Tại sao không nên tin tưởng router Wi-Fi của ISP?

Router do ISP cung cấp có vẻ là giải pháp tiện lợi - được cấu hình sẵn, sẵn sàng sử dụng và thường đi kèm cùng với gói đăng ký của bạn. Nhưng sau khi tìm hiểu một chút, có nhiều lý do để nghi ngờ liệu đây có phải là lựa chọn phù hợp cho mạng của mình hay không.

5. Thiếu các bản cập nhật bảo mật kịp thời

Hầu hết các ISP không sản xuất router của họ; thay vào đó, họ thuê ngoài các nhà sản xuất bên thứ ba. Điều này có nghĩa là cùng một nhà sản xuất có thể tạo router cho nhiều ISP, cộng với việc bán các thiết bị mang nhãn hiệu riêng của mình.

Vấn đề là khi phát hiện ra lỗ hổng bảo mật, nhà sản xuất có động lực hơn nhiều để ưu tiên cập nhật cho các router mang nhãn hiệu riêng của mình - những router mang trực tiếp tên tuổi và danh tiếng của hãng. Các router được sản xuất riêng cho ISP thường nằm ở cuối. Sự chậm trễ này có thể khiến mạng của bạn bị khai thác trong nhiều tuần hoặc thậm chí nhiều tháng sau khi phát hiện ra lỗ hổng.

Đây không chỉ là rủi ro giả định. Vào năm 2021, BBC đã báo cáo về một lỗ hổng trong một số router Sky UK cho phép kẻ tấn công bỏ qua xác thực. Mặc dù bản vá đã được phát hành, nhưng việc triển khai chậm khiến nhiều khách hàng bị lộ trong thời gian dài.

4. ISP vẫn giữ quyền truy cập từ xa

Một dấu hiệu cảnh báo khác đối với router do ISP cung cấp là quyền kiểm soát mà nhà cung cấp giữ lại đối với thiết bị. Hầu hết các router này đều được cấu hình sẵn với quyền truy cập từ xa được bật, nghĩa là ISP có thể đăng nhập, thực hiện thay đổi hoặc thậm chí đẩy các bản cập nhật mà không cần bạn biết hoặc đồng ý. Mặc dù điều này nghe có vẻ tiện lợi, nhưng nó cũng gây ra những lo ngại nghiêm trọng về quyền riêng tư và bảo mật.

Ngay cả khi ISP của bạn có ý định tốt nhất, truy cập từ xa cũng tạo ra một điểm tiếp cận vào mạng khác. Một tin tặc có quyền truy cập vào hệ thống ISP của bạn có thể thao túng cài đặt router, theo dõi lưu lượng truy cập hoặc thậm chí chuyển hướng kết nối của bạn đến các trang web độc hại.

Đối với những người coi trọng quyền riêng tư và quyền kiểm soát, mức độ giám sát này là một sự phá vỡ thỏa thuận. Với một router tốt từ một thương hiệu có uy tín, bạn quyết định ai được truy cập và trong trường hợp nào. Với router do ISP cung cấp, điều đó không đúng.

3. Phần cứng theo khuôn mẫu

Router do ISP cung cấp thường là hình mẫu của phần cứng "một kích thước phù hợp với tất cả". Chúng được thiết kế để đáp ứng các yêu cầu tối thiểu cho người dùng trung bình, nghĩa là hiếm khi được trang bị để xử lý những tác vụ đòi hỏi nhiều sức mạnh hơn.

Lý do cho điều này không phải là không có cơ sở: ISP ưu tiên hiệu quả về chi phí hơn là hiệu suất. Họ đặt hàng số lượng lớn router từ các nhà sản xuất, thường lựa chọn những mẫu cũ hoặc kém mạnh hơn để tiết kiệm tiền. Điều này dẫn đến phần cứng lỗi thời trước khi đến nhà bạn. Ví dụ, nhiều router ISP vẫn sử dụng công nghệ Wi-Fi 5, mặc dù các tiêu chuẩn Wi-Fi mới hơn như Wi-Fi 6 và Wi-Fi 6E hiện đã có sẵn rộng rãi.

Sử dụng router của ISP cũng có nghĩa là bạn bị mắc kẹt với bất kỳ tính năng nào mà nhà cungg cấp cho là cần thiết. Bạn muốn tính năng kiểm soát dành cho phụ huynh nâng cao, hỗ trợ VPN hoặc khả năng tạo mạng khách với các thiết lập tùy chỉnh? Thật tệ vì bạn sẽ cần một router của bên thứ ba cho việc đó.

2. Tùy chỉnh hạn chế

Nếu bạn đã từng thử điều chỉnh cài đặt trên router do ISP cung cấp, có lẽ bạn đã gặp phải trở ngại. Router ISP cung cấp rất ít hoặc không có chỗ cho tùy chỉnh. Mặc dù điều này có thể không làm phiền người dùng thông thường, nhưng đây là một nhược điểm lớn đối với bất kỳ ai muốn kiểm soát nhiều hơn đối với mạng của họ.

Nhiều router ISP không cho phép bạn thay đổi các cài đặt cơ bản như máy chủ DNS, điều này có thể ảnh hưởng lớn đến tốc độ Internet và quyền riêng tư của bạn. Bạn muốn sử dụng DNS của bên thứ ba như Cloudflare hoặc Google DNS để duyệt nhanh hơn? Với router ISP, bạn có thể không gặp may. Tương tự như vậy, các tính năng như chuyển tiếp cổng, cài đặt Quality of Service (QoS) hoặc thậm chí những tùy chọn bảo mật nâng cao thường bị ẩn hoặc hoàn toàn không khả dụng.

Ngược lại, router của bên thứ ba cung cấp cho bạn toàn quyền kiểm soát mạng của mình. Bạn có thể tùy chỉnh cài đặt để tối ưu hóa hiệu suất, tăng cường bảo mật hoặc thậm chí cài đặt firmware thay thế trên đó.

1. Vật lộn để giải quyết các vấn đề cụ thể của router

Ngay cả khi bạn sẵn sàng bỏ qua các hạn chế về phần cứng và phần mềm của router do ISP cung cấp, vẫn còn một vấn đề đau đầu khác đang chờ bạn: Hỗ trợ khách hàng. Khi có sự cố với router, bạn thường phải giải quyết với nhóm hỗ trợ của ISP. Và theo kinh nghiệm, đó hiếm khi là trải nghiệm dễ chịu.

Vấn đề là nhóm hỗ trợ của ISP được đào tạo để xử lý nhiều vấn đề khác nhau, từ tranh chấp về hóa đơn đến sự cố mất mạng. Việc thiếu hỗ trợ chuyên biệt này có thể khiến bạn bị mắc kẹt khi bạn cần trợ giúp nhất.

Ngược lại, khi bạn sở hữu router của mình, bạn có thể liên hệ với nhóm hỗ trợ của nhà sản xuất, những người có nhiều hiểu biết hơn về thiết bị. Thêm vào đó, bạn cũng có thể tìm kiếm sự trợ giúp từ các cộng đồng trực tuyến, diễn đàn hoặc thậm chí là những kỹ thuật viên của bên thứ ba mà không phải lo lắng về việc hủy bỏ bất kỳ thỏa thuận nào.

Khi nói đến mạng gia đình, sự tin tưởng là yếu tố then chốt. Và sau nhiều năm trải nghiệm, router ISP không tạo ra được sự tin tưởng đó.

Nếu bạn nghiêm túc về việc bảo vệ quyền riêng tư, tối ưu hóa mạng và đảm bảo kết nối đáng tin cậy, thì việc thay thế router của ISP là điều đáng giá. Đó là chi phí trả trước, nhưng sự an tâm và khả năng kiểm soát bổ sung là rất đáng giá. Bạn thậm chí có thể tiết kiệm được chi phí thuê.