Kinh ngạc những loài cá kỳ dị dưới lòng đại dương

Cho tới nay con người mới chỉ khám phá được 5% bí ẩn ở đại dương bao la. Những loài động vật kỳ lạ khiến chúng ta ngỡ ngàng là minh chứng tốt nhất về những điều bí ẩn của biển cả. Lươn sói, các đầu cừu, cá dơi môi đỏ,.. là ba trong số những loài cá có hình dáng kỳ dị nhất mà con người từng biết đến sống dưới lòng đại dương.

Cá dơi môi đỏ

Ảnh: Wikipedia

Cá dơi môi đỏ có tên khoa học là Ogcocephalus darwini sinh sống ở khu vực quần đảo Galapagos thuộc Ecuador trên vùng biển Thái Bình Dương, theo Encyclopedia of Life. Loài cá này sở hữu đôi môi "gợi cảm" như được tô son được sử dụng để thu hút bạn tình hoặc con mồi.

Chúng ta chỉ có thể tìm thấy loài cá này ở độ sâu 30 m dưới biển. Cá dơi môi đỏ có thể đạt tới chiều dài 25 cm. Đặc biệt chúng có cấu tạo các vây ngực và vây lưng trông giống các chi khiến chúng có kiểu bơi khá kỳ cục nhưng lại là phương tiện đắc lực để loài cá này đi dưới đáy biển.

Cá chimaera mũi dài

Ảnh: Scott Tanner

Tháng 3/2016 các ngư dân Scott Tanner ngoài khơi Nova Scotia miền đông Canada đã phát hiện ra một con cá kỳ lạ có cái mũi dài gần bằng cơ thể, mắt lồi xanh dạ quang và cặp vây nhiều rãnh như đôi cánh.

Đó là cá thể thuộc loài cá Chimaera, tên khoa học là Harriotta raleighana, sinh sống ở vùng biển sâu. H. raleighana. Theo các nhà khoa học chúng có họ hàng với cá mập, cá đuối và cá đuối gai độc và là một trong những loài cá lâu đời nhất trên trái đất. Chúng thường bò sát đáy biển ở độ sâu khoảng khoảng 380-2.600 m, tìm con mồi nhờ cảm ứng tích điện trên mũi.

Chúng dùng cái mũi dài đẩy cơ thể trong nước và đậpvây như vỗ cánh để di chuyển.

Cá đầu cừu California

Ảnh: Khu bảo tồn biển Quần đảo Channel, Mỹ

Cá đầu cừu (Semicossyphus pulcher) sinh sống trong các bãi đá ngầm và rừng tảo bẹ ven biển từ quần đảo Channel tới vịnh Monterry, Mỹ.

Khi mới sinh, tất cả cá thể cá đầu cừu đều là con cái. Đến khoảng 8 tuổi một số sẽ biến thành con đực và giữ nguyên như thế trong suốt gần 50 năm vòng đời của mình.

Cá lưỡi chích mũi dài

Ảnh: NOAA

Cá lưỡi chích mũi dài (Alepisaurus ferox) là sát thủ ăn thịt nổi tiếng với những chiếc răng nanh lớn, vây lưng to nhọn xếp thành hình như cánh buồm. Vào thời kỳ chuyển tiếp trước khi trưởng thành cá lưỡi chích mũi dài có cả bộ phận sinh dục đực và cái. Nhưng các nhà khoa học chưa xác định được chúng có duy trì sự lưỡng tính này khi bước vào tuổi trưởng thành hay không.

Cá lưỡi chích mũi dài có thể đạt tới chiều dài 2 m và là loài cá sát thủ chuyên săn mồi ban đêm. Con mồi yêu thích của chúng là tôm cua, mực và các loài cá nhỏ hơn thậm chí chúng còn ăn thịt chính đồng loại của mình.

Cá sư tử

Ảnh: Walter Hackerott

Cá sư tử hay còn được gọi là cá mao tiên thông thường có chiều dài 30-38 cm và thân đầy gai độc giúp chúng tránh được sự săn mồi của mọi kẻ thù. Chúng sinh sản rất nhanh, một con cá cái đạt độ tuổi sinh sản khi một tuổi và có thể đẻ khoảng 30.000 – 40.000 trứng trong một ngày.

Không có kẻ thù, sinh sản nhanh khiến số lượng cá sư tử gia tăng nhanh chóng mặt. Theo các nhà khoa học, cách khống chế số lượng loài cá này hiệu quả nhất chính là hoạt dộng đánh bắt của con người.

Chúng ta có thể tìm thấy loài cá này ở vùng biển nhiệt đới nam Thái Bình Dương.

Cá vẹt

Ảnh: NOAA

Đây là loài cá sặc sỡ có phần miệng giống mỏ chim và bộ răng chắc khỏe dùng để nghiền nát san hô, ăn tảo bên trong. Chính vì vậy, hầu hết cát trong vùng cá vẹt phân bố là phần san hô không tiêu hóa được mà chúng thải ra ngoài.

Giới tính, màu sắc và các họa tiết trên cơ thể cá vẹt thay đổi nhiều lần trong vòng đời của chúng. Đặc biệt khi ngủ, loài cá này sẽ tự bao bọc cơ thể trong một cái kén làm từ lớp chất nhầy được tiết ra từ một bộ phận trên đầu để che giấu mùi và tránh những kẻ săn mồi ban đêm.

Cá Mặt trời đại dương

Ảnh: Khu bảo tồn biển quốc gia vịnh Farallones, Mỹ

Cá Mặt trời đại dương khổng lồ hay còn gọi là mola mola là loài cá to xương nhất thế giới bởi con đực trưởng thành có thể đạt tới chiều dài trung bình 3,5 m, nặng 1,7 tấn và chiều dài sải vây 4,5 m. Cá Mặt trời có thân hình trái xoan hoặc gần tròn thường nổi lên mặt nước để nhận nhiệt từ ánh sáng mặt trời. Khi loài cá này nổi lên mặt nước chúng ta lầm tưởng chúng là cá mập do chiếc vây lưng to lớn của chúng.

Tuy cơ thể to, cá Mặt trời lại có phần miệng rất nhỏ. Do không có răng nên chúng dùng lưỡi để nghiền nát sứa, giáp xác nhỏ và sinh vật phù du.

Cá nạng hải

Ảnh: NOAA

Cá nạng hải gồm cá nạng hải rạn san hô (Manta Alfredi) và cá nạng hải khổng lồ (Manta birostris) sinh sống ở vùng biển nhiệt đới, cận nhiệt và ôn đới ở Ấn Độ Dương, Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.

Cá nạng hải là loài cá lớn, dẹp, độ dài sải vây của chúng có thể lên tới 9 m. Thức ăn của chúng là sinh vật phù du. Hiện cả hai loài cá nạng hải đều được liệt vào nhóm bị đe dọa trong Sách Đỏ của Liên minh Bảo tồn thiên nhiên quốc tế.

Cá đuối điện

Ảnh: Daniel Gotshall

Cá đuối điện có thân hình dẹp màu xám và các chấm đen. Điện áp cá đuối tạo ra phụ thuộc vào kích thước của chúng, cá đuối nhỏ tạo ra ít hơn 10 volt và những cá thể lớn hơn có khả năng tạo ra đến 220 volt. Cá đuối điện thường tóm lấy con mồi bằng cú sốc điện. Ngoài ra chúng còn sử dụng độ nhạy về điện để phát hiện động vật săn mồi, tìm bạn tình và giao tiếp với nhau.

Cá chình Moray

Ảnh: Wikipedia

Cá chình moray hay lươn biển gồm khoảng 200 loài thuộc họ Muraenidae. Chúng sinh sống chủ yếu tại các vùng biển, một số loài phân bố ở vùng nước ngọt hoặc nước lợ. Loài cá này sở hữu bộ răng khỏe, sắc nhọn giống thủy tinh với chiều dài lên tới vài cm.

Do phần đầu khá hẹp, cá chình moray không thể nuốt con mồi lớn nên chúng có một hàm răng thứ nữa bên trong miệng để tóm lấy thức ăn và đưa xuống dạ dày.

Thức ăn của cá chình moray là cá, giáp xác và động vật thân mềm.

Cá bướm bốn mắt

Ảnh: Chris Huss/Công viên bảo tồn hải dương quốc gia quần đảo san hô Florida Keys, Mỹ

Loài cá này thuộc họ cá bướm Chaetodon capistratus, cứ trú trong rạn san hô ở quần đảo Florida Keys, Mỹ. Khi hai con cá bướm ở tư thế đấu miệng với nhau, chúng sẽ tạo thành đôi cánh bướm, đó là nguyên nhân cho cái tên của loài cá này.

Cá bướm kết đôi suốt vòng đời, do đó thường được quan sát dưới dạng một cặp bơi cạnh nhau.

Cá nóc hòm

Ảnh: Frank và Joyce Burek

Cá nóc hòm (lactophrys triqueter) thường chỉ có hai màu trắng và đen. Song tiến sĩ Christy Pattengill-Semmens, giám đốc Trung tâm Bảo tồn Biển ở Sandiego, Mỹ, đã ghi lại hình ảnh một cá thể có màu vàng khác thường và đặt tên là cá nóc hòm trăng vàng.

Lươn sói

Ảnh: Montereybayaquarium.org

Lươn sói thực chất là một loài cá thuộc họ Anarhichadidae. Điểm đặc trưng phân biệt chúng với lươn chính là vây ngực đằng sau đầu.

Những cá thể lươn sói non khá nổi bật trong nước với cơ thể màu vàng và tím sáng ấn tượng. Khi chúng lớn lên, các màu sắc này phai đi, nhường chỗ cho màu nâu và xám. Con trưởng thành thường có các chấm đen trên đầu và cơ thể khác biệt ở từng cá thể.

Chúng có thể phát triển đến kích cỡ 203 cm, 18,6 kg và được tìm thấy ở phía bắc Thái Bình Dương, từ vùng biển Nhật Bản và quần đảo Aleutian tới miền bắc California.

Lươn sói khá phàm ăn. Thức ăn của chúng là cua, nhím biển, sên, bào ngư, trai và cá. Nhờ được trang bị bộ hàm chắc, chúng có thể nghiền được những thức ăn cứng.