Đừng để Windows Update kéo lùi bạn lại

Windows Update nghe có vẻ như là một ý tưởng tuyệt diệu: Bất cứ khi nào Microsoft có bản vá lỗi hay các chức năng nâng cao khác dành một cho hệ điều hành nào đó chưa thật hoàn hảo, ngay lập tức Windows Update sẽ thông báo cho bạn biết, thậm chí cài đặt để sửa chữa luôn cho bạn. Tính năng bảo mật được nâng cao hơn nhưng tiện ích chống sao chép lậu trong Windows Update khiến nhiều người dùng tưởng nhầm là phần mềm gián điệp spyware.

Windows Update trở nên không đáng tin cậy như mong đợi. Những vấn đề do các bản vá lỗi và tính năng mở rộng add-on của Microsoft gây ra cho hệ điều hành không hề nhỏ chút nào. Dưới đây là một số mẹo cung cấp một số phương thức cầm tay, giúp bạn xử lý vấn đề khi gặp phải bản vá lỗi khá tệ hại nào đó.

1. Ngắt chế độ cài đặt tự động

Giải pháp tốt nhất khi gặp phải bản update Windows có vấn đề là ngăn chặn mọi diễn biến có thể xảy ra tiếp theo ngay từ khâu đầu tiên. Nếu bạn đang lo lắng Windows Genuine Advantage hay một số tính năng update đáng ngờ khác có thể đang phá hoại máy bạn, hãy ngắt tất cả các chế độ cài đặt tự động. Đầu tiên vào Control Panel; trong Category View của Windows XP kích vào Security Center > Automatic Updates. Nếu bạn đang dùng phiên bản hệ điều hành trước XP hoặc bản Classic View của XP thì có thể kích đúp vào biểu tượng Automatic Updates hoặc chọn nó từ menu Control Panel.

Chọn nhãn "Notify me", nhưng không tự động download hay cài đặt. Khi thực sự cần cài đặt một bản update nào đó, bạn có thể đọc về chúng, kiểm tra ý kiến, tham khảo kinh nghiệm sử dụng mới nhất trên Internet trước khi quyết định xem liệu có nên mạo hiểm cài đặt chúng không. Bạn cũng nên đảm bảo rằng máy sẽ không tự khởi động lại, và nên bỏ cơ chế sao lưu tự động thực thi.

Hình 1: Tắt tự động update bằng cách sắp xếp để Windows thông báo nhưng không cài đặt các bản sửa chữa mới nhất cho bạn

2. Update các ứng dụng Microsoft

Nếu Windows Update là hữu ích, có thể bạn sẽ thích sử dụng một hệ thống tương tự giữ chế độ cập nhật liên tục cho Office và các sản phẩm khác của Microsoft. Bạn có thể tìm kiếm nó trên Internet Explorer. Gõ từ khóa "Windows Update" vào bất cứ website tìm kiếm nào, bạn sẽ dễ dàng tìm ra một trang có tiêu đề "Get Microsoft Update today!". Kích vào nút "Go" hoặc vào liên kết Express bên dưới banner Windows Update. Theo hướng dẫn cài đặt phần mềm cần thiết trong đó. Microsoft Update sử dụng thiết lập tự động giống Windows Update.

3. Bỏ chức năng thông báo của WGA

Bạn đã cài đặt bản update Windows Genuine Advantage (WGA) và nó nghĩ rằng phiên bản Windows của bạn không đáng tin cậy (còn đúng hay không thì…chưa biết)? Ít nhất bạn cũng có thể ngăn chặn những cáo buộc pop-up gây bực mình của chương trình WGA đó đi. Kích phải chuột lên logo của Windows Genuine Advantage trên khay hệ thống (phần thanh taskbar có đồng hồ) > Change Notifications Settings > Don't Notify Me Again. Sau đó ghi lại các thiết lập thay đổi, trả lời các các nhắc nhở phù hợp và khởi động lại máy.

Hình 2: Khó chịu trước những tính năng bất cập của Windows? Hãy điều chỉnh lại các thiết lập của nó

Nếu bạn không muốn bản sao chép Windows Genuine Advantage tự liên hệ với Microsoft, hãy điều chỉnh thiết lập permission (quyền hạn) trong tường lửa của nhóm thứ ba. Như ZoneAlarm có thể block WGA tự kết nối qua Internet.

4. Sửa các bản update lỗi

Đôi khi một bản windows update chỉ cho bạn cách vá lỗi trong hệ thống, nhưng mọi thứ lại trở nên tồi tệ hơn. Hoặc có thể bạn đã cài đặt thành công một bản update, nhưng khi chạy Windows lại thông báo rằng bạn cần cài đặt một bản update giống hệt như thế. Bạn phải làm thế nào trước những tình huống oái oăm đó? Hãy theo các mẹo sau:

Tìm thủ phạm

Để xác định bản update nào không làm việc, hãy trở lại website của Windows Update hoặc Microsoft Update. Bạn có thể vào: Star > All Programs > Windows Update (hay Microsoft Update) hoặc Star > Windows Update (hay Microsoft Update).

Kích vào Review your update history ở bên trái website. Trình duyệt sẽ thể hiện dấu check màu xanh cạnh bản update bạn đã cài đặt thành công và dấu x đỏ liền kề các bản bạn chưa có. Bản update có vấn đề sẽ xuất hiện nhiều lần trong danh sách này.

Hình 3: Để biết thêm chi tiết trên bản update có vấn đề, kích vào biểu tượng màu đỏ ngay cạnh điểm vào trên trang 'update history' của bạn

Loại bỏ bản update bị đánh dấu màu đỏ

Để sửa chữa được các bản update được đánh dấu màu đỏ bạn phải có nhiều hiểu biết sâu sắc. Hãy kích vào ký hiệu X trên trình duyệt để có thêm hướng dẫn. Chú ý lỗi cài đặt tên hay mã số, sau đó vào Internet Explorer, tìm kiếm website Windows Update Troubleshooter của Microsoft. (Nhớ là khi xử lý các vấn đề với Windows Update bạn cần phải dùng IE, không phải Firefox hay bất cứ trình duyệt nào khác). Ấn <Ctrl>-F để tìm ra danh sách lỗi trên website, kích vào đường link để đọc nó. Nếu bạn không thể tìm ra lỗi, hãy vào phần trợ giúp Microsoft Help and Support, đánh mã lỗi vào hộp Search Support (KB) và ấn .

Để có thêm kinh nghiệm về các vấn đề liên quan, hãy tìm kiếm thêm thông tin trên Google Groups.

Quét và dọn sạch

Đôi khi bản update đã được đánh dấu màu xanh trong danh sách 'update history', nhưng vẫn đòi hỏi bạn phải cài đặt lại. Muốn giải quyết vấn đề này, trước hết hãy download và cài đặt Microsoft Windows Malicious Software Removal Tool. Chương trình được cập nhật hàng tháng. Vì thế nếu bạn chưa từng dùng nó trước đó, bạn có thể cần đến phiên bản mới nhất. Dowload và khởi chạy file, theo hướng dẫn trên màn hình.

Nếu sử dụng công cụ này mà vẫn không loại bỏ được yêu cầu cài đặt lại các bản update, hãy quét spyware và virus trên máy. Vào website Privacy & Security Downloads để có bản copy miễn phí các công cụ bảo mật này.

Cố gắng chạy ở chế độ an toàn

Nếu sử dụng chương trình bảo mật mà vẫn không sửa được lỗi dai dẳng khó chịu này, hãy bỏ chương trình gỡ lỗi và cài đặt lại ở chế độ an toàn (Safe Mode). Trở lại webiste của Windows Update hoặc Microsoft Update, chú ý 6 số sau ký tự "KB" trong tên bản update trên danh sách cài đặt của bạn.

Sau đó vào Start > Run, gõ lệnh appwiz.cpl và ấn Enter để mở chương trình Add or Remove Programs. Nếu cần thiết, chọn Name từ danh sách Sort by để sắp xếp danh sách theo tên. Hãy chắc chắn rằng tùy chọn Show updates đã được đánh dấu. Chọn bản update phù hợp với số KB và kích vào nút Remove bên phải. Thực hiện các nhắc nhở còn lại, bạn sẽ gỡ bỏ được bản update.

Hình 4: Hãy chắc chắn đánh dấu check vào hộp 'Show updates' trong Add or Remove Programs để xem danh sách các bản update của bạn

Tiếp theo, vào website Microsoft Download Center, trong hộp tìm kiếm All Downloads, nhập số KB của bản update có vấn đề. Download nó vào máy bạn, nhưng không cài đặt. Khởi động lại máy và khi máy đang boot (trước khi Windows load), ấn F8 để vào menu Advanced Options. Dùng phím lên xuống để chọn chế độ Safe Mode (nếu cần thiết) rồi ấn Enter. Cài đặt bản update bằng cách kích đúp chuột lên file đã download về trong máy tính và khởi động lại máy lần nữa.

Khi các biện pháp trên vẫn vô hiệu, bạn có thể sẽ được khuyến khích sử dụng một bản update cụ thể. Như bản update bảo mật Windows 819696 cài đặt DirectX 9.0b (một thành phần Windows giúp nâng cao khả năng đa phương tiện). Tuy nhiên, trong một số trường hợp Windows Update có thể sẽ vẫn tiếp tục yêu cầu cài đặt lại bản update này ngay cả khi có đã DirectX 9.0b. Khi đó bạn nên cài đặt lại điều khiển DirectX, sử dụng DirectX 9.0b SDK Developer Runtime.

4. Windows Toolbox

Sử dụng một, rồi sau đó là một số bản update với chương trình bảo vệ NetChk Protect.

Windows Update không phải là giải pháp cập nhật các bản vá lỗi mới duy nhất của Microsoft. Rất may mắn là Shavlik Technologies còn tạo ra một số sản phẩm thiết kế riêng cho nhiệm vụ này. Có lẽ kinh tế nhất là NetChk Protect, kết hợp cả hai nhiệm vụ bảo vệ chống spyware và quản lý bản vá lỗi.

Chương trình này có thể quét tất cả các máy sử dụng Windows trên mạng của bạn, nói cho bạn biết bản vá lỗi nào cần thiết, sau đó download và cài đặt bản bạn lựa chọn. Mặc dù không được thiết kế cho người mới bắt đầu nhưng các tính năng của NetChk khá dễ hiểu. Bạn có thể dùng bản thử nghiệm miễn phí cho muời máy trong một năm trước khi quyết định sử dụng chính thức hay không.