Những nỗi bất an thường ám ảnh người tự luyến

Những người mắc chứng tự luyến thường phô trương vẻ ngoài tự tin và quyến rũ, nhưng ẩn sau lớp vỏ hào nhoáng đó là những nỗi bất an gặm nhấm sự tự tin của họ.

Chính những nỗi bất an này chi phối hành vi bạn thấy, hé lộ một thế giới nội tâm phức tạp vừa quyến rũ vừa thận trọng. Dưới đây là những nỗi sợ hãi sâu xa mà nhiều người mắc chứng tự luyến phải đối mặt, hé lộ những điểm yếu mà thoạt nhìn có thể không dễ nhận thấy.

Nỗi sợ bị từ chối

Đối với những người tự luyến, nỗi sợ bị từ chối luôn là một cái bóng thường trực, bao trùm mọi tương tác. Mặc dù bề ngoài rất tự tin, họ thường coi sự từ chối là mối đe dọa trực tiếp đến lòng tự trọng của mình. Nỗi sợ này có thể khiến họ quá nhạy cảm với những lời chỉ trích, dù là thật hay tưởng tượng, và có thể khiến họ tránh những tình huống mà họ có thể không được khen ngợi. Trớ trêu thay, nỗi sợ này thường khiến họ đẩy người khác ra xa, tạo ra một lời tiên tri tự ứng nghiệm về sự cô lập.

Nghiên cứu từ Tạp chí Nhân cách và Tâm lý Xã hội nhấn mạnh rằng độ nhạy cảm với sự từ chối cao hơn đáng kể ở những người có tính cách tự luyến. Họ thường phản ứng một cách phòng thủ hoặc thù địch để ngăn chặn tổn thương cảm xúc thêm nữa. Sự tương tác phức tạp giữa nỗi sợ hãi và phòng thủ này cản trở khả năng hình thành những kết nối chân thành của họ, vì họ luôn cảnh giác trước những lời chỉ trích. Bạn có thể nhận thấy họ bù đắp bằng sự phô trương, cố gắng che giấu sự yếu đuối mà không muốn ai biết.

Nghiện khen ngợi

Người mắc chứng tự luyến thường có nhu cầu được công nhận vô độ, khao khát sự ngưỡng mộ như một chiếc phao cứu sinh. Họ sống nhờ những lời khen ngợi và sự chấp thuận từ bên ngoài để duy trì hình ảnh tự mãn của mình. Sự phụ thuộc này có thể gây mệt mỏi cho những người xung quanh, vì người mắc chứng tự luyến có thể dùng đến sự thao túng hoặc quyến rũ để thu hút sự chú ý mà họ tìm kiếm. Nếu không được công nhận liên tục, họ có thể cảm thấy mình nhỏ bé hoặc vô hình, điều này khiến họ vô cùng bất an.

Lòng tự trọng của họ thường phụ thuộc vào những lời khen ngợi mà họ nhận được, khiến họ nghiện lời khen. Họ có thể làm mọi cách để đảm bảo những nỗ lực của mình được ghi nhận, đôi khi còn tô vẽ thêm sự thật để tạo hiệu ứng. Tuy nhiên, nhu cầu được công nhận này là một con dao hai lưỡi; mặc dù nó có thể thúc đẩy họ thành công, nhưng nó cũng khiến họ dễ bị chỉ trích. Càng theo đuổi sự công nhận từ bên ngoài, họ càng trở nên kém kiên cường trước những thăng trầm không thể tránh khỏi của cuộc sống.

Cảm thấy như một kẻ mạo danh

Mặc dù có vẻ ngoài hào nhoáng, nhiều người mắc chứng tự luyến vẫn âm thầm nuôi dưỡng cảm giác mắc hội chứng kẻ mạo danh. Họ lo lắng rằng những thành công của mình là không xứng đáng và người khác cuối cùng sẽ nhìn thấu lớp vỏ bọc của họ. Ẩn sau vẻ ngoài hào nhoáng, họ thường sợ bị vạch trần là kẻ lừa đảo, điều này thúc đẩy họ theo đuổi sự hoàn hảo không ngừng nghỉ. Nỗi sợ hãi dai dẳng này có thể gây kiệt quệ tinh thần, dẫn đến lo lắng và tự ti.

Một nghiên cứu trên Tạp chí Khoa học Hành vi Quốc tế nhấn mạnh sự phổ biến của hội chứng kẻ mạo danh ở những người mắc chứng tự luyến, cho rằng nó xuất phát từ nhu cầu duy trì hình ảnh bản thân lý tưởng. Mâu thuẫn nội tâm này có thể biểu hiện qua việc liên tục so sánh với người khác, khiến họ cảm thấy mình phải chứng minh giá trị ở mọi khía cạnh. Họ có thể bù đắp quá mức bằng cách khoe khoang thành tích, nhưng bên trong, họ lại đang vật lộn với nỗi sợ bị vạch trần. Sự mất kết nối giữa hình ảnh trước công chúng và những nghi ngờ riêng tư tạo ra một vòng luẩn quẩn bất an.

Nỗi lo về việc trở nên tầm thường

Việc bị coi là tầm thường là một khái niệm đáng sợ đối với những người tự luyến, những người thường tự cho mình là đặc biệt. Ý nghĩ về việc hòa nhập với đám đông có thể gây ngột ngạt, thúc đẩy họ tìm cách để nổi bật. Họ có thể theo đuổi những danh hiệu danh giá, những món đồ xa xỉ hoặc những trải nghiệm độc quyền để củng cố cảm giác vượt trội. Tuy nhiên, việc không ngừng tìm kiếm sự phi thường có thể khiến họ cảm thấy bị cô lập và hiểu lầm.

uảng cáoNỗi sợ hãi về sự tầm thường có thể dẫn đến việc họ thường xuyên tô vẽ những thành tựu và trải nghiệm của mình. Họ khao khát được ngưỡng mộ vì sự độc đáo của mình, nhưng nhu cầu này thường khiến họ xa cách với những người có thể coi họ là kiêu căng hoặc khó gần. Trong quá trình theo đuổi sự phi thường, họ có thể bỏ qua vẻ đẹp của những khoảnh khắc thường nhật và những kết nối chân thành. Trớ trêu thay, nỗi sợ hãi về sự tầm thường này thường dẫn đến một lối sống vô cùng bất mãn và không trọn vẹn.

Thiếu kiểm soát

Kiểm soát là điều tối quan trọng đối với người tự luyến, vì nó mang lại cho họ cảm giác an toàn và quyền lực. Nỗi sợ mất kiểm soát có thể gây ra lo lắng, vì họ cảm thấy dễ bị tổn thương trước sự hỗn loạn và khó lường. Để giảm thiểu điều này, họ có thể cố gắng kiểm soát mọi thứ và mọi người, đảm bảo mọi thứ phù hợp với tầm nhìn của mình. Tuy nhiên, nhu cầu kiểm soát này có thể trở thành nguồn gốc của căng thẳng, vì thường không thể duy trì quyền lực tuyệt đối.

Các chuyên gia được phỏng vấn trên tạp chí Psychology Today cho rằng nhu cầu kiểm soát mãnh liệt của họ bắt nguồn từ nỗi sợ hãi sâu sắc về sự bất lực và hỗn loạn. Nhu cầu này có thể biểu hiện trong các mối quan hệ của họ, nơi họ thể hiện sự thống trị để ngăn người khác gây nguy hiểm cho hình ảnh bản thân mong manh của họ. Tuy nhiên, việc kiểm soát quá mức thường phản tác dụng, vì nó kìm hãm sự sáng tạo và tự chủ của những người xung quanh. Họ càng siết chặt quyền kiểm soát, họ càng xa lánh người khác, thường dẫn đến chính sự hỗn loạn mà họ sợ hãi.