Vì sao dự báo thời tiết lại dùng milimét để đo lượng nước mưa?

Cách đo lượng mưa như thế nào? Lượng mưa 200mm là gì? Bài viết sẽ giải đáp cho bạn những điều mọi người muốn biết về cách đo lượng mưa.

Vì sao dự báo thời tiết lại dùng milimét để đo lượng nước mưa?

Lượng mưa là chiều dày của lớp nước mưa rơi xuống tại một địa điểm nào đó. Nếu trong chương trình dự báo thời tiết, người ta thông báo "đo được lượng mưa khoảng 300mm", thì điều đó có nghĩa, đường sẽ ngập khoảng 300mm nước sau cơn mưa nếu đất không ngấm nước. Tuy nhiên trong thực tế, đất sẽ ngấm nước và lượng nước đó lại chảy ra các sông, suối… nên chúng ta sẽ không thể cảm nhận trực tiếp được lượng nước mưa.

Cách đo lượng nước mưa

Thiết bị đo lượng mưa được gọi là vũ lượng kế, được chế tạo khá đơn giản, chỉ cần một ống trụ tròn có đáy phẳng và có đánh dấu đơn vị đo như mm hay cm. Khi trời mưa, chỉ cần để ống trụ này ngoài trời. Sau cơn mưa, lượng mưa chính là lượng nước thu được trong ống trụ.

Điều thú vị là kích thước của ống trụ to nhỏ không quan trọng trong việc đo lượng nước mưa vì thể tích của trụ được tính bằng chiều cao nhân với diện tích đáy. Miệng ống trụ có chu vi to như cái cốc, cái chậu, hay chỉ nhỏ bằng ống nghiệm đều có thể đo được lượng mưa. Nhưng ống trụ có chu vi miệng càng to thì việc đo đạc sẽ càng dễ dàng và chính xác hơn.

Với một cơn mưa có lượng mưa 200mm và cái sân 100m² sẽ thu được 20m³ nước. Vì vậy, nếu mưa trên diện tích lớn ở nhiều tỉnh thành phố, lượng nước chảy về các sông suối sẽ cực kỳ lớn.

Tổ chức Khí tượng thế giới (WMO) quy định lượng nước mưa lớn hay nhỏ căn cứ theo số liệu dưới đây.

Trong dự báo thời tiết, chúng ta còn nghe thấy dự báo diện mưa:

• Mưa vài nơi: nghĩa là mưa chỉ xảy ra dưới 1/3 diện tích khu vực dự báo (KVDB).
• Mưa rải rác: nghĩa là diện mưa xảy ra từ 1/3 đến 2/3 diện tích KVDB.
• Mưa nhiều nơi: nghĩa là diện mưa xảy ra trên 2/3 diện tích KVDB.

Theo các nghiên cứu về ảnh hưởng của mưa, từ cấp mưa to (51-100 mm/24h) trở lên đã bắt đầu ảnh hưởng tiêu cực đến đời sống con người.

Tóm lại, lượng mưa được định nghĩa là độ sâu của lớp nước tích tụ trên bề mặt nằm ngang mà không bị bốc hơi, thấm hoặc mất đi trong một khoảng thời gian nhất định. Lượng mưa được đo bằng mm vì nó có thể biểu thị trực quan và chính xác độ sâu của lớp nước, dễ hiểu và dễ tính toán. Đơn vị milimét phù hợp với thiết kế của dụng cụ đo, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu thập và xử lý dữ liệu, đồng thời phù hợp với các tiêu chuẩn quốc tế để đảm bảo khả năng so sánh dữ liệu.

Trong khí tượng học, việc sử dụng mm làm đơn vị đo lượng mưa không chỉ đáp ứng nhu cầu đo lường của khí tượng học mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc hiểu biết và ứng dụng của công chúng. Sự lựa chọn đơn vị này phản ánh độ chính xác, chuẩn hóa và tính thực tiễn của các phép đo khoa học.

Ngoài ra, đơn vị mm tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng dụng thực tế trong các lĩnh vực như nông nghiệp và tài nguyên nước, giúp đánh giá tác động của lượng mưa đối với cây trồng và tài nguyên nước, đồng thời là cơ sở quan trọng để đạt được mục tiêu quản lý và ra quyết định khoa học.