Mac OS X 10.7 Lion: Các bước chuẩn bị nâng cấp

Bài viết cung cấp cách tốt nhất để chuẩn bị cho việc nâng cấp máy Mac của bạn lên HĐH Mac OS X phiên bản 10.7 (Lion).

OS X Lion vừa mới được phát hành dưới dạng bản Golden Master cho các nhà phát triển, và cung cấp tất cả cơ hội thử nghiệm. Theo kế hoạch, nó sẽ được phát hành chính thức vào cuối tháng này. Không giống như các lần phát hành OS X trước đây, Apple lần này có vài thay đổi với Lion, nhất là cách phiên bản này được phân phối đến người dùng. Ngoài ra, các yêu cầu về hệ thống để nâng cấp sẽ có phần gắt gao hơn trước.

Việc đầu tiên phải thực hiện là đảm bảo máy Mac của bạn có thể chạy được phiên bản này. Bất kỳ máy Mac nào đang chạy Snow Leopard đều có thể cài đặt Lion, ngoại trừ dòng máy Mac đầu tiên dùng các BXL Core Duo và Core Solo của Intel, gồm:

• iMac (đầu và giữa năm 2006)
• MacBook Pro 15” và 17” (đầu năm 2006)
• MacBook (đầu năm 2006)
• Mac Mini (đầu và cuối năm 2006)

Nếu máy của bạn được mua vào năm 2007 hay sau đó, bạn có thể đã sẵn sàng để nâng cấp lên OS X Lion. Tuy nhiên, bạn có thể kiểm tra loại BXL trên máy bằng cách dùng trình đơn Apple, chọn “About This Mac” và xem phần Processor (Bộ xử lý). Nếu trong phần tên của BXL có ghi Core 2 Duo, Core i3, Core i5, Core i7, hay Xeon, máy của bạn có thể nâng cấp. Nếu bạn chỉ thấy ghi Core Duo (mà không có số 2 trong tên), Core Solo, hay bất kỳ dạng PowerPC nào, máy của bạn không chạy Lion được.

Ngoài yêu cầu CPU để chạy Lion, bạn còn có thể phải xét đến việc nâng cấp bộ nhớ RAM của máy lên ít nhất 2GB, nhưng tốt hơn là lên 4GB nếu có thể. Các máy Mac sản xuất trong khoảng từ 2007-2008 đều có từ 512MB đến 2GB RAM, và phiên bản Lion yêu cầu phải có ít nhất 2GB RAM để hoạt động hiệu quả. Có thể xem dung lượng RAM được lắp đặt là bao nhiêu trong cùng cửa sổ “About This Mac”, nhưng bạn hãy tham khảo tài liệu của máy để xem có thể cài đặt bao nhiêu RAM; vài mẫu máy chỉ có thể nâng cấp tối đa là 2GB RAM.

Nâng cấp cài đặt hiện có

Nếu cài đặt OS X hiện có của bạn không giống các phiên bản OS X trước đây, Lion sẽ không thể nâng cấp tất cả được. Yêu cầu cho phiên bản mới nhất của ứng dụng Apple Store này là bạn đã cài đặt phiên bản mới nhất OS X 10.6.8. Có nghĩa là nếu bạn đang chạy phiên bản Tiger (OS X 10.4) hay Leopard (OS X 10.5) trên máy Intel Mac và muốn nâng cấp, bạn phải mua và cài đặt Snow Leopard trước rồi mới nâng cấp lên Lion được.

Apple vẫn còn cung cấp bộ công cụ nâng cấp OS X Snow Leopard cho những người đang dùng Tiger và Leopard, nên nếu chưa nâng cấp lên Snow Leopard và đang muốn nâng cấp lên Lion, thì nay là lúc bạn nên mua phiên bản nâng cấp Snow Leopard. Tuy nhiên, sau khi cài đặt phiên bản này, bạn nên xem lại các điểm sau đây trước khi nâng cấp lên Lion:

Kiểm tra xem có sử dụng PowerPC không

Snow Leopard và các phiên bản OS X trước đó đều có bộ chuyển đổi “Rosetta” cho phép các BXL PowerPC cũ hơn chạy trên Intel Mac. Tuy nhiên, bộ chuyển đổi này không còn có trong Lion, nên hãy kiểm tra xem có chương trình nào bạn dùng có sử dụng nền tảng PowerPC không, và nâng cấp chúng, hay tìm chương trình thay thế, hay chỉ cần biết là chương trình này không còn chạy được trong Lion nữa. Bạn có thể kiểm tra các ứng dụng PowerPC trên máy bằng cách sử dụng tiện ích System Profiler.

Giải quyết các vấn đề hiện có

Nếu máy của bạn chạy chậm hay không ổn định, bạn có thể phải giải quyết các vấn đề này trước khi nâng cấp. Bước cơ bản là phải thực hiện bảo trì tổng quát, nhưng ngoài ra bạn có thể phải gỡ bỏ các chương trình bổ sung (add-on) hệ thống mà bạn không sử dụng, và bằng cách nào đó tinh giản máy của bạn. Bất kỳ chương trình nào liên tục chạy nền (như tiện ích giám sát hệ thống, công cụ thông báo, công cụ truyền thông...) đều có thể gây ra vấn đề nếu chúng không tương thích với Lion.

Nâng cấp ứng dụng

Bạn hãy tìm các phiên bản nâng cấp cho các phần mềm bạn đang dùng trên máy và cài đặt chúng nếu có. Các nhà phát triển có thể sẽ phát hành các phiên bản cải tiến và nâng cấp cho phần mềm của họ để đảm bảo chúng dùng được trong Lion, nên nếu bạn dùng các tiện ích và chương trình của công ty thứ ba, bạn nhớ thường xuyên kiểm tra nâng cấp cho chúng trong những tuần sắp tới, trước và sau khi Lion được phát hành.

Tùy chọn để chạy OS X 10.6.8

Trước sau bạn cũng sẽ cần phải nâng cấp lên OS X 10.6.8 để có thể sử dụng phiên bản App Store của nó. Tuy nhiên, đến khi bạn đã sẵn sàng cài đặt Lion thì mới cần phải nâng cấp lên phiên bản này. Hiện giờ đang có nhiều vấn đề rõ ràng có thể làm ảnh hưởng đến tiến trình công việc của bạn, nên bạn có thể tùy chọn dùng OS X 10.6.7 tạm thời để máy hoạt động ổn định. Đến khi Lion được phát hành và bạn đã sẵn sàng nâng cấp, bạn có thể cài đặt OS X 10.6.8 rồi sau đó cài đặt Lion.

Máy XServe G5 trang bị chip PowerPC không chạy được Lion.

Thực hiện cài đặt mới

Một trong những thắc mắc thường được hỏi nhất về Lion là người dùng có được quyền chọn lựa thực hiện cài đặt mới lên một ổ đĩa cứng vừa được phân vùng và định dạng hay không. Đây là một tùy chọn hấp dẫn trong các phiên bản trước đây của OS X vì người dùng có được lý do và phương tiện để bắt đầu hoàn toàn mới.

Tiếc là hiện không có nhiều thông tin về tùy chọn loại này, khiến người dùng không biết là họ có thể tạo được một đĩa khởi động để cài đặt hay tạo một đĩa khởi động từ ổ đĩa cứng phụ. Theo ý kiến gần đây của Steve Jobs, sẽ không thể cài đặt mới Lion, và thay vào đó, người dùng sẽ có tùy chọn sử dụng đĩa cài đặt Snow Leopard cũ để xoá sạch ổ đĩa, cài đặt HĐH, rồi sau đó nâng cấp lên Lion. Có điều là cách này đòi hỏi phải thực hiện thêm vài bước để cài đặt mới, gồm có bước thiết lập Snow Leopard và sau đó nâng cấp lên phiên bản 10.6.8, bằng cách thiết lập một tài khoản App Store, rồi tải xuống và cài đặt Lion.

Trong khi các bước bổ sung này và yêu cầu sử dụng phiên bản cũ của HĐH hơi phiền phức (nhất là vì nâng cấp từ OS X 10.6.8 lên OS X 10.7 về mặt kỹ thuật không phải là cài đặt mới), đối với hầu hết mọi người, có thể không cần thiết phải thực hiện chúng.

Những tranh luận gần đây về OS X Lion thường xoay quanh vấn đề về phân vùng phục hồi (Recovery Partition) mà Lion thiết lập trên đĩa khởi động, và liệu có thể thiết lập sạch HĐH này không. Apple chưa chính thức công bố gì về tùy chọn phân vùng phục hồi, nhưng nếu có một phân vùng như thế hỗ trợ cài đặt lại HĐH, thì điều này cùng với đề nghị của Steve Jobs sẽ sau cùng cho phép bạn thiết lập Lion ngay từ đầu. Sau đây là quy trình thực hiện:

1. Khởi động bằng đĩa Snow Leopard, phân vùng và định dạng ổ đĩa, và cài đặt Snow Leopard.
2. Nâng cấp Snow Leopard lên phiên bản 10.6.8
3. Dùng App Store, cài đặt Lion.

Vào lúc này, việc cài đặt Lion là một quá trình cài đặt nâng cấp có thể không cần thiết; tuy nhiên, nó sẽ tạo mới phân vùng phục hồi Lion, nên sau đó bạn có thể tiếp tục:

4. Khởi động đến phân vùng phục hồi (nhấn giữ phím Option sau khi nghe chuông báo khởi động, và chọn đĩa)
5. Xóa phân vùng đĩa có OS X Lion trên đó.
6. Cài đặt mới Lion từ phân vùng phục hồi.

Khi thực hiện xong quy trình này, cài đặt Lion mới được xem là cài đặt mới và sạch. Tiếc là bạn sẽ phải dùng đĩa Snow Leopard để thực hiện, nhưng ít ra là bạn có thể thiết lập cài đặt sạch lên một ổ đĩa cứng mới được định dạng.

Có thể Apple sẽ cung cấp tùy chọn tạo một đĩa, hay ổ đĩa USB, hay phân vùng ổ đĩa khởi động riêng trên một thiết bị phụ, nhưng vì Apple có vẻ tránh né không nói đến phương tiện khởi động thay thế và không nói đến các phương pháp thay thế khác, bạn nên lưu giữ đĩa cài đặt Snow Leopard cho máy Mac mà bạn đang nâng cấp.

>> Giao diện Mac OS X 10.7 Lion

Giao diện Mac OS X 10.7 Lion