Hầu hết những gì mà chúng ta đang ăn và uống hàng ngày đều nằm trong sự kiểm soát của 10 công ty dưới đây. Mời các bạn cùng tham khảo!
Ai đang quyết định những gì mà bạn ăn và uống hàng ngày? - Một câu hỏi thật ngớ ngẩn. Khi đi vào các gian hàng thực phẩm của siêu thị, chắc hẳn tất cả chúng ta đều tin rằng mình đang tự do lựa chọn hàng ngàn các loại thực phẩm với vô số nhãn hàng khác nhau phải không? Thế nhưng, trên thực tế không phải vậy, nếu chịu khó nhìn ra phía sau bao bì đóng gói sản phẩm, bạn sẽ thấy hàng ngàn sản phẩm trước mắt hầu hết chỉ đến từ 10 công ty thực phẩm và đồ uống siêu lớn trên thế giới. Họ mới chính là những người đang kiểm soát và quyết định bữa ăn của bạn đó.
Trong nỗ lực thúc đẩy các công ty thực hiện thay đổi tích cực và giúp khách hàng nhận ra ai là người kiểm soát những thương hiệu mà họ đang mua - Oxfam International, một tổ chức phi lợi nhuận đã tạo ra một bản infographic cho thấy các nhãn hiệu được tiêu dùng có liên quan chặt chẽ với nhau ra sao.
Oxfam
"Những gì mà chúng ta làm đều để lại vấn đề sau đó... và chúng ta đã trông thấy những tác động của họ. Chúng tôi đã phát hành những báo cáo về vấn đề và ảnh hưởng gây ra bởi 10 công ty thực phẩm và đồ uống lớn nhất thế giới. Sau đó, chúng tôi sẽ khiến các công ty này phải giải quyết các vấn đề đó", Chris Jochnick, đại diện của Oxfam cho biết.
"Hầu hết các công ty này rất hùng mạnh. Bởi vậy, chính sách của họ đưa ra có thể có tác động lớn đến chế độ ăn và điều kiện làm việc của người dân trên toàn thế giới, cũng như môi trường sống của chúng ta", Alexander EM Hess, một tác giả viết trên tờ USA Today. Bởi mỗi công ty trong số này gồm có Nestlé, Coca-Cola, Unilever, Danone, PepsiCo, General Mills, Kellogg's, Mars, Associated British Foods và Mondelez, sử dụng hàng ngàn lao động và thu về hàng tỷ đô la doanh thu mỗi năm.
Chắc hẳn bình thường, bạn rất ít khi để ý đến mối liên hệ giữa các nhãn hàng thực phẩm với nhau, hay chẳng thể tưởng tượng ra một công ty nước giải khát cũng đang sản xuất kẹo? Hãy chú ý đọc thông tin trên bao bì bạn sẽ thấy PepsiCo cũng đang sản xuất những hộp yến mạch Quaker, snack Poca và Cheetos. Nestlé không chỉ làm đồ uống, mà họ còn làm cả những chiếc bánh pizza California Pizza Kitchen. Nước dứa của Fanta không đến từ một hòn đảo nhiệt đới nào cả, chúng được đóng hộp từ một nhà máy của Coca-Cola.
Bên cạnh đó, một điều đáng lo ngại khác nằm trong khía cạnh dinh dưỡng. Nhiều người trong số chúng ta thường tránh sử dụng sản phẩm từ các công ty lớn và chọn cho mình một sự thay thế khác từ các nhãn hàng nhỏ hơn bởi vì chính những công ty nhỏ lại biết cách quan tâm đến sức khỏe của người tiêu dùng hơn với những dòng sản phẩm "lành mạnh" hoặc dán nhãn "hữu cơ" chẳng hạn.
Tuy nhiên, sự có mặt của những tập đoàn khổng lồ làm cho các doanh nghiệp nhỏ và start-up rất khó cạnh tranh, khiến các thương vụ M&A (sáp nhập và mua lại), từ lâu đã trở thành chuyện như cơm bữa trong ngành kinh doanh này.
Điển hình trước năm 2006, bạn có thể yên tâm mua một sản phẩm với dán nhãn "hữu cơ" và "100% từ nhiên nhiên" của công ty Nake Juice. Nhưng rồi một ngày tỉnh dậy, bạn sẽ tự hỏi rằng Nake Juice đã trở thành sản phẩm của Pepsi từ khi nào? Vào năm 2013, Pepsi ngừng in nhãn "hoàn toàn tự nhiên" trên các sản phẩm của Naked Juice. Sau khi sáp nhập vào công ty PepsiCo, Naked Juice đã phải bỏ đi nhãn hoàn toàn tự nhiên của họ.
Một điều đáng lo ngại không kém đó là các tác động môi trường gây ra bởi những tập đoàn khổng lồ. Một nghiên cứu gần gây của Tổ chức Y tế thế giới nói rằng 92% dân số toàn cầu đang hít phải không khí kém chất lượng. Và nếu bạn hỏi top 10 công ty chúng ta đang nói đến có bao nhiêu phần trách nhiệm trong đó, một báo cáo của Business Insider đã chỉ ra rằng: "Mỗi năm họ thải vào khí quyển 263.700.000 tấn khí nhà kính. Nếu 10 công ty thực phẩm lớn này gộp lại thành một quốc gia, đó sẽ là một quốc gia ô nhiễm thuộc top đầu của thế giới".
Không giống những "người khổng lồ" đang kiến tạo thế giới như Microsoft, Google hoặc Facebook, 10 công ty lớn nhất trong lĩnh vực thực phẩm này dường như chỉ là những bóng đen khổng lồ bao trùm lên nhân loại. Nếu là một người tiêu dùng thông minh, có lẽ mỗi người trong số chúng ta nên cảnh giác với sự lớn mạnh của họ. Hãy ưu tiên việc mua sắm tại các cơ sở sản xuất sạch ở địa phương, hơn là tin tưởng vào dây chuyền "bí mật" của các công ty siêu lớn ở một nơi xa xôi nào đó. Tất nhiên, bạn cũng phải tiếp tục cảnh giác với những thương hiệu nhỏ ưa thích của mình bởi biết đâu một ngày nào đó chúng có thể cũng bị mua lại. Dưới đây là thông tin về các công ty sở hữu những thương hiệu và sản phẩm mà chúng ta sử dụng mỗi ngày:
Kellogg's
AP
- Doanh thu năm 2015: 13,5 tỷ USD.
Ngoài Froot Loops và Frosted Flakes - Kellogg's còn sở hữu các thương hiệu không phải là ngũ cốc như Eggo, Pringles và Cheez-It.
Associated British Foods
flickr/danielygo
- Doanh thu năm 2015: 16,6 tỷ USD.
Công ty Associated British Foods sở hữu các thương hiệu như Dorset Cereals và trà Twinings, cũng như nhà bán lẻ Primark.
General Mills
Facebook/Häagen-Dazs
- Doanh thu năm 2015: 17,6 tỷ USD.
General Mills được biết đến với các sản phẩm ngũ cốc như Cheerios và Chex, đồng thời công ty này cũng sở hữu các thương hiệu như Yoplait, Hamburger Helper, Haagen-Dazs và Betty Crocker.
Danone
Julia Calderone/Tech Insider
- Doanh thu năm 2015: 24,9 tỷ USD.
Danone không chỉ nổi tiếng với các loại sữa chua như Activa, Yocrunch và Oikos, mà nó còn kinh doanh các sản phẩm dinh dưỡng y tế và nước đóng chai.
Mondelez
Xinwei Zeng
- Doanh thu năm 2015: 29,6 tỷ USD.
Những thương hiệu của nhãn hàng Mondelez chủ yếu sản xuất đồ ăn vặt bao gồm Oreo, kẹo cao su Trident và Sour Patch Kids.
Mars
Dominic Rooney on Flickr
- Doanh thu năm 2015: 33 tỷ USD.
Mars nổi tiếng nhất với thương hiệu chocolate của mình, chẳng hạn như M&M, nhưng hãng này cũng sở hữu Uncle Ben's, Starburst và kẹo cao su Orbit.
Coca-Cola
Dasani
- Doanh thu năm 2015: 44,3 tỷ USD.
Coca-Cola đang cung cấp ra ngoài thị trường nước giải khát có ga với các nhãn hiệu nước giải khát như Dasani, Fuze và trà Honest Tea.
Unilever
Flickr/kapowaz
- Doanh thu năm 2015: 59,1 tỷ USD.
Thương hiệu của Unilever bao gồm thuốc xịt ngăn mùi Axe, trà Lipton, kem Magnum và mayonnaise Magnum.
PepsiCo
mrbriandesign/Flickr
- Doanh thu năm 2015: 63 tỷ USD.
Ngoài Pepsi và các loại nước giải khát có ga khác, PepsiCo còn sở hữu các thương hiệu như Quaker Oatmeal, Cheetos và Tropicana.
Nestlé
Erik Charlton/Flickr
- Doanh thu năm 2015: 87 tỷ USD.
Những thương hiệu có thể bạn không biết là do Nestlé sở hữu gồm thức ăn cho bé Gerber, Perrier, DiGiorno và Hot Pockets; ngoài ra còn có các nhãn hiệu kẹo như Butterfinger hay KitKat.
Tham khảo thêm một số bài viết:
- 10 sự thật khó tin về thực phẩm sẽ gây ấn tượng với bạn
- Chùm ảnh về môi trường sống tự nhiên của các loại thực phẩm xung quanh chúng ta
- 25 loại thực phẩm rẻ giàu dinh dưỡng và vitamin bạn cần biết
Chúc các bạn vui vẻ!