Cá nhộng lỗ quỷ hay còn gọi là cá nhộng quỷ, một loài cá nhỏ thuộc bộ Cyprinid Cyprodontidae. Loài cá này được đánh giá là có số lượng ít hơn cả gấu trúc với số lượng chỉ còn 38 con vào tháng 4/2016 sau khi ba du khách làm hỏng môi trường sống của chúng.
Cá nhộng lỗ quỷ sống trong "Động Quỷ", một hang động nước đá vôi, nhiệt độ ổn định với độ sâu hơn 130m, thuộc một khu biệt lập của Vườn Quốc gia Thung lũng Chết nằm ở giữa 2 bang California và Nevada của Mỹ.
Loài cá này đã sống từ thời kỳ Kỷ Băng Hà và chỉ được phát hiện vào năm 1930 bởi nhà ngư học người Mỹ tên là Joseph H. Wales.
Cá nhộng lỗ quỷ sống ở độ sâu 24m. Các nhà khoa học tin rằng loài cá này đã sống trong hố từ khoảng 60.000 năm trước.
Việc bảo tồn loài cá này trở nên cực kỳ quan trọng, hàng triệu đô la đã được chi ra. Và cuối cùng, nỗ lực của các nhà khoa học đã đem lại kết quả tích cực. Đến tháng 4/2022, số lượng cá nhộng lỗ quỷ tại Động Quỷ đã tăng lên tới 175 con.
Cá nhộng lỗ quỷ có kích thước khá nhỏ với chiều dài tối đa là 30mm. Tùy theo độ tuổi và giới tính mà chúng có màu sắc khác nhau. Con đực có màu xanh sáng và con cái có màu vàng sáng. Các mép của tất cả các vây của cá nhộng lỗ quỷ có màu đen, phần lưng và bầu mắt (nắp mang) có màu vàng ánh kim. Tròng mắt của chúng có màu xanh lam và cũng có ánh kim.
Loài cá này không có vây bụng. Vây lưng của nó có mười hai tia, còn mỗi vây ngực có mười bảy tia.
Vây đuôi có dạng lồi và có hai mươi tám tia, cong ra ngoài ở rìa. Số lượng vảy từ đầu sau của đỉnh đến đầu đuôi là 27 vảy, có hình răng cưa, hoặc có răng, ở rìa ngoài.
Thức ăn của cá nhộng quỷ là các loài bọ cánh cứng, ốc sên, tảo và động vật giáp xác nước ngọt.
Cá nhộng quỷ sinh sản quanh năm, thường là vào mùa xuân và thu.
Những con cái có khả năng sinh sản rất thấp, chỉ đẻ một quả trứng duy nhất trong mỗi lần đẻ trứng. Trứng cũng có tỷ lệ sống sót rất thấp.
Cá nhộng quỷ có thể sống từ 10 - 14 tháng. Cá nhộng quỷ, trứng và con non của nó là thức ăn yêu thích của bọ lặn Neoclypeodytes cinctellus ăn thịt.