Cách khắc phục sự cố Ubuntu không khởi động

Bạn đang khởi động máy tính để chuẩn bị thực hiện một số công việc, chỉnh sửa tài liệu hay đơn giản là chơi game. Nhưng đột nhiên có sự cố xảy ra. Ubuntu không khởi động.

Đáng buồn thay, dù Linux rất đáng tin cậy, đôi khi nó cũng gặp phải các vấn đề, giống như Windows 10 hoặc macOS. Trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể giải quyết vấn đề này. Hãy xem cách làm cụ thể trong bài viết bên dưới. (Các bước này được thiết kế cho người dùng Ubuntu, nhưng nói chung, chúng cũng có thể được áp dụng cho các hệ điều hành Linux khác).

1. Bạn có thể truy cập GRUB Bootloader không?

GRUB là một bootloader (bộ nạp khởi động) đảm bảo rằng hệ điều hành đã chọn sẽ được boot. Trên một máy tính khởi động kép, nó sẽ bao gồm tất cả các hệ điều hành được cài đặt, bao gồm cả Windows. Cài đặt Windows cùng với Ubuntu có thể làm cho bootloader bị ghi đè, dẫn đến các sự cố khi khởi động Ubuntu.

Các sự cố khác cũng có thể làm hỏng bootloader, chẳng hạn như nâng cấp không thành công hoặc mất điện. Việc một lỗi nào đó làm gián đoạn trải nghiệm Linux của bạn là một điều hết sức bình thường.

Để kiểm tra GRUB bootloader, hãy khởi động lại máy tính của bạn, trong khi giữ SHIFT. Bây giờ bạn sẽ thấy một danh sách các hệ điều hành được cài đặt, một menu có thể điều hướng bằng cách sử dụng các phím mũi tên. Nếu không, thì vấn đề bạn gặp phải là GRUB bootloader đã bị hỏng hoặc bị ghi đè. Sửa chữa bootloader là giải pháp duy nhất (nếu bạn đang khởi động kép, bạn vẫn có thể truy cập Windows).

Lưu ý: Nếu bạn thấy GRUB bootloader, hãy bỏ qua phần tiếp theo.

Sửa chữa GRUB bootloader

Nếu GRUB không load, bạn có thể sửa chữa nó bằng đĩa hoặc USB cài đặt Ubuntu. Khởi động lại máy tính với đĩa đã được chèn vào và đợi cho nó load lên. Bạn có thể cần phải thay đổi thứ tự boot của máy tính trong BIOS hệ thống để đảm bảo rằng đĩa sẽ boot trước. Ghi lại thứ tự khởi động trước khi bạn thay đổi nó!

Khi đĩa cài đặt được boot vào môi trường Live, hãy xác nhận bạn có kết nối mạng và sau đó mở một Terminal. Nhập các lệnh sau:

sudo apt-add-repository ppa:yannubuntu/boot-repair
sudo apt-get update
sudo apt-get install -y boot-repair
boot-repair

Thao tác này sẽ cài đặt công cụ boot-repair và chạy nó sau chỉ dẫn cuối cùng. Chờ hệ thống được quét, sau đó chọn tùy chọn Recommended Repair. Lưu ý rằng có chế độ xem Advanced options, cho phép chọn hệ điều hành mặc định, đĩa hoặc phân vùng mặc định và các cài đặt khác có thể hữu ích. Nhấp vào Apply khi hoàn tất. Bây giờ bạn có thể khởi động lại máy tính của mình và boot vào Ubuntu, hoặc coi nó như một tùy chọn trong menu GRUB bootloader.

Thử đĩa khởi động chuyên dụng

Một cách khác để chạy đĩa cài đặt là thử một đĩa chuyên dụng, chẳng hạn như Boot-Repair-Disk mà bạn có thể tải xuống từ Sourceforge. Để có kết quả tốt nhất (đặc biệt nếu bạn đang sử dụng Windows 8/10), bạn nên ghi nó vào thiết bị USB thay vì CD/DVD.

Đĩa khởi động này về cơ bản là chương trình boot-repair được nêu chi tiết ở trên, nhưng trên phương tiện boot riêng của nó. Do đó, các hướng dẫn đều giống nhau. Đó chỉ là giải pháp nhanh hơn mà thôi.

2. Phục hồi menu GRUB Bootloader

Nếu bạn có thể thấy bootloader, thì bạn không phải thực hiện bất kỳ điều nào ở trên. Có một công cụ phục hồi được tích hợp sẵn trong Ubuntu, mà bạn có thể sử dụng để giúp khắc phục vấn đề.

Trong menu bootloader, hãy tìm phần Advanced options trong Ubuntu, sau đó chọn mục nhập được nối với chế độ khôi phục bằng các phím mũi tên. Nhấn Enter để tiếp tục và chờ khi Ubuntu được boot vào phiên bản rút gọn. Nếu bạn đã từng sử dụng chế độ Safe Mode của Windows thì điều này cũng tương tự như vậy.

Một số tùy chọn có sẵn ở đây để khắc phục vấn đề. Ba tùy chọn bạn nên thử theo thứ tự là:

1. fsck - Đây là công cụ kiểm tra hệ thống file, quét các ổ cứng và sửa chữa bất kỳ lỗi nào mà nó tìm thấy.

2. clean - Sử dụng tính năng này để tạo không gian trống, hữu ích nếu Ubuntu không khởi động được do thiếu dung lượng ổ cứng.

3. dpkg - Với tùy chọn này, bạn có thể sửa chữa các gói phần mềm bị hỏng. Việc cài đặt hoặc cập nhật phần mềm không thành công cũng có thể gây ra sự cố khi khởi động Ubuntu. Khắc phục chúng có thể giải quyết vấn đề này.

Nếu Ubuntu chưa được khởi động trước đó, bạn cũng nên thử công cụ failsafeX. Các driver đồ họa hoặc sự cố với server đồ họa Xorg có thể ngăn Ubuntu khởi động đúng cách. Hãy sử dụng failsafeX để khắc phục điều này.

Trong khi đó, người dùng nâng cao có thể chọn tùy chọn menu root để khắc phục vấn đề theo cách thủ công, giả sử đã biết rõ nguyên nhân là gì.

3. Cài đặt lại Ubuntu

Trong trường hợp có một sự cố nghiêm trọng và sẽ mất nhiều thời gian để giải quyết, đơn giản bạn có thể cài đặt lại Ubuntu. Điều này có thể được thực hiện mà không ghi đè lên các file và thư mục hiện có của bạn.

Một lần nữa, boot vào môi trường Live trên đĩa CD/DVD Ubuntu hoặc ổ USB của bạn, và bắt đầu cài đặt. Trình cài đặt sẽ phát hiện phiên bản hiện tại của Ubuntu và cung cấp cho bạn tùy chọn Reinstall Ubuntu (Cài đặt lại Ubuntu). Tìm kiếm tùy chọn với ghi chú "Documents, music, and other personal files will be kept…" Trong hầu hết các trường hợp, phần mềm đã cài đặt cũng sẽ được giữ lại.

Tất nhiên, bạn nên có một bản sao lưu của tất cả các dữ liệu Ubuntu của mình, hoặc thực hiện thủ công bằng cách sử dụng một tiện ích sao lưu, hoặc sử dụng một công cụ nhân bản ổ đĩa như dd. Bạn có thể thích đồng bộ hóa dữ liệu với đám mây thông qua Dropbox hoặc một giải pháp đám mây nguồn mở khác.

Sau khi cài đặt lại hoàn tất, Ubuntu sẽ được sao lưu và chạy.

Lưu ý: Tùy chọn Erase Ubuntu and Install không được khuyến khích, trừ khi các tùy chọn khác không chạy được.

4. Thay thế phần cứng bị lỗi

Một nguyên nhân khác khiến Ubuntu không thể boot có thể là do phần cứng bị lỗi. Đây thường là một vấn đề đối với ổ cứng và các dây cáp của chúng, mặc dù vấn đề với bo mạch chủ và bộ xử lý, hoặc thậm chí nguồn điện, cũng có thể là nguồn gốc của vấn đề.

Hãy thử hướng dẫn chẩn đoán ổ đĩa cứng của Quantrimang. Bạn cũng có thể tập trung nỗ lực vào việc chẩn đoán các vấn đề phần cứng, có thể là nguyên nhân ngăn máy tính khởi động và sửa chữa chúng mà không tốn kém chi phí nào cả.

Và đừng nghĩ rằng chỉ vì bạn đang sử dụng máy tính xách tay mà bạn không thể tự sửa chữa những vấn đề của mình. Dù bạn thường được khuyến khích liên hệ với nhà sản xuất để được hỗ trợ khi còn thời hạn bảo hành, nhưng nếu bảo hành đã hết hạn hoặc bạn thích tự mình mày mò sửa chữa, bạn nên tham khảo hướng dẫn khắc phục sự cố và sửa chữa máy tính xách tay bị hỏng.

Khi một HDD bị lỗi được thay thế, bạn thường cần phải cài đặt lại Ubuntu từ đầu. (Trừ khi bạn đã thực hiện sao lưu image ổ đĩa đầy đủ trước đó, trong trường hợp này, nó có thể được khôi phục.)

Nếu Ubuntu không khởi động, sẽ không dễ dàng để làm cho mọi thứ hoạt động trở lại. Nếu GRUB bootloader không thể được sửa chữa, sẽ mất một thời gian dài bạn mới có thể sử dụng lại máy tính của mình. Tuy nhiên, một lập luận khác ủng hộ việc duy trì các bản sao lưu thường xuyên, hoặc ít nhất là đồng bộ dữ liệu có giá trị của bạn với đám mây!

Máy tính Ubuntu của bạn có load không? Làm thế nào bạn sửa chữa nó? Bạn đã sửa bootloader chưa hay đơn giản là bắt đầu từ đầu? Có lẽ sự thất bại đã khiến bạn từ bỏ Linux và xóa Ubuntu khỏi hệ thống chăng? Hãy cho chúng tôi biết ý kiến trong phần bình luận bên dưới nhé!

Xem thêm:

• Cách khắc phục MBR từ Ubuntu
• Sửa lỗi BootLoader cho Ubuntu
• Khôi phục thành phần Wubi Ubuntu Bootloader