Xây dựng tổ hợp kính viễn vọng không gian phục vụ sứ mệnh tìm kiếm người ngoài hành tinh

Liệu có tồn tại một nền văn minh ngoài Trái Đất hay không luôn là bí ẩn bất tận trong giới thiên văn học. Các hoạt động tìm kiếm, thu thập manh mối về người ngoài hành tinh đã diễn ra trong nhiều năm qua, và được dự báo sẽ còn phát triển mạnh mẽ hơn nữa, song hành với những tiến bộ về khoa học kỹ thuật.

Mới đây, một nhóm các nhà nghiên cứu thiên văn học đã xây dựng thành công 2 tổ hợp kính viễn vọng kiểu mẫu đầu tiên tại khu vực quan sát thiên văn nổi tiếng Lick Obersevtory, San Jose, Hoa Kỳ. Tất cả đều được thiết kế cho nhiệm vụ tìm kiếm nền văn minh ngoài trái đất. 2 đài quan sát này chỉ là một phần trong hàng trăm tổ hợp kính thiên văn sắp được xây dựng thuộc một dự án có tên Panoramic SETI - PANOSETI (SETI là viết tắt của cụm từ tiếng Anh có nghĩa “Tìm văn minh ngoài trái đất”).

Nhóm nghiên cứu được dẫn dắt bởi nhà vật lý học nổi tiếng Shelley Wright đến từ đại học San Diego, quy tụ hàng chục chuyên gia đầu ngành về khoa học vũ trụ và vật lý học khác đến từ Đại học Berkeley, Đại học California và Đại học Harvard - những trung tâm nghiên cứu hàng đầu thế giới, cho thấy tham vọng của dự án PANOSETI là thực sự lớn.

Theo kế hoạch, sau khi toàn bộ các đài quan sát thuộc dự án PANOSETI được xây dựng hoàn chỉnh, các nhà khoa học sẽ nắm trong tay một mạng lưới quan sát vũ trụ dải khắp hành tinh, về cơ bản “đủ lớn để không để lọt bất cứ tín hiệu nào có thể xuất phát từ một nền văn minh ngoài vũ trụ gửi đến Trái Đất”.

Những tổ hợp kính viễn vọng này sẽ liên tục tìm kiếm các tia sáng quang học hoặc hồng ngoại trong không gian, xảy ra ở tốc độ cực nhanh, tính bằng thang thời gian nano giây (nanosecond). Những tia sáng này có thể là nhân tạo - được cho là được sử dụng để liên lạc bởi các vật thể ngoài trái đất - hoặc cũng có thể bắt nguồn từ một hiện tượng không gian tự nhiên (người ngoài hành tinh, vật thể bay không xác định).

Nói cách khác, các tổ hợp kính viễn vọng này sẽ giúp quan sát và ghi lại mọi thông điệp từ vũ trụ, tổng hợp thành những dữ liệu có thể phân tích để tìm kiếm các tín hiệu mạnh mẽ trong không gian có thể bắt nguồn từ một nền văn minh khác.

Ở giai đoạn đầu của dự án, nhóm PANOSETI có kế hoạch xây dựng các đài quan sát tại San Diego và Berkeley, mỗi tổ hợp như vậy bao gồm khoảng 80 kính viễn vọng tối tân nhất. Quá trình xây dựng các đài quan sát sẽ bắt đầu vào năm tới.

Năm ngoái, các nhà thiên văn học Trung Quốc cũng đã hoàn tất thử nghiệm tổ hợp kính viễn vọng vô tuyến khổng lồ với khẩu độ lên tới 500m để tìm kiếm nền văn minh ngoài hành tinh. Liệu Mỹ hay Trung Quốc sẽ giành chiến thắng trong “cuộc đua” này?