Root điện thoại là gì? ROM tùy chỉnh là gì?

Mỗi ngành nghề hoặc sở thích đều phát triển một biệt ngữ rất riêng để giải quyết những ý tưởng phức tạp một cách đơn giản và thế giới Android cũng như vậy.

Nếu bạn đã tìm kiếm cách khắc phục sự cố với điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng Android của mình và gặp các từ hoặc cụm từ mà bạn không hiểu, như root, flash ROM tùy chỉnh, unlock SIM hoặc bất cứ điều gì tương tự, thì bài viết này là dành cho bạn.

Các chuyên gia Android có thể đã biết những thuật ngữ này có nghĩa là gì, vì vậy đây là hướng dẫn cho người mới bắt đầu muốn tìm hiểu về tất cả mọi thứ liên quan đến Android.

Root điện thoại là gì?

Root điện thoại nghĩa là giành quyền truy cập vào các file hệ thống trên thiết bị Android. Theo mặc định, không có thiết bị Android nào được root. Vì vậy, nếu bạn vừa mua một thiết bị Android và không làm gì với nó, rất có thể nó chưa được root.

Các nhà sản xuất làm điều này vì cấp cho mọi người dùng quyền truy cập root sẽ dẫn đến rất nhiều vấn đề. Có quyền truy cập root cho phép bạn truy cập các file trên thiết bị của mình - nếu bị xóa hoặc chỉnh sửa sai cách - có thể làm hỏng thiết bị.

Nhưng root thiết bị cho phép bạn thực hiện nhiều thay đổi thực sự thú vị nếu bạn biết mình đang làm gì, vì vậy, rất nhiều người chọn root thiết bị của họ. Lưu ý rằng việc root điện thoại Android sẽ làm mất hiệu lực bảo hành của nó.

Cách bạn root thiết bị sẽ khác nhau tùy từng model. Đối với một số thiết bị, đây có thể là một quá trình khó khăn liên quan đến việc phá vỡ các biện pháp phòng ngừa an toàn của nhà sản xuất. Đối với những thiết bị khác, mọi thứ có thể đơn giản như cắm điện thoại của bạn vào máy tính và nhấn một nút. Bạn luôn có thể xem các diễn đàn XDA để biết hướng dẫn cho thiết bị cụ thể của mình.

https://forum.xda-developers.com/

Sau khi thiết bị của bạn được root, bạn sẽ không nhận thấy bất kỳ thay đổi lớn nào ngay lập tức. Niềm vui đến từ những gì bạn có thể làm sau khi thiết bị được root. Sau đó, bạn có thể sử dụng các ứng dụng yêu cầu quyền truy cập root, flash ROM tùy chỉnh, chỉnh sửa các khía cạnh nhất định của điện thoại, v.v..

Ví dụ, bạn có thể gỡ bỏ một số bloatware khi chưa root, nhưng để thực sự loại bỏ nó, bạn cần root thiết bị của mình và sử dụng Titanium Backup hoặc trình gỡ cài đặt root.

Unlock là gì?

Unlock là một thuật ngữ khó hiểu vì bạn có thể unlock nhiều thứ khác nhau.

Unlock mạng/SIM

Thiết bị bị lock (khóa) mạng/SIM thường là thiết bị được mua từ một nhà cung cấp dịch vụ hoặc cho một nhà cung cấp dịch vụ cụ thể với giá được hỗ trợ. Sau đó, nhà cung cấp dịch vụ sẽ lock điện thoại đó để bạn chỉ có thể sử dụng điện thoại với họ.

Nhưng nếu bạn trả tiền điện thoại và muốn chuyển đổi nhà mạng, thì theo luật, nhà mạng bắt buộc phải cung cấp cho bạn mã unlock (ít nhất là ở Hoa Kỳ và Liên minh Châu Âu), vì vậy bạn chỉ cần liên hệ với nhà cung cấp dịch vụ của mình để biết mã.

Đôi khi, việc unlock thiết bị của bạn lại phức tạp hơn thế.

Unlock bootloader

Bootloader là một phần mềm chạy mỗi khi bạn bật điện thoại Android của mình và nó thường bị các nhà sản xuất khóa. Với bootloader bị khóa, bạn không thể root thiết bị của mình.

ROM tùy chỉnh là gì?

ROM là viết tắt của Read-Only Memory, nhưng cái tên đó hiện nay hơi gây hiểu nhầm vì nó không còn liên quan gì đến điều này nữa. ROM, ít nhất là trong thế giới Android, về cơ bản là phần mềm mà thiết bị của bạn chạy.

Vì vậy, khi bạn cầm một chiếc điện thoại thông minh Xiaomi, nó sẽ trông và hoạt động khác với điện thoại thông minh Samsung. Đó là bởi vì cả Xiaomi và Samsung đều lấy code Android gốc, chỉnh sửa nó và phát triển ROM của riêng họ. ROM của Xiaomi khác với ROM của Samsung, mặc dù cả hai đều là Android.

Vì vậy, ROM tùy chỉnh là ROM không phải do nhà sản xuất mà do người khác xây dựng. Đôi khi đó chỉ là một lập trình viên độc lập có chút thời gian và niềm đam mê tạo ra ROM. Trong trường hợp khác, đó là một nhóm lớn hơn như LineageOS có nhiệm vụ tạo ra một loại ROM nhất định.

Sau khi root, bạn có thể flash ROM tùy chỉnh. Flash, trong trường hợp này, về cơ bản có nghĩa là load hoặc cài đặt. Cài đặt ROM tùy chỉnh có nghĩa là bạn đang cài đặt một ROM mới trên thiết bị của mình và xóa hoàn toàn ROM cũ.

Khi tìm kiếm ROM tùy chỉnh cho thiết bị của mình, có một số cái tên mà bạn có thể gặp phải:

• Pixel Experience: Đúng như tên gọi, có một ROM tương tự như các điện thoại Pixel của Google. ROM này hiện là một trong những ROM tùy chỉnh được sử dụng phổ biến nhất hiện có, và vì những lý do chính đáng.
• LineageOS: LineageOS, trước đây được gọi là CyanogenMod, là một trong những ROM tùy chỉnh phổ biến nhất mà bạn sẽ bắt gặp. Nó cung cấp một bộ tính năng tuyệt vời và thậm chí còn được coi là ROM stock cho một số nhà sản xuất trong quá khứ.
• AOSP: Android Open Source Project là phiên bản Android mà Google cung cấp cho thế giới, thường được gọi là Android stock. Bạn có thể thấy mọi người nói rằng ROM của họ là "dựa trên AOSP" hoặc "dựa trên Android stock", điều đó chỉ có nghĩa là họ đã lấy code AOSP và thay đổi nó theo ý thích của mình.
• AOSIP: Android Open Source Illusion Project tích hợp các tính năng từ những ROM tùy chỉnh phổ biến khác nhau vào ROM AOSP.

Nhưng đừng ngại thử các bản ROM có tên khác từ những nguồn ít được biết đến hơn. Đây không phải là những nguồn đáng tin cậy duy nhất. Chúng chỉ là được biết đến rộng rãi nhất.

Các thuật ngữ hữu ích khác của Android

Khôi phục tùy chỉnh

Nếu thích mày mò thiết bị Android của mình, bạn có thể sẽ mất rất nhiều thời gian để khôi phục. Đó là nơi bạn có thể flash ROM, sao lưu và thực hiện các công việc nặng nhọc.

Tuy nhiên, khôi phục stock trên thiết bị của bạn không thể thực hiện bất kỳ công việc nào trong số đó, vì vậy bạn cần một tùy chỉnh. TWRP là khôi phục tùy chỉnh để cài đặt ROM tùy chỉnh. TWRP là viết tắt của Team Win Recovery Project.

Sao lưu Nandroid

Tất nhiên, có nhiều cách để sao lưu thiết bị Android của bạn mà không cần root thiết bị, nhưng một bản sao lưu Nandroid là một bản sao lưu hoàn chỉnh. Về cơ bản, nó tạo một bản sao đầy đủ của mọi thứ trên thiết bị của bạn và lưu nó. Bằng cách đó, nếu bạn gặp bất cứ sự cố gì (vì bạn có quyền truy cập root và điều đó là có thể), bạn chỉ cần flash bản sao lưu Nandroid của mình và quay trở lại vị trí ban đầu.

Tên gọi Nandroid chỉ là NAND (một loại bộ nhớ flash) và Android kết hợp với nhau.

Kernel

Kernel giống như engine của hệ điều hành - bạn không thực sự nhìn thấy nó, nhưng nó ở trong nền thực hiện mọi công việc khó khăn.

Nếu muốn, bạn có thể flash một kernel tùy chỉnh. Đôi khi những kernel này được tối ưu hóa cho hiệu suất hoặc tuổi thọ pin - đôi khi, chúng chỉ cần thiết để một số tính năng hoạt động bình thường. Dù thế nào đi nữa, bạn vẫn sẽ ổn nếu gắn bó với kernel stock của mình trừ khi bạn thực sự muốn thay đổi nó.

Brick

Brick điện thoại của bạn về cơ bản là phá hỏng nó. Nếu điện thoại của bạn không hoạt động nữa, bạn đã biến nó thành “cục gạch”. Đây thường là một cụm từ mà bạn sẽ không vui khi gặp phải.

Soft brick thường có nghĩa là thiết bị vẫn có thể sửa chữa được. Có thể bạn đang bị kẹt trong bootloop (điện thoại của bạn liên tục khởi động lại) hoặc bạn khởi động thiết bị lên nhưng nó chỉ hiển thị đúng một nửa màn hình. Đó thường là thứ bạn có thể thoát ra khá dễ dàng.

Hard brick ngược lại khá nghiêm trọng. Bạn đã gặp sự cố với một thứ gì đó ở cấp độ hệ thống mà không thể sửa được và thiết bị của bạn không hoạt động. Đây là một điều hiếm khi xảy ra, nhưng nó có thể xảy ra và bạn sẽ thấy các cảnh báo ở khắp mọi nơi rằng không ai ngoài chính bạn phải chịu trách nhiệm về việc thiết bị của bạn bị biến thành cục gạch.

Bất kỳ ai muốn mày mò thiết bị Android của mình đều nên truy cập các diễn đàn XDA và xem xét thiết bị cụ thể của mình. Mọi thứ bạn cần sẽ được điều chỉnh cho phù hợp với thiết bị cụ thể của mình và thậm chí có thể là phiên bản của nhà cung cấp dịch vụ của thiết bị đó.

Có những mặt trái. Một số ứng dụng sẽ không hoạt động nếu chúng cảm thấy rằng thiết bị của bạn đã được root và bạn có thể làm hỏng điện thoại của mình nếu không cẩn thận. Nhưng điều này có thể hoàn toàn xứng đáng. Có một thiết bị đã được root cho phép bạn hoàn toàn tự do điều chỉnh cách nó hoạt động và đôi khi quá trình root và flash ROM có thể rất thú vị.