Giải Nobel Vật lý 2017 được trao cho nghiên cứu về sóng hấp dẫn

Giải Nobel Vật lý 2017 được trao cho ba nhà khoa học Rainer Weiss, Barry C. Barish và Kip S. Thorne nhờ phát hiện về sóng hấp dẫn, những gợn sóng trong trường không gian - thời gian mà Albert Einstein đã tiên đoán lần đầu tiên cách đây một thế kỷ.

• Giải Nobel Y học 2017 được trao cho 3 nhà khoa học
• Những điều không phải ai cũng biết về giải thưởng Nobel danh giá
• 9 giải Nobel nổi tiếng nhất trong lịch sử, góp phần làm thay đổi thế giới

Sóng hấp dẫn được quan sát lần đầu tiên trong lịch sử là vào tháng 9/2015, nhờ giao thoa kế laser (LIGO) - hệ thống có thể phát hiện được những rung động siêu nhỏ từ sóng hấp dẫn lan truyền.

Ba nhà khoa học Rainer Weiss, Barry C. Barish và Kip S. Thorne.

Weiss, giáo sư vật lý danh dự ở Viện Công nghệ Massachusetts đóng góp một phần lớn vào quá trình lập khái niệm, thiết kế, gây quỹ và xây dựng đài LIGO.

Giáo sư Kip Thorne là nhà lý thuyết học ở Viện Công nghệ California đã có những dự đoán quan trọng về hình dạng sóng hấp dẫn, cách nhận biết tín hiệu trong số dữ liệu thu thập.

Nhà vật lý hạt Barry Barish là người có công lớn biến thí nghiệm thành hiện thực, thúc đẩy quá trình xây dựng LIGO năm 1999.

Phát hiện về sóng hấp dẫn là kết quả của sự hợp tác giữa các nhà khoa học thực nghiệm, những người chế tạo nên một trong những cỗ máy nhạy nhất hành tinh và các nhà lý thuyết học đã dự đoán tín hiệu từ hai hố đen va chạm thực sự trông như thế nào.

Sau một thế kỷ suy đoán và 25 năm phát triển loạt thiết bị có thể nhận biết sự biến dạng chỉ bằng 1/1.000 đường kính hạt nhân nguyên tử dọc theo chiều dài 4 km của tia laser. Năm 2016, phát hiện về sóng hấp dẫn được công bố, đánh dấu bước đột phá quan trọng của khoa học vũ trụ.

Mô phỏng hai hố đen xoay chuyển và tạo ra các sóng hấp dẫn. (Ảnh: Extrem Tech.)

Nhờ máy phát hiện tinh vi nhất thế giới, khi quan sát sự va chạm của hai hố đen các nhà khoa học đã phát hiện sóng hấp dẫn sinh ra từ những sự xáo động trong cấu trúc không gian - thời gian khi một vật thể khối lượng lớn, như hố đen hoặc sao neutron, di chuyển.

Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố giải Nobel Vật Lý tại Stockholm, một nửa số tiền thưởng trị giá khoảng 1,1 triệu USD được trao cho Rainer Weiss, nửa số tiền còn lại thuộc về Kip Thorne và Barry Barish.