Đây là bức ảnh tuyệt vời nhất mà kính thiên văn James Webb chụp được cho đến nay

Từ cuối thập niên 1990, NASA đã phối hợp cùng Cơ quan Vũ trụ châu Âu để phát triển James Webb, với kinh phí khoảng 10 tỷ USD. Đây được xem là kính viễn vọng mạnh mẽ và hiện đại nhất mà con người từng tạo ra. James Webb được kỳ vọng sẽ cung cấp những hình ảnh chi tiết về vũ trụ, giúp các nhà khoa học khám phá, tìm hiểu về vũ trụ cũng như sự sống ngoài Trái Đất. Đó là lý do tại sao bạn sẽ phải ngạc nhiên trước những hình ảnh tuyệt đẹp mà James Webb đã, đang và sẽ gửi về Trái đất như một phần trong sứ mệnh đột phá của nó.

Không phụ sự kỳ vọng, chỉ trong thời gian ngắn hoạt động ngoài không gian, James Webb đã mang về cho nhân loại hàng loạt hình ảnh chất lượng. Trong đó, bức ảnh được đánh giá là ấn tượng nhất tính đến thời điểm hiện tại chính là khoẳng khách siêu hùng vĩ của Thiên hà Bánh xe (Cartwheel Galaxy), nằm cách Trái đất 500 triệu năm ánh sáng trong chòm sao Sculptor.

Hình ảnh đặc biệt này được NASA chia sẻ công khai vào ngày 2 tháng 8, và được chụp bởi một trong những cụm máy ảnh hồng ngoại tối tân của Webb. Tất cả cho thấy thiên hà Bánh xe với vẻ đẹp không thể ngoạn mục hơn. Nhũng hoa văn, màu sắc và hình dạng độc đáo, rất đáng để ngắm nhìn và phân tích. NASA mô tả Thiên hà Bánh xe là một “kỳ quan hiếm có của vũ trụ”. Nó chiếm vị trí nổi bật trong hình ảnh, với hai thiên hà đồng hành cũng có thể được nhìn thấy rõ ràng trên phông nền của nhiều thiên hà khác nằm xa phía sau.

Hình dáng độc đáo của thiên hà Bánh xe là kết quả của một sự kiện dữ dội trong quá khứ. Các nhà khoa học tin rằng nó từng là thiên hà xoắn ốc điển hình cách đây hàng tỉ năm, tương tự dải Ngân Hà, trước khi va chạm trực diện với một thiên hà nhỏ hơn ở tốc độ cao. Sự va chạm này đã dẫn đến các đợt sóng xung kích với tốc độ cao, tạo nên vòng tròn gồm khí bụi và sao xung quanh. NASA mô tả hiệu ứng này tương tự gợn sóng tạo ra khi ném viên đá xuống hồ nước.

Phần lõi của thiên hà chứa một lượng bụi nóng cực lớn, và những điểm sáng nhất chỉ ra sự hiện diện của các cụm sao trẻ khổng lồ. Trong khi đó, phần vành ngoài của thiên hà đã mở rộng trong khoảng 440 triệu năm. Ở quá trình này, nó va đập với khí bụi xung quanh, kích hoạt quá trình hình thành của nhiều ngôi sao hơn nữa. Khả năng phát hiện ánh sáng hồng ngoại cực tốt của James Webb đã cung cấp cái nhìn chi tiết hơn về thiên hà Bánh xe, điều mà Hubble hay các hệ thống kính viễn vọng khác trước đây không làm được.

Ví dụ: Camera chính của Webb,Near-Infrared Camera (NIRCam), có thể làm nổi bật số lượng sao lớn hơn so với những quan sát trước đây trong ánh sáng nhìn thấy. Điều này là do các ngôi sao trẻ (nhiều trong số chúng đang hình thành ở vòng ngoài) ít bị che khuất bởi sự hiện diện của bụi khi quan sát trong ánh sáng hồng ngoại.

Trong khi đó, dữ liệu từ camera Mid-Infrared Instrument (MIRI) lại cho thấy các nan hoa xoắn ốc tạo nên khung xương của Thiên hà Bánh xe là những khu vực có rất nhiều hydrocacbon, bụi silicat và nhiều hợp chất hóa học khác. Những nan hoa này đã xuất hiện trong các quan sát của Hubble trước đó. nhưng chúng trở nên nổi bật hơn nhiều trong ảnh chụp của James Webb.

Thiên hà Bánh xe vẫn đang trong quá trình biến đổi do hậu quả của các vụ va chạm dữ dội, vì vậy những quan sát mới có giá trị như trên sẽ cung cấp thêm thông tin chi tiết về cả quá trình tiến hóa trong quá khứ và tương lai của thiên hà thú vị này.