Có sự sống trên ngoại hành tinh K2-18b không? Những kết quả mới thú vị

K2-18b là một ngoại hành tinh cách xa 124 năm ánh sáng và có khối lượng lớn hơn Trái đất. Các nhà khoa học cho biết nó có thể hoàn toàn là đại dương, nằm sâu dưới bầu khí quyển hydro. Liệu môi trường đó có thể có sự sống không?

• Các quan sát mới từ kính viễn vọng không gian Webb cho thấy có một phân tử gọi là dimethyl sulfide trong bầu khí quyển của nó, một dấu hiệu có thể có của sự sống. Trước đây, Webb đã phát hiện ra điều đó, nhưng các quan sát mới cho thấy tín hiệu mạnh hơn.
• Các kết quả không chứng minh được có sự sống trên K2-18b, nhưng chúng rất hấp dẫn. Tuy nhiên, các nhà khoa học khác khá hoài nghi về kết luận của nghiên cứu này.

Có sự sống trên ngoại hành tinh K2-18b không?

Năm 2023, các nhà khoa học thông báo họ đã xác định được khí dimethyl sulfide - một dấu hiệu sinh học của sự sống - trong bầu khí quyển của K2-18b, một ngoại hành tinh cách chúng ta 124 năm ánh sáng. Vào ngày 17 tháng 4 năm 2025, các nhà khoa học tại Đại học Cambridge ở Vương quốc Anh cho biết họ đã tìm thấy khí này một lần nữa bằng kính viễn vọng không gian Webb, nhưng lần này tín hiệu mạnh hơn. Họ cho biết lượng dimethyl sulfide dường như dồi dào hơn hàng nghìn lần trên K2-18b so với trên Trái đất. Tuy nhiên, cần nhiều dữ liệu hơn để xác nhận đầy đủ sự hiện diện của nó và liệu nó có liên quan đến sự sống hay không...

Khí dimethyl sulfide cho chúng ta biết điều gì?

K2-18b là một thế giới siêu Trái đất hoặc cận Sao Hải Vương, quay quanh vùng có thể ở được - nơi nước lỏng có thể tồn tại. Phân loại chính xác hành tinh này vẫn là vấn đề gây tranh cãi giữa các nhà khoa học, điều đó ảnh hưởng rất lớn đến khám phá được báo cáo. Nó lớn hơn lớn hơn Trái đất 2,6 lần, và quay quanh một ngôi sao lùn đỏ cách xa khoảng 124 năm ánh sáng.

Khi các nhà khoa học công bố khả năng phát hiện ra dimethyl sulfide (DMS) vào tháng 9 năm 2023, bằng cách sử dụng kính viễn vọng không gian Webb, tin tức này đã gây ra nhiều cuộc tranh luận. Chắc chắn đó là một khám phá có tiềm năng thú vị. Khí này là một dấu hiệu sinh học tiềm năng, một dấu vết hóa học, phân tử hoặc dấu vết khác của sự sống sinh học. Nhưng phát hiện này còn yếu nên chưa thể kết luận được. Các nhà thiên văn học sẽ cần quan sát hành tinh này một lần nữa bằng Webb để cố gắng xác định xem khí có thực sự ở đó hay không.

Nikku Madhusudhan, một nhà vật lý thiên văn của Đại học Cambridge, đã tham gia vào nghiên cứu trước đó và là tác giả chính của bài báo về những phát hiện mới nhất. Ông cho biết:

Chúng tôi không biết chắc chắn liệu tín hiệu nhìn thấy lần trước có phải là do dimethyl sulfide hay không, nhưng chỉ cần một chút manh mối về nó cũng đủ thú vị để chúng tôi xem lại qua Webb bằng một thiết bị khác.

Webb trước đây cũng đã tìm thấy mêtan và carbon dioxide trong khí quyển của K2-18b. Tuy nhiên, những tín hiệu đó mạnh hơn nhiều và đã được xác nhận. Tín hiệu dimethyl sulfide yếu hơn, hoặc có "ý nghĩa thống kê thấp", theo thuật ngữ khoa học.

Dimethyl sulfide trên Trái Đất có nhiều hơn ở K2-18b?

Một điều ngạc nhiên lớn từ kết quả là lượng dimethyl sulfide rõ ràng trong bầu khí quyển của hành tinh này. Nếu kết quả là chính xác - vẫn chưa được xác nhận - thì K2-18b có lượng khí dimethyl sulfide trong bầu khí quyển nhiều hơn hàng nghìn lần so với Trái Đất. Trên Trái Đất, lượng khí này ít hơn một phần tỷ. Nhưng trên K2-18b, lượng khí dimethyl sulfide ước tính là 10 phần triệu.

Các quan sát mới đã tiết lộ sự tồn tại tạm thời của một loại khí tương tự dimethyl disulfide. Cả hai phân tử đều thuộc cùng một họ hóa học và có thể là dấu hiệu sinh học tiềm năng.

Trên Trái Đất, các sinh vật biển như sinh vật phù du tạo ra hầu hết dimethyl sulfide. Nhưng nó cũng có thể hình thành mà không có sự sống và đã được phát hiện trong sao chổi, các đám mây khí trong không gian. Vì vậy, sự hiện diện của nó, không phải là một sự khẳng định chắc chắn cho sự sống. Ít nhất là chưa cho tới thời điểm hiện tại.