WiFi hay dữ liệu di động bảo mật hơn?

Bảo vệ quyền riêng tư và bảo mật kỹ thuật số là những điều nên được mọi người quan tâm hàng đầu. Ngày càng có nhiều dữ liệu nhạy cảm được mang đi khắp nơi và được truy cập liên tục trên khắp thế giới. Và ngày càng có nhiều người trên thế giới truy cập dữ liệu thông qua mạng WiFi mở.

Cho dù bạn đang thực hiện thanh toán hay gửi tin nhắn, thì liệu sử dụng WiFi hay dữ liệu di động sẽ an toàn hơn?

Quyền riêng tư và bảo mật

Hầu hết mọi người coi quyền riêng tư và bảo mật là những thuật ngữ có thể thay thế cho nhau. Tuy nhiên, chúng thực sự có ý nghĩa khác nhau. Một số kết nối chú trọng vào bảo mật, một số khác hướng đến sự riêng tư, vừa bảo mật vừa riêng tư hoặc không gì cả.

Bảo mật

Bảo mật có nghĩa là những người bên ngoài mạng, chẳng hạn như tin tặc, không thể nhìn thấy hành động của bạn. Nói chung, hoạt động với sự bảo mật cao nhất có nghĩa là bạn phải hiểu những loại kết nối mà bạn đang sử dụng.

Thông thường, một số cấp độ bảo mật rất quan trọng. Mức độ quan trọng phụ thuộc vào loại thông tin mà bạn đang truy cập hoặc nhập.

Nếu đang cập nhật số dư thẻ ghi nợ, bạn cần có một kết nối bảo mật. Nếu bạn muốn kiểm tra xem liệu một diễn viên có thực sự tham gia bộ phim cũ nào đó hay không, bạn có thể mạo hiểm sử dụng một kết nối kém bảo mật hơn. Tóm lại, bạn phải cẩn thận với cách bạn truy cập vào dữ liệu nhạy cảm.

Quyền riêng tư

Quyền riêng tư có nghĩa là các tác nhân trong mạng không thể nhìn thấy những hành động của bạn, chẳng hạn như các trang web bạn sử dụng hoặc ứng dụng trên thiết bị. Hoạt động với sự riêng tư cao nhất có nghĩa là hiểu các điều khoản và điều kiện của nhà cung cấp, trang web, ứng dụng mà bạn truy cập, cũng như cách bạn sử dụng các trang web và ứng dụng đó.

Có một số hành động trên web sẽ không hoạt động nếu chúng hoàn toàn riêng tư. Đó là lý do tại sao các điều khoản và điều kiện cho những trang web, ứng dụng rất quan trọng.

Một số trang web và ứng dụng cần có quyền truy cập và đôi khi là cả quyền chia sẻ dữ liệu để hoạt động như mong đợi. Bạn chỉ cần biết ai có quyền truy cập vào dữ liệu nào, tại sao họ cần dữ liệu đó, cách họ sử dụng và chia sẻ dữ liệu đó với ai đó (nếu có).

Tìm hiểu các kết nối di động

Có hai loại kết nối Internet cơ bản cho thiết bị di động. Cả hai đều cho phép kết nối về cơ bản theo cùng một cách. Tuy nhiên, cách thiết bị kết nối và ai có thể xem hoạt động của mình trên những kết nối đó khác nhau.

WiFi

WiFi là kết nối Internet không dây được tạo bởi router kết nối với modem. Modem thực sự tạo ra mạng thông qua nhà cung cấp dịch vụ và router cho phép các thiết bị di động kết nối không dây. Điều đó có nghĩa là nhà cung cấp dịch vụ internet (ISP) có quyền truy cập vào hầu hết mọi thứ mà bạn đang làm trực tuyến.

Nếu bạn đang kiểm soát mạng của mình, bạn có thể kiểm soát điều này ở một mức độ nào đó bằng cách sử dụng các hệ thống như Tor và/hoặc VPN. Tuy nhiên, nếu bạn đang ở trên mạng của người khác, mọi thứ không đơn giản như vậy.

• Có nên sử dụng Tor và VPN cùng nhau?

Khi bạn truy cập mạng WiFi, mạng đó sẽ mở hoặc đóng. Các mạng đóng, như mạng mà bạn sử dụng ở nhà hoặc tại cơ quan, yêu cầu mật khẩu. Các mạng mở, như tại một số nhà hàng và những địa điểm công cộng khác, không yêu cầu mật khẩu. Nếu bạn đặc biệt quan tâm đến quyền riêng tư và bảo mật của mình, đây là một vấn đề, vì hai lý do chính.

- Đầu tiên là bạn không biết ai khác trên mạng hoặc họ có khả năng gì.

- Thứ hai là nhiều thiết bị di động được đặt để tự động kết nối với WiFi mở, vì vậy bạn có thể gặp một số rủi ro ngay cả khi bạn không chủ động thực hiện các giao dịch nhạy cảm trên thiết bị của mình.

Nếu lo lắng về việc thiết bị của mình tự động kết nối, bạn có thể điều chỉnh điều đó trong cài đặt thiết bị của mình.

Dữ liệu di động

Dữ liệu di động về cơ bản hoạt động giống như WiFi. Sự khác biệt lớn nhất là tín hiệu đến qua nhà cung cấp dịch vụ di động chứ không phải ISP.

Chắc chắn, các nhà cung cấp dịch vụ di động có thể vẫn có quyền truy cập vào một số thông tin của bạn. Và một lần nữa, các trang web mà bạn truy cập (và các trang web mà nhà cũng cấp chia sẻ/bán dữ liệu của bạn) cũng sẽ như vậy. Tuy nhiên, không giống như kết nối WiFi, kết nối dữ liệu di động được mã hóa, tăng thêm mức độ bảo mật chống lại các mối đe dọa từ bên ngoài.

Đó là lý do tại sao các chuyên gia bảo mật như Norton khuyên bạn nên sử dụng dữ liệu di động thay vì WiFi để truy cập thông tin nhạy cảm khi bạn ra ngoài.

"Thay vì WiFi" không chỉ có nghĩa là "hãy bật dữ liệu di động lên", mà còn có nghĩa là "hãy tắt WiFi đi". Hầu hết các thiết bị di động sẽ sử dụng WiFi thay vì dữ liệu, khi WiFi khả dụng và cả hai kết nối đều được bật.

Mẹo bảo mật khác

Norton cũng nói rằng không có kết nối nào là hoàn toàn an toàn. Điều đó thậm chí đúng nếu bạn đang sử dụng dữ liệu di động. Tuy nhiên, có một số điều bạn có thể làm để giúp tương tác của mình trên web di động an toàn hơn.

Quản lý dữ liệu

Hầu hết các gói di động đều có dữ liệu hạn chế. Ngay cả hầu hết các gói "không giới hạn" sẽ "tiết kiệm" dữ liệu của bạn. Điều đó có nghĩa là, sau khi bạn sử dụng một lượng dữ liệu nhất định, bạn vẫn có quyền truy cập vào dữ liệu nhưng đó là một dạng dữ liệu chậm hơn. Vì vậy, hãy kiểm tra gói di động để xem bạn có bao nhiêu dữ liệu và điều gì sẽ xảy ra sau khi hết dữ liệu.

Như đã đề cập ở trên, không phải mọi thứ mà một người bình thường thực hiện trên Internet đều cần được bảo mật hoặc thậm chí là riêng tư. Vì vậy, hãy cân nhắc lưu dữ liệu để thực hiện những việc như kiểm tra tài khoản ngân hàng và sử dụng kết nối WiFi mở để thực hiện những việc như tìm kiếm một đoạn trích dẫn nào đó.

Cẩn thận với cookie

Một số người sợ cookie. Bạn không nên sợ cookie và nên tìm hiểu về chúng. Cookie lưu trữ thông tin trên các trang web mà bạn truy cập.

Điều đó nghe có vẻ đáng sợ, nhưng hầu hết các trang web đều giữ cookie khá an toàn và thông tin được lưu trên một trang web không có sẵn cho các trang web khác mà bạn truy cập. Nếu thực sự lo lắng về cookie, bạn có thể quản lý chúng trong cài đặt trình duyệt của mình. Các hình ảnh sau đây cho thấy giao diện của Google Chrome, nhưng hầu hết những trình duyệt đều khá giống nhau.

Vì cookie được duy trì bởi các trang web quản lý chúng, chúng là một vấn đề tiềm ẩn về quyền riêng tư hơn là vấn đề bảo mật. Nói cách khác, bạn không gặp nguy hiểm từ cookie trên dữ liệu di động hoặc WiFi như bất kỳ kết nối nào khác và tin tặc không thể thực sự truy cập hoặc sử dụng cookie của bạn.

Điều quan trọng hơn việc bảo vệ cookie là suy nghĩ kỹ về những trang web bạn nhập thông tin nhạy cảm tiềm ẩn. Hoặc, an toàn hơn, hãy suy nghĩ kỹ về những trang web bạn truy cập.

Sử dụng hai trình duyệt hoặc ứng dụng

Điều có lẽ đáng sợ hơn cookie là hiện nay, hầu hết các trình duyệt đều lưu mật khẩu của bạn. Nếu bạn bật cài đặt này (và hầu hết mọi người đều làm vậy) thì tin tặc sẽ càng lấy được nhiều thông tin hơn.

• Hướng dẫn tắt đề xuất lưu mật khẩu trên trình duyệt Web

Có một số cách để giải quyết vấn đề này. Một là đặt trình duyệt để nó không ghi nhớ mật khẩu của các trang web có thông tin nhạy cảm như tài khoản ngân hàng trên di động. Cách khác là sử dụng một ứng dụng chuyên dụng riêng nếu có thể.

Quay lại ví dụ về truy cập tài khoản ngân hàng trên di động, nếu dịch vụ ngân hàng của bạn có một ứng dụng chuyên dụng thì việc truy cập dịch vụ thông qua ứng dụng đó (có thể) an toàn hơn so với thông qua trình duyệt. Ngay cả khi ứng dụng không an toàn hơn, thì việc sử dụng ứng dụng thay thế có thể giữ mật khẩu cho nội dung nhạy cảm tránh khỏi trình duyệt.

Một giải pháp tương tự nhưng có thể đơn giản hơn là sử dụng hai trình duyệt khác nhau. Đó là một trình duyệt dành cho các hoạt động ít nhạy cảm hơn (duyệt thông thường, phát trực tuyến, mạng xã hội, v.v....) và một trình duyệt dành cho các hoạt động nhạy cảm hơn (ngân hàng trực tuyến, mua sắm trực tuyến, email, v.v...).

Bạn có thể sử dụng trình duyệt tiêu chuẩn như Chrome hoặc Safari cho các hành động ít nhạy cảm hơn và trình duyệt bảo mật chuyên dụng như Tor cho các hoạt động nhạy cảm. Hoặc, chỉ cần sử dụng hai trình duyệt tiêu chuẩn khác nhau cho cả hai loại hoạt động chỉ để ngăn việc trộn lẫn mật khẩu và dữ liệu.

Cuối cùng, khi bạn ra ngoài, phương pháp này đặc biệt tốt với cách tiếp cận trước đó liên quan đến việc quản lý dữ liệu. Sử dụng trình duyệt bảo mật chuyên dụng trên kết nối dữ liệu và sử dụng WiFi để truy cập trình duyệt chuẩn.

Xem thêm:

• Nên sử dụng Dongle hay cục phát WiFi di động?