Dù là mãn tính, cấp tính hay cả hai, hầu như tất cả mọi người đều từng bị viêm. Nói một cách đơn giản, bạn có thể coi đó là phản ứng của cơ thể đối với một vết thương hoặc nhiễm trùng do vi khuẩn - đau, đỏ, sưng, nóng, v.v... Viêm là một phần thiết yếu trong cơ chế bảo vệ của cơ thể.
Khi bạn gặp một chấn thương cấp tính hoặc bệnh do vi khuẩn, hệ thống miễn dịch của bạn sẽ gửi các tế bào viêm đến vùng bị ảnh hưởng như một cách để bắt đầu chữa lành. Nhưng nếu cơ thể bạn bắt đầu liên tục gửi những tín hiệu này khi bạn không bị chấn thương hoặc nhiễm trùng, thì đó có thể là dấu hiệu của tình trạng viêm mãn tính. Tình trạng viêm mãn tính, có thể kéo dài hàng tháng hoặc thậm chí hàng năm, có liên quan trực tiếp đến các vấn đề sức khỏe như tiểu đường và bệnh tim mạch.
Nhiều yếu tố có thể dẫn đến tình trạng viêm mãn tính, như căng thẳng, hút thuốc, bệnh tật hiện có, uống nhiều rượu và chế độ ăn uống kém. Vậy chính xác thì thói quen ăn uống nào có thể dẫn đến tình trạng viêm nặng hơn?
Đọc bài viết sau để tìm hiểu về 10 thói quen ăn uống tồi tệ nhất gây ra tình trạng viêm nhiễm mà bạn cần lưu ý!
1. Bạn đang ăn quá nhiều đường
Theo Manaker, ăn thực phẩm chứa nhiều đường có thể dẫn đến tình trạng viêm nhiễm gia tăng: “Các loại đường bổ sung, đặc biệt là những loại có trong thực phẩm và đồ uống đã qua chế biến, có liên quan chặt chẽ đến tình trạng viêm nhiễm và những loại đường này có thể làm tăng mức độ của các chất truyền tin gây viêm được gọi là cytokine”.
Một báo cáo được công bố trên Frontiers in Immunology cũng nhấn mạnh rằng chế độ ăn nhiều đường chế biến có thể góp phần gây ra các bệnh như viêm khớp dạng thấp, viêm ruột, vẩy nến và đa xơ cứng.
2. Bạn không ăn đủ lượng trái cây và rau quả
Nếu bạn đang bị viêm quá mức, đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn cần kết hợp nhiều trái cây và rau quả hơn vào chế độ ăn uống của mình. Manaker cho biết: “Việc kết hợp trái cây và rau quả vào chế độ ăn uống của một người là chiến lược mạnh mẽ để chống lại chứng viêm vì những nhóm thực phẩm này rất giàu chất chống oxy hóa và các hợp chất chống viêm có thể làm giảm đáng kể những dấu hiệu viêm trong cơ thể”. "Nếu không ăn đủ lượng trái cây và rau quả, bạn có thể bỏ lỡ các lợi ích chống viêm".
Nghiên cứu đã xác nhận điều này. Một báo cáo được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ cho biết, cùng với việc giảm các dấu hiệu viêm nhiễm, ăn nhiều sản phẩm hơn có thể cải thiện những tế bào miễn dịch của bạn.
3. Bạn không ăn đủ hải sản
Manaker cho biết: “Hải sản, đặc biệt là các loại cá béo như cá thu, cá mòi và cá hồi, rất có lợi trong chế độ ăn chống viêm”. "Những loại cá này rất giàu axit béo omega-3, đặc biệt là EPA và DHA, đã được chứng minh là có đặc tính chống viêm cực mạnh".
Manaker cho biết thêm, "Đối với những người khỏe mạnh nói chung, Hướng dẫn chế độ ăn uống gần đây nhất cho người Mỹ khuyến nghị nên ăn ít nhất hơn 200g hải sản mỗi tuần".
Một điều quan trọng khác cần lưu ý là ăn cá hoặc hải sản chiên có thể có tác dụng ngược và khiến tình trạng viêm nhiễm nặng hơn, vì vậy tốt nhất bạn nên chọn phương pháp nướng.
4. Bạn đang ăn quá nhiều đồ ăn nhanh
Thức ăn nhanh thường được chiên và chế biến nhiều, đó là lý do tại sao Manaker khuyên bạn nên hạn chế tiêu thụ khi bạn đang tập trung vào việc giảm viêm.
Manaker cho biết: “Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Cell cho thấy rằng chế độ ăn nhiều đồ ăn nhanh sẽ gây ra phản ứng viêm và thậm chí có thể gây tổn hại cho hệ thống miễn dịch của bạn”.
5. Bạn đang tiêu thụ nhiều thịt chế biến hơn thịt tươi
Manaker cho biết: “Các loại thịt đã qua chế biến - chẳng hạn như thịt xông khói, xúc xích và thịt nguội - chứa những sản phẩm AGE (Advanced Glycation End), một thành phần có thể gây viêm trong cơ thể”.
Cô nói thêm rằng "AGE được hình thành khi đường khử phản ứng với protein dưới nhiệt độ cao và những hợp chất này có thể làm cho thức ăn có hương vị thơm ngon nhưng không tốt cho sức khỏe tổng thể của chúng ta".
Thịt đã qua chế biến là lựa chọn thuận tiện khi bạn đang tìm kiếm những món ăn nhanh chóng, giá cả phải chăng, có hương vị thơm ngon và để được lâu hơn thịt thông thường, nhưng tốt nhất bạn nên hạn chế tiêu thụ nếu muốn tránh tình trạng viêm gia tăng. Hoặc, bạn có thể tránh hoàn toàn sản phẩm thịt và chọn cá hoặc các loại thực phẩm giàu protein chay như đậu phụ hoặc tempeh.
6. Bạn đã sử dụng nhiều chất làm ngọt nhân tạo
Điều này có thể hơi khó hiểu vì bổ sung quá nhiều đường có thể dẫn đến viêm nhiều hơn, nhưng đồng thời, các chất thay thế đường như chất làm ngọt nhân tạo cũng có liên quan đến phản ứng viêm.
Manaker cho biết: “Trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature, kết quả cho thấy việc tiêu thụ chất làm ngọt nhân tạo có thể thay đổi thành phần của vi khuẩn được tìm thấy trong ruột”. "Đặc biệt, lượng 'vi khuẩn tốt' giúp giải phóng các hợp chất chống viêm có thể giảm đi".
Manaker cũng cho biết thêm, "Nếu bạn cần một chút vị ngọt, hãy thử xi-rô cây phong nguyên chất 100% từ Canada. Loại xi-rô này chứa một hợp chất độc đáo gọi là quebecol có tác dụng chống viêm trên cơ thể".
7. Bạn vẫn đang nấu ăn với bơ thực vật
Nếu bạn vẫn đang nấu ăn với bơ thực vật, bạn có thể muốn xem xét lại. Nhiều loại bơ thực vật có chứa chất béo chuyển hóa, được biết là gây viêm toàn thân. Và mặc dù bây giờ bạn có thể tìm thấy một số loại không có chất béo chuyển hóa ở các cửa hàng, nhưng điều quan trọng là phải đọc nhãn sản phẩm để đảm bảo chắc chắn.
Một nghiên cứu từ Tạp chí Dinh dưỡng Lâm sàng Hoa Kỳ cho thấy chất béo chuyển hóa có mối liên hệ chặt chẽ với tình trạng viêm nhiễm ở cả phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh. Nghiên cứu này cho thấy mặc dù có yếu tố nguy cơ gia tăng ở phụ nữ có chỉ số BMI cao hơn, nhưng tác động gây viêm của chất béo chuyển hóa vẫn áp dụng cho tất cả các mức BMI.
8. Bạn đang ăn bánh mì trắng
Thường xuyên ăn carbohydrate đã qua chế biến cao như bánh mì trắng cũng có thể dẫn đến một số vấn đề sức khỏe không mong muốn. Theo một nghiên cứu được tìm thấy trên tạp chí Mediators of Inflammation, carbohydrate đã qua chế biến và đường tinh luyện có thể làm tăng nguy cơ viêm toàn thân.
Điều này là do khi chúng ta ăn carbs với lượng đường bổ sung cao hơn, nó sẽ nhanh chóng làm tăng lượng đường trong máu. Khi cơ thể chúng ta hoạt động để xử lý các loại đường này, nó sẽ phản ứng với tình trạng viêm.
9. Bạn đang ăn khuya
Đôi khi vấn đề không chỉ là bạn ăn gì mà còn là khi nào. Nếu bạn ăn tối muộn hoặc ăn vặt trước khi đi ngủ, bạn có thể bị viêm nặng hơn.
Một nghiên cứu được công bố trên PLOS One đã tìm thấy mối quan hệ giữa việc ăn nhiều bữa vào buổi tối và mức độ viêm nhiễm gia tăng. Người ta cũng phát hiện ra rằng mức CRP (một dấu hiệu sinh học tự nhiên của chứng viêm và các bệnh mãn tính khác) của chúng ta tăng lên theo số lượng calo tiêu thụ sau 5 giờ chiều.
10. Bạn đang ăn quá nhiều thịt đỏ
Chúng ta đã thảo luận về mức độ cao của sản phẩm AGE trong thịt chế biến sẵn, nhưng thật không may, những sản phẩm này cũng có thể được tìm thấy trong thịt đỏ chưa qua chế biến.
Tiêu thụ quá nhiều AGE có liên quan đến việc gây viêm trong cơ thể và một trong những nhóm thực phẩm có hàm lượng AGE cao nhất là thịt đỏ. Mức AGE trong thực phẩm cũng bị ảnh hưởng trực tiếp bởi phương pháp nấu ăn, nướng và áp chảo có liên quan đến mức AGE tăng lên. Nấu thịt, đặc biệt là thịt đỏ, bằng những phương pháp này có thể gây ra tác dụng gây viêm.