MQA (Master Quality Authenticated) là gì?

MQA là viết tắt của Master Quality Authenticated, nhưng chính xác thì nó là gì?

Các dịch vụ phát nhạc đang trở thành phương tiện chính, giúp nhiều người trong chúng ta nghe nhạc. Năm ngoái, các dịch vụ đăng ký nghe nhạc có tính phí đã tăng 38%, lên tổng cộng 829 triệu bảng, chiếm 62% tổng doanh thu từ âm nhạc được ghi nhận tại Anh.

Hầu hết các dịch vụ âm nhạc, chẳng hạn những tên tuổi dẫn đầu thị trường như Spotify và Apple Music, đều cung cấp các stream nhạc ở định dạng nén tiêu chuẩn, có làm giảm chất lượng (lossy compression), 256kbps hoặc 320kbps, AAC, MP3 hoặc Ogg Vorbis. Trong khi đó, một số dịch vụ, chẳng hạn như Tidal và Qobuz, lại cung cấp các stream lossless chất lượng CD cao hơn.

Nhưng còn âm thanh hi-res (âm thanh có chất lượng như đĩa CD) thì sao? Dịch vụ đầu tiên cung cấp hi-res stream là Qobuz, thông qua ứng dụng Android và Tidal trở thành dịch vụ stream âm thanh hi-res trên desktop. Đồng thời, Tidal đã cho ra mắt dịch vụ Tidal Masters tại CES 2017. Tidal sử dụng công nghệ MQA để thực hiện điều này.

Vậy âm thanh MQA là gì? Và làm thế nào nó giúp việc stream hi-res trở thành hiện thực?

MQA là gì?

MQA nhằm mục đích “thay đổi cơ bản cách tất cả mọi người thưởng thức âm nhạc”. MQA là một phương pháp lưu trữ những bản nhạc được thu âm kỹ thuật số dưới dạng một file nhỏ và đủ tiện lợi để tải xuống, hoặc thậm chí stream, mà không phải hy sinh chất lượng âm thanh như với các file nén theo truyền thống.

MQA tuyên bố các track của nó sử dụng băng thông tương tự với yêu cầu cho những stream chất lượng CD. Vậy nên nếu bạn có thể stream âm thanh hi-fi của Tidal dễ dàng thì sẽ không gặp vấn đề gì với Tidal Masters mới sử dụng MQA cả.

Làm thế nào bạn có thể nghe MQA?

Thay vì là một loại file mới xuất hiện bên cạnh những định dạng quen thuộc như FLAC, WAV, v.v…, file MQA có thể được đóng gói bên trong bất kỳ lossless container nào như FLAC, WAV hoặc Apple Lossless. Bạn sẽ cần phần cứng tương thích, chẳng hạn như music streamer (một thiết bị có khả năng phát âm thanh được lưu trữ ở một vị trí khác, chẳng hạn như qua Internet, dưới dạng dịch vụ phát trực tuyến như Spotify hoặc Tidal, hay ổ cứng ngoài), máy nghe nhạc hoặc phần mềm như ứng dụng desktop Tidal, để giải mã các file MQA.

Và đây không phải là điều gì quá xa vời. Hiện đã có rất nhiều phần cứng hỗ trợ MQA có sẵn.

Pioneer XDP-100R và Onkyo DP-X1 là một trong những máy nghe nhạc cầm tay tương thích MQA đầu tiên, và từ đó mở rộng ra các sản phẩm như Pioneer XDP-30R, Onkyo DP-S1, flagship NW-ZX300 và WM-A40 của Sony. Sony sẽ tiếp tục hỗ trợ MQA với máy nghe nhạc kỹ thuật số DMP-Z1 trị giá 8000 bảng Anh (ra mắt tại IFA 2018) và dòng Walkman NW-A50 của hãng.

Tại IFA 2017, LG V30 đã chính thức được công bố là điện thoại thông minh đầu tiên trên toàn cầu có sẵn MQA và định dạng này đã được tìm thấy trên LG G7 ThinQ và LG G8 ThinQ hoàn toàn mới.

Sản phẩm SU-G30 network streamer và SL-G700 SACD player and network streamer (đã xuất hiện lần đầu dưới dạng nguyên mẫu tại IFA 2018) của Technics cũng có thể được thêm vào danh sách thiết bị hỗ trợ MQA.

Danh sách này bao gồm các sản phẩm streaming multiroom Generation 2 của Bluesound từng đoạt giải thưởng và các thành phần hi-fi của NAD, dCS, Moon của Simaudio, Mark Levinson và Audiolab. Máy nghe nhạc Astell & Kern cũng sẽ được tích hợp MQA.

Danh sách đầy đủ các đối tác và những sản phẩm hỗ trợ MQA vẫn đang tiếp tục phát triển. iFi sắp ra mắt đã công bố hỗ trợ MQA trên một số phạm vi nhất định và TEAC cũng vậy.

Nhờ những bản cập nhật firmware, các thiết bị DAC DragonFly Black và DragonFly Red của AudioQuest cũng được kích hoạt MQA.

Các sản phẩm Meridian, bao gồm Explorer 2 USB DAC, Prime Headphone Amplifier, 808v6 Reference CD Player, 818v3 Reference Audio Core, Special Edition Loudspeakers và những hệ thống ra mắt trong đợt kỷ niệm 40 năm thành lập của Meridian, cũng có thể phát định dạng này, thông qua những bản cập nhật phần mềm. Nếu sở hữu bất kỳ thiết bị nào trong số này, bạn có thể tìm thấy các bản cập nhật firmware tại đây (meridian-audio.com/en/about-meridian/news-events).

Bạn có thể tìm thấy các file nhạc MQA ở đâu?

Nếu bạn không có bất kỳ phần cứng nào ở trên, thì bạn vẫn có thể truy cập hơn một triệu file Master của Tidal thông qua ứng dụng desktop Tidal. Ứng dụng desktop Tidal có khả năng giải mã và phát các file Tidal Masters ở định dạng MQA.

Kể từ đầu năm nay, các ứng dụng Tidal trên Android và iOS hiện cũng hỗ trợ Masters, cho phép phần lớn người dùng điện thoại thông minh phát các stream hi-res trực tiếp để nghe từ điện thoại.

Cũng như ứng dụng desktop, ứng dụng Android và iOS có thể hoàn thành bước giải mã file MQA đầu tiên, xuất ra các stream tối đa 24 bit/96kHz. Tuy nhiên, cách duy nhất để giải nén hoàn toàn file MQA là bằng cách ghép nối điện thoại thông minh của bạn với một thiết bị DAC tương thích MQA (như đã đề cập ở trên), tách quá trình giải mã ra khỏi phần mềm.

Deezer là dịch vụ stream nhạc mới nhất tham gia vào việc hỗ trợ MQA.

Các tên tuổi lớn trong thị trường âm nhạc như Universal, Warner Bros và Sony Music hiện cũng là đối tác và cung cấp nhạc MQA. Sẽ chẳng có gì ngạc nhiên nếu có thêm các dịch vụ stream nhạc thực hiện điều tương tự.

Các file nhạc MQA thực tế có sẵn từ Highresaudio, Onkyo Music, 2L, cũng như e-onkyo music và Groovers ở Nhật Bản.

Nếu bạn đang muốn phát các file đã mua như vậy thông qua PC hoặc máy tính xách tay, phần mềm phát nhạc chuyên dụng dành cho desktop, chẳng hạn như Audirvana và Roon, cũng hỗ trợ MQA.

Còn MQA Live thì sao?

MQA cũng hứa hẹn sẽ stream những buổi hòa nhạc thời gian thực với chất lượng nguyên bản thông qua công nghệ Live, mà MQA đã trình diễn tại Munich High End Show.

Quan điểm của Live là tạo ra trải nghiệm biểu diễn ảo, cho phép mọi người nghe các buổi biểu diễn trực tiếp của ban nhạc yêu thích với chất lượng nguyên bản, nếu họ không thể đích thân tham dự sự kiện.

Để làm điều này, MQA đã tạo ra một hộp mã hóa trực tiếp kết nối với hệ thống âm thanh của địa điểm chính và có thể gửi những gì đang được phát đến nền tảng phân phối đã chọn của địa điểm đó. MQA tuyên bố quá trình mã hóa sẽ bảo tồn chất lượng âm thanh và giải quyết các vấn đề về băng thông.

Nhạc MQA có thể được phát trên bất kỳ thiết bị nào, mặc dù chỉ có các sản phẩm (như đã đề cập ở trên) và phần mềm hỗ trợ MQA mới có khả năng giải nén giữ nguyên chất lượng ban đầu của MQA stream.

Việc liệu cuối cùng MQA có chính thức xuất hiện trong Tidal hay Deezer hay không vẫn chưa được công bố. Hiện tại, trải nghiệm chỉ giới hạn ở các bản demo ở nhiều triển lãm công nghệ, như CES, IFA và High End Munich.

Apple sẽ hỗ trợ MQA?

Mặc dù người dùng đã có thể nhận được hỗ trợ âm thanh hi-res gốc trên các thiết bị Android của Samsung, Sony và LG, nhưng iPhone của Apple vẫn chỉ có thể phát nhạc hi-res đúng cách thông qua ứng dụng của bên thứ ba và bộ giải mã DAC.

Từ lâu đã có tin đồn về việc Apple đang lên kế hoạch cung cấp file âm thanh hi-res thông qua Apple Music, nhưng rất tiếc việc này vẫn chưa trở thành hiện thực. Thay vào đó, đã có một cách giải quyết hiệu quả khác xuất hiện.

Apple một ngày nào đó có thể sử dụng MQA và cung cấp nhạc hi-res không? Có vẻ như điều này không có khả năng xảy ra trong tương lai gần, nhưng không có điều gì là không thể cả.

Một điều chắc chắn, đối với bất kỳ ai quan tâm đến chất lượng âm thanh, MQA là một công nghệ đòi hỏi sự cân nhắc nghiêm túc. Nếu bạn muốn biết thêm về Master Quality Authenticated, hãy tham khảo trang web MQA tại địa chỉ: mqa.co.uk.