sẽ tìm được cho mình một xuất phát điểm phù hợp.
Danh sách ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất này được đánh giá dựa trên chỉ số TIOBE. Theo số liệu mới nhất về chỉ số TIOBE tính đến hết tháng 10/2020, C vẫn giữ vững vị trí đầu tiên và thậm chí còn chứng kiến sự tăng nhẹ về độ phổ biến so với tháng trước. Đáng chú ý, Python đã chính thức vượt mặt tên tuổi kỳ cựu Java để trở thành ngôn ngữ lập trình được sử dụng phổ biến thứ hai thế giới hiện nay.
Không dài dòng nữa, mình cùng tìm hiểu xem trong năm vừa qua việc sử dụng các ngôn ngữ lập trình đã thay đổi như thế nào nhé.
15. Ruby
Nguồn ảnh: Sergio Caltagirone via Wikimedia Commons
Các nhà phát triển yêu thích ngôn ngữ lập trình Ruby 26 năm tuổi này bởi dễ đọc và dễ viết. Đi kèm với nó là Rails, một framework add-on giúp cho việc xây dựng ứng dụng web trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Phương châm chính của ngôn ngữ lập trình Ruby chính là “người bạn tốt nhất của các lập trình viên.”
Xem thêm: Ngôn ngữ lập trình Ruby cho người mới bắt đầu
14. Swift
Apple đã phát hành Swift vào năm 2014, và công ty này cho biết đó là một cách tốt và dễ dàng hơn để xây dựng phần mềm. "Swift đã trở nên hợp thời"; Lyft, trong số những người đã sử dụng nó để làm cho ứng dụng iPhone, cho biết.
Mặc dù dính scandal với Taylor Swift nhưng ngôn ngữ lập trình Swift của Apple đã hoàn toàn thuyết phục các nhà phát triển khi đây là nền tảng nhanh và dễ nhất để xây dựng các ứng dụng cho iPhone trong năm 2015. Ngôn ngữ lập trình Swift hiện đã thu hút được đông đảo người sử dụng, kể cả IBM.
13. Go
Nguồn ảnh: Adam Berry / Getty
Go là một ngôn ngữ lập trình mới do Google thiết kế và phát triển giúp các nhà phát triển của Google xây dựng các hệ thống cho lượng người dùng cực lớn. Ngôn ngữ lập trình Go được thiết kế để giúp ngành công nghiệp phần mềm khai thác nền tảng đa lõi của bộ vi xử lý và hoạt động đa nhiệm tốt hơn.
Việc khai thác sức mạnh của các bộ xử lý đa lõi và phần cứng thế hệ mới đối với các ngôn ngữ hiện có được xem như là việc không thể bởi những giới hạn vốn có của các ngôn ngữ lập trình trên máy tính như C,C++, Java,...
Google đưa ra ngôn ngữ Go như là một cách tiếp cận khác về vấn đề xử lý đa lõi. Thay vì chỉ có hệ điều hành được phép cấp tài nguyên và xử lý, các phần mềm cũng có thể tương tác trực tiếp với nền tảng đa lõi giúp cho việc xử lý nhanh hơn.
Hơn nữa, Go cũng được rất nhiều lập trình viên yêu thích vì tính dễ đọc và dễ nhân rộng.
12. Perl
Perl là ngôn ngữ lập trình ban đầu được phát triển để thao tác với văn bản và hiện được sử dụng cho nhiều tác vụ như quản trị hệ thống, phát triển web, lập trình mạng, phát triển GUI, v.v...
11. Groovy
Groovy là một ngôn ngữ động mạnh mẽ, có thể gõ tùy chọn và khả năng biên dịch tĩnh, dành cho nền tảng Java nhằm mục đích cải thiện năng suất của nhà phát triển nhờ cú pháp ngắn gọn, quen thuộc và dễ học. Nó tích hợp trơn tru với bất kỳ chương trình Java nào và ngay lập tức cung cấp cho ứng dụng của bạn các tính năng mạnh mẽ, bao gồm khả năng viết kịch bản, Domain-Specific Language, runtime, compile-time, meta-programming, lập trình chức năng.
10. SQL
SQL là ngôn ngữ truy vấn dữ liệu có cấu trúc chứ không phải ngôn ngữ lập trình giống như các mục khác trong bài viết này. SQL là ngôn ngữ tiêu chuẩn cho các hệ quản trị cơ sở dữ liệu quan hệ. Các câu lệnh SQL dùng để thao tác với dữ liệu như cập nhật, thêm, sửa, xóa, lấy dữ liệu từ cơ sở dữ liệu. Bạn có thể tìm hiểu thêm về SQL tại đây.
9. R
R là ngôn ngữ lập trình và môi trường phần mềm miễn phí, được sử dụng cho tính toán thống kê và đồ họa, được hỗ trợ bởi R Foundation for Statistical Computing. R được sử dụng rộng rãi bởi các nhà thống kê và những người khai phá dữ liệu cho phát triển phần mềm thống kê. Những cuộc thăm dò, khảo sát khai phá dữ liệu và nghiên cứu cơ sở dữ liệu học thuật cho thấy mức độ phổ biến của R đã tăng lên đáng kể.
8. PHP
PHP đã quá phổ biến trong thiết kế website. Các nền tảng lớn như WordPress, Facebook, Yahoo đều được phát triển bằng PHP.
Tuy vậy cũng có không ít người ghét PHP, điển hình là nhà sáng lập Stack Exchange, Jeff Atwood từng viết: “PHP không phải một ngôn ngữ lập trình mà đúng hơn phải là một đống tạp nham các từ khóa và function.”
7. JavaScript
Logo của JavaScript
Mặc dù có sự giống nhau về tên gọi và sự phổ biến nhưng JavaScript không liên quan gì nhiều đến Java. JavaScript là ngôn ngữ lập trình cơ bản nhất khi phát triển các ứng dụng web. JavaScript chạy trên web hiện đại nhưng đôi khi nó cũng chính là thủ phạm làm chậm tốc độ trình duyệt hay đẩy người dùng vào nhiều lỗ hổng bảo mật hơn.
6. Visual Basic
VB là môi trường và ngôn ngữ lập trình hướng sự kiện của Microsoft, cung cấp GUI cho phép lập trình viên chỉnh sửa code một cách đơn giản hơn thông qua thao tác kéo thả các đối tượng và xác định hành vi của chúng. VB có nguồn gốc từ BASIC, được coi là vừa hướng đối tượng vừa hướng sự kiện. Nó được thiết kế để dễ học và viết code nhanh hơn, nên đôi khi được gọi là hệ thống RAD, sử dụng để xây dựng nguyên mẫu của một ứng dụng, rồi sau đó sử dụng ngôn ngữ khác khó hơn, hiệu quả hơn để hoàn thiện ứng dụng.
5. C#
Ngôn ngữ lập trình C# được đọc là "C-Sharp", tương tự như một nốt trong âm nhạc. C# được Microsoft phát triển và cũng là một biến thể của ngôn ngữ C. C# được yêu chuộng vì khả năng đưa những ý tưởng “rất Java” vào cách lập trình của mình và phần lớn được sử dụng bởi các nhà phát triển phần mềm kinh doanh.
4. C++
Bjarne Stroustrup, nhà phát minh C++. Nguồn ảnh: Wikimedia Commons
Được phát minh vào năm 1983 như một lựa chọn thay thế ngôn ngữ C truyền thống, C++ thực sự rất phổ biến với các nhà phát triển trên toàn cầu; từ ứng dụng web dành cho máy tính để bàn cho đến cơ sở hạ tầng phòng máy chủ. Microsoft Windows, Google Chrome hay các phần mềm cho phi cơ chiến đấu đều được viết bằng C++.
3. Java
Java ban đầu được phát minh bởi Sun Microsystems vào năm 1991 như một ngôn ngữ lập trình dành cho các hệ thống truyền hình tương tác. Nền tảng Java của Oracle nay đã trở thành ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất thế giới. Java chính là phần thiết yếu trong phát triển ứng dụng Android và phần mềm doanh nghiệp hay TV thông minh.
2. Python
Python là ngôn ngữ lập trình bậc cao, hướng đối tượng, đơn giản mã nguồn mở, thư viện tiêu chuẩn rộng lớn và rất nhiều tính năng tuyệt vời khác.
Python xuất hiện vào năm 1989 và nhanh chóng được đón nhận nhờ các đoạn mã rất dễ đọc giống như Ruby. Đây cũng được xem là ngôn ngữ lập trình dễ hiểu nhất dành cho những người mới bắt đầu. Quantrimang.com có hẳn một chuyên mục dành cho ngôn ngữ lập trình này cùng nhiều hướng dẫn Python hữu ích, bạn đọc quan tâm có thể tham khảo.
Peter Jansen, Giám đốc điều hành TIOBE Software, đơn vị chịu trách nhiệm về Chỉ số TIOBE, cho biết đây lần đầu tiên sau gần 20 năm, C và Java không cùng lúc chiếm hai vị trí dẫn đầu trong danh sách các ngôn ngữ lập trình phổ biến nhất. Nói về sự trỗi dậy của Python, vị CEO nhận định:
“Tôi tin rằng sự phổ biến của Python liên quan đến nhu cầu và xu thế chung của thời đại. Trong quá khứ, hầu hết các hoạt động lập trình được thực hiện bởi các kỹ sư phần mềm. Nhưng kỹ năng lập trình là yếu tố tiên quyết trong mọi trường hợp. Ngày nay, chúng ta cần đến một ngôn ngữ đơn giản, dễ học, dễ làm quen, có thể được xử lý bởi các kỹ sư tay nghề không quá cao, với chu kỳ chỉnh sửa nhanh chóng và triển khai trơn tru. Python chỉ đơn giản là đáp ứng được tất cả những nhu cầu trên”.
Python tỏ ra đặc biệt phù hợp với các lĩnh vực vốn được coi là động lực phát triển của nhận loại trong thời đại công nghệ 4.0 như học máy, trí tuệ nhân tạo, khoa học dữ liệu và phân tích dự đoán… Các nhà phát triển đang sử dụng ngôn ngữ này trong rất nhiều nhiệm vụ khác nhau. Có thể là thiết kế một ứng dụng doanh nghiệp, đào tạo dữ liệu bằng các mô hình học máy, thiết kế phần mềm tiên tiến hoặc chọn lọc và sắp xếp dữ liệu. Bản chất “năng động” và một thư viện tuyệt vời với các tính năng sẵn có cho hầu hết mọi thứ của Python khiến nó trở thành lựa chọn phổ biến của các nhà phát triển và tổ chức.
Vẫn chưa thể khẳng định liệu Python có thể thay thế C trở thành ngôn ngữ lập trình số một hay không, nhưng kể từ cuối năm 2017, mức độ phổ biến của Python ngày càng tăng mạnh, trong khi “độ phủ sóng” của C đang giảm chậm theo thời gian.
1. Ngôn ngữ lập trình C
Nguồn ảnh: Flickr
Ngôn ngữ lập trình C là một ngôn ngữ mệnh lệnh được phát triển từ đầu thập niên 1970 bởi Dennis Ritchie dùng trong hệ điều hành UNIX. Từ đó, ngôn ngữ này đã lan rộng ra nhiều hệ điều hành khác và trở thành một những ngôn ngữ phổ dụng nhất.
C là ngôn ngữ rất có hiệu quả và được ưa chuộng nhất để viết các phần mềm hệ thống, còn được dùng cho việc viết các ứng dụng. Ngoài ra, C cũng thường được dùng làm phương tiện giảng dạy trong khoa học máy tính mặc dù ngôn ngữ này không được thiết kế dành cho người nhập môn.
Cuốn "The C Programming Language" dày 800 trang được xem là cuốn "Bách khoa toàn thư" đáng tin cậy nhất về ngôn ngữ đã trở thành bài tiêu chuẩn trong chương nhập môn của hầu hết các loại sách giáo khoa về lập trình.
Ngôn ngữ kinh điển này được sáng chế ra vào năm 1972 nhưng vẫn thịnh hành cho đến ngày nay, không chỉ bởi khả năng hoạt động trên tất cả các nền tảng điện toán mà còn bởi tính ổn định và dễ hiểu với hầu hết các lập trình viên từ khắp nơi trên thế giới.
Xem thêm: Lý do khiến ngôn ngữ lập trình C không bao giờ lỗi thời
Chỉ số TIOBE
Chỉ số TIOBE (TIOBE Index) là một thang đo (dựa trên điểm số) thể hiện sự phổ biến của các ngôn ngữ lập trình đang được sử dụng trên toàn thế giới. TIOBE được cập nhật định kỳ mỗi tháng một lần, và ước tính dựa trên thống kê về số lượng kỹ sư phần mềm lành nghề trên toàn thế giới, các khóa học và đặc biệt là các truy vấn có chứa tên ngôn ngữ lập trình của các công cụ tìm kiếm phổ biến như Google, Bing, Yahoo!, Wikipedia, Amazon, YouTube và Baidu..
Dựa vào đây bạn sẽ thấy được sự tăng trưởng/tụt giảm của các ngôn ngữ lập trình và có thể cân nhắc học thêm những ngôn ngữ lập trình mới để phục vụ cho định hướng công việc, cũng như bắt kịp những xu hướng công nghệ mới nhất.
Xem thêm:
- Tự học thành thạo 5 kỹ năng nhờ vào Internet
- 7 Framework JavaScript dành cho phát triển ứng dụng di động
- Lý do khiến ngôn ngữ lập trình C không bao giờ lỗi thời
- Cuối cùng các trường đại học lớn đã nhận ra Java là một ngôn ngữ tệ hại nếu dùng để dạy nhập môn lập trình
Chúc các bạn vui vẻ!