15 sự thật thú vị có thể bạn chưa biết về Amazon

Amazon nổi tiếng với sản phẩm máy đọc sách điện tử Kindle, tốc độ giao hàng nhanh như chớp, dịch vụ khách hàng chất lượng và cung cấp mọi mặt hàng trên đời. Bên cạnh khả năng tác động đến thương mại điện tử thế giới và thói quen mua bán của người tiêu dùng lẫn các hàng bán lẻ, Amazon sở hữu những bí mật thú vị trong hơn 20 năm thành lập và phát triển.

• Những điều thú vị xung quanh cuộc sống của Jeff Bezos - sáng lập và CEO của Amazon

Nhà sáng lập và CEO Jeff Bezos của Amazon. Nguồn ảnh: Chip Somodevilla/Getty

Khi Amazon ra mắt lần đầu tiên vào năm 1995 chỉ là một trang web bán sách, người sáng lập Jeff Bezos đã có một tầm nhìn về sự bùng nổ của công ty và sự thống trị thương mại điện tử. Ngay từ đầu Jeff Bezos đã muốn Amazon trở thành "một cửa hàng có mọi thứ". Trong cuốn sách của tác giả Brad Stone năm 2013 viết về nguồn gốc của Amazon, ông đã vẽ ra cho mọi người thấy bức tranh về những ngày đầu thành lập công ty và hiện giờ nó đã trở nên như thế nào.

Jillian D'Onfro đã đóng góp một phiên bản trước câu chuyện này.

"Amazon" không phải là tên gọi ban đầu của công ty

Nguồn ảnh: Amazon / Villages Web Design

Jeff Bezos ban đầu muốn đặt cho công ty một cái tên có âm thanh kỳ diệu "Cadabra". Amazon suýt chút nữa có tên gọi là "Cadabra" được tách từ cụm "Abracadabra" có nghĩa "Úm ba la xì bùa". Tuy nhiên, ý tưởng này sau đó đã không thành hiện thực vì luật sư đầu tiên của CEO Jeff Bezos là Todd Tarbert cho rằng "Cadabra" rất dễ bị nghe nhầm thành từ "cadaver" có nghĩa "xác chết", đặc biệt là khi nghe qua điện thoại.

Bên cạnh đó, Jeff Bezos cũng ủng hộ cái tên "Relentless". Nếu truy cập vào Relentless.com ngày hôm nay, bạn sẽ biết trang web này được điều hướng đến... Tuy nhiên, cuối cùng Jeff Bezos chọn "Amazon" bởi vì ông thích tên công ty sẽ được đặt tên theo con sông lớn nhất trên thế giới, do đó logo của công ty được thiết kế như hình trên.

Trong những ngày đầu thành lập Amazon, mỗi khi ai đó mua hàng, chuông sẽ đổ to và tất cả mọi người tập trung xem liệu họ có quen với khách hàng đó hay không.

Shel Kaphan, nhân viên đầu tiên của Amazon. Nguồn ảnh: Flickr/somegeekintn

Phải mất khoảng vài tuần trước khi tiếng chuông reo lên, họ vui đến nỗi tắt máy. Amazon đã bắt đầu dọn ra khỏi nhà để xe của Bezos bởi các máy chủ mà công ty sử dụng yêu cầu quá nhiều năng lượng đến nỗi Bezos và vợ của ông ấy không thể khởi động được máy sấy tóc hoặc lực chân không trong nhà khi không thổi cầu chì.

Trong tháng đầu tiên ra mắt, Amazon đã bán sách cho mọi người ở 50 tiểu bang và 45 quốc gia trên khắp thế giới.

Một quyển sách về "lichens" được ít người biết đến

Nguồn ảnh: Flickr / Jessamyn West

Các nhà phân phối sách yêu cầu những nhà bán lẻ phải đặt hàng 10 cuốn sách một lúc, vì vậy Amazon không cần phải có nhiều hàng trong kho (hoặc có nhiều tiền).

Do đó, nhóm đã phát hiện ra một "lỗ hổng". Mặc dù các nhà phân phối yêu cầu Amazon đặt hàng 10 cuốn sách/lần, nhưng công ty không cần nhận nhiều. Họ sẽ yêu cầu một cuốn sách mà họ cần và 9 bản copy của cuốn sách ít người biết đến, luôn bị mất giá.

Trong những ngày đầu, Jeff Bezos đã tổ chức các cuộc họp tại Barnes & Noble

Nguồn ảnh: Thomson Reuters

Trong những ngày đầu, Jeff Bezos, người vợ của ông MacKenzie và nhân viên thứ ba của họ, Shel Kaphan, tổ chức các cuộc họp ở Barnes and Noble tại địa phương.

Năm 1996, Jeff Bezos gặp chủ của Barnes & Noble trong bữa ăn tối và các giám đốc điều hành cho biết họ rất ngưỡng mộ Bezos nhưng sẽ sớm ra mắt một trang web có thể "crush" Amazon. Khi trang web đó được khởi động, một trong những người sáng lập công ty, Len Riggio, muốn gọi nó là Book Predator.

Jeff Bezos muốn nhân viên làm việc ít nhất 60 giờ/tuần. Ý tưởng cân bằng giữa công việc và cuộc sống không còn tồn tại.

Jeff Bezos sở hữu một xe Peugeot màu xanh. Nguồn ảnh: Wikimedia

Một nhân viên ban đầu đã làm việc không mệt mỏi trong vòng 8 tháng - đạp xe lui tới công ty làm việc từ sáng sớm đến tối muộn - Jeff Bezos hoàn toàn quên chiếc xe Peugeot màu xanh đỗ gần căn hộ của mình. Thậm chí, Jeff Bezos không có thời gian để đọc thư và khi hoàn thành công việc, Jeff Bezos nhìn thấy một vài vé đậu xe, một thông báo rằng chiếc xe của anh ấy có thể bị kéo đi và một thông báo cuối cùng rằng chiếc xe của anh ta đã được bán tại một cuộc đấu giá.

Mùa Giáng sinh điên cuồng đầu tiên của Amazon vào năm 1998

Đây là những gì trong kho hàng của Amazon ở ngày này. Nguồn ảnh: Shutterstock

Công ty này có rất nhiều nhân viên. Mỗi nhân viên đều phải thay đổi nhiệm vụ tại các trung tâm để đáp ứng đầy đủ các đơn đặt hàng. Họ mang bạn bè và gia đình của họ theo, thường ngủ trong xe trước khi đi làm vào ngày hôm sau.

Sau đó, Amazon thề rằng sẽ không bao giờ để thiếu lao động đáp ứng nhu cầu ngày nghỉ lễ nữa, đó là lý do tại sao Amazon thuê rất nhiều nhân viên thời vụ ngày nay.

Khi eBay tung ra thị trường, Amazon cố gắng xây dựng trang đấu giá riêng của mình để cạnh tranh.

Bộ xương vẫn còn đó. Nguồn ảnh: Business Insider

Ý tưởng này đã thất bại, nhưng Bezos yêu thích nó. Jeff Bezos đã mua bộ xương trị giá 40.000 đôla của một con gấu ở Ice Age và trưng bày ở hành lang của trụ sở công ty. Bên cạnh đó, nó còn là một dấu hiệu cho thấy "Xin đừng cho gấu ăn". Nó vẫn còn đó ngày hôm nay.

Bezos thích di chuyển nhanh, thường tạo ra sự hỗn loạn, đặc biệt là ở các trung tâm phân phối của Amazon.

Nguồn ảnh: Ted S. Warren / AP

Amazon phải chịu đựng những "cơn đau" ngày càng tăng vào cuối những năm 90 và đầu năm 2000. Các cơ sở bị đóng cửa hàng giờ vì cúp máy, đống sản phẩm bị công nhân bỏ qua và không có sự chuẩn bị cho các loại sản phẩm mới. Khi loại bếp được giới thiệu lần đầu tiên, những con dao chưa được đóng bao bì bảo vệ lao xuống các băng chuyền. Điều này rất nguy hiểm.

Đặc biệt là năm 2012, website của Amazon bị gián đoạn trong 49 phút và công ty thiệt hại gần 5,7 triệu USD doanh thu bán hàng.

Vào đầu năm 2002, Bezos giới thiệu khái niệm "quy tắc hai chiếc pizza" đến Amazon.

Nguồn ảnh: Melia Robinson

Càng nhiều người tham dự, cuộc họp sẽ càng kém hiệu quả. Bởi ý tưởng được đưa ra sẽ kết thúc bằng việc tất cả người tham dự đồng thuận với nhau, thay vì bày tỏ quan điểm và đưa ra những ý tưởng riêng của mình.

CEO Amazon Jeff Bezos có một giải pháp rất hữu ích cho vấn đề này, được gọi là "Quy tắc hai chiếc pizza": "Không bao giờ có cuộc họp mà 2 chiếc pizza không đủ để cả nhóm cùng ăn". Điều đó có nghĩa là số thành viên dự họp chỉ nên nhỏ gọn, sao cho cả nhóm ăn 2 chiếc pizza là vừa. Thực chất, lời khuyên của Bezos là chỉ nên họp hành khi thực sự cần thiết.

"Bezos muốn một công ty phi tập trung, thậm chí là vô tổ chức, nơi mà các ý tưởng độc lập sẽ chiếm ưu thế hơn tư duy tập thể", tác giả Richard Brandt của tờ The Wall Street Journal nhận định.

Khách hàng không hài lòng có thể gửi email trực tiếp cho Jeff Bezos và ông sẽ chuyển tiếp tin nhắn đến đúng người - cùng với một sự bổ sung đáng sợ: "?"

Nguồn ảnh: Drew Angerer / Getty

Stone viết:

"Khi các nhân viên của Amazon nhận được email đánh dấu hỏi của Bezos, họ phản ứng như thể họ phát hiện ra một quả bom đang được kích nổ vậy. Họ thường phải mất vài giờ để giải quyết bất cứ vấn đề nào mà CEO đã gắn cờ và chuẩn bị giải thích kỹ lưỡng về thứ mà đã xảy ra. Lời giải thích đó được xem xét bởi các nhà quản lý trước khi trình bày với Bezos. Các bước phát triển như những e-mail này được biết đến là phương pháp của Bezos nhằm đảm bảo tiếng nói của khách hàng luôn được nghe từ bên trong công ty".

Trước khi Google có "Street View - Chế độ xem Phố", Amazon đã có "Block View - Chặn chế độ xem".

Nguồn ảnh: Anton Tang

Vào năm 2004, Amazon ra mắt một công cụ tìm kiếm, A9.com. Nhóm A9 đã bắt đầu một dự án được gọi là "Block View - Chặn chế độ xem", một trực quan về trang vàng, kết hợp các bức ảnh đường phố, cửa hàng và nhà hàng với danh sách của họ trong kết quả tìm kiếm của A9. Với ngân sách dưới 100.000 USD, Amazon đã đưa nhiếp ảnh gia đến 20 thành phố lớn, họ thuê xe để bắt đầu chụp ảnh các nhà hàng. Amazon cuối cùng đã hạ Block View vào năm 2006 và Google đã không bắt đầu Street View cho đến năm 2007.

Nhân viên của Amazon được khuyến khích sử dụng "những tiếng la hét nguyên thủy" như sự phóng thích điều trị trong suốt kỳ nghỉ lễ căng thẳng.

Nguồn ảnh: Shutterstock

Amazon đã thuê nhân công theo thời vụ, nhưng mùa lễ vẫn còn rất căng thẳng đối với các đội hậu cần.

Vào đầu những năm 2000, Jeff Wilke, quản lý hoạt động của Amazon, cho phép bất kỳ cá nhân hoặc nhóm người nào đạt được một mục tiêu quan trọng nhắm mắt, cúi người lại và hét vào điện thoại với anh ta. Wilke nói với Brad Stone rằng "một số tiếng la hét nguyên thủy" gần như thổi bay loa.

Điều kiện làm việc tại các trung tâm của Amazon từ lâu nổi tiếng là xấu và có một số câu chuyện hài hước về những người lao động không vui vẻ "nổi loạn".

Nguồn ảnh: Reuters

Có lần, một nhân viên đang chuẩn bị nghỉ việc nhảy lên băng tải của trung tâm xử lý hàng hóa và cưỡi nó một cách vui vẻ đi quanh toàn bộ cơ sở.

Câu chuyện hài hước nhất là năm 2006 và có liên quan đến một nhân viên làm việc tạm thời tại một trung tâm xử lý hàng hóa ở Kansas. Anh ta xuất hiện ngay khi bắt đầu ca làm việc, tuy nhiên mọi người không hề biết anh ta đến làm việc vào giờ nào. Phải mất ít nhất một tuần thì mọi người mới biết được điều gì đang diễn ra: Anh ta đào đường hầm bên trong một đống gỗ pallet khổng lồ, sử dụng các sản phẩm của Amazon để tạo ra một chiếc giường, tách ảnh từ sách của Amazon thành bức tường thay đồ và lấy đồ ăn của Amazon để ăn vặt. Khi bị phát hiện, anh ta không hề cảm thấy ngạc nhiên và sau đó đã bị sa thải.

"Fiona" là tên mã ban đầu dành cho Kindle của Amazon

Nguồn ảnh: Amazon

Kindle lấy tên gốc từ một cuốn sách mang tên "The Diamond Age" của tác giả Neal Stephenson, bạn đồng hành của một cô bé là quyển sách có nhiều tính năng đáng kinh ngạc như biết nói và những dòng chữ sẽ thay đổi một cách kỳ diệu theo diễn biến của câu chuyện. Cuốn tiểu thuyết này viết về tương lai của một kỹ sư đã đánh cắp cuốn sách để cung cấp cho cô con gái của anh, Fiona. Nhóm nghiên cứu làm việc trên các nguyên mẫu của Kindle nghĩ rằng sách giáo khoa hư cấu là khuôn mẫu dành cho thiết bị mà họ đang nghiên cứu. Họ xin CEO Bezos giữ tên Fiona, nhưng ông quyết định đưa ra một gợi ý khác, Kindle, bởi nó gợi lên ý tưởng bắt đầu một ngọn lửa.

Jeff Bezos là một ông chủ hay yêu cầu và có thể "bùng nổ" với bất kỳ nhân viên nào. Tin đồn rằng, ông đã phải thuê một huấn luyện viên lãnh đạo để giúp anh ta "làm dịu" cảm xúc xuống.

Nguồn ảnh: Mike Segar / Reuters

Bezos được biết đến với những phản hồi bực bội hoặc châm biếm đối với nhân viên nếu anh ta không hài lòng với những gì họ báo cáo. Người ta nói rằng Bezos đã thuê một huấn luyện viên lãnh đạo để cố gắng kìm hãm những "đánh giá khắc nghiệt" của mình.

Dưới đây là trích đoạn từ cuốn sách của Brad Stone:

"Trong một cuộc họp đáng nhớ, Bezos đã khiển trách [Diane] Lye và các đồng nghiệp của cô theo cách 'phá hoại' thông thường, nói với họ rằng họ ngu ngốc và nói rằng họ nên trở lại trong một tuần sau khi biết bản thân đang làm gì. Rồi Bezos bước đi vài bước, đứng im như thể có chuyện gì bất ngờ xảy ra với anh, nhìn xung quanh và nói thêm, "Nhưng mọi người làm việc rất tuyệt".

Càng ngày phong cách lãnh đạo "khác người" của Bezos càng phát triển. Một cựu giám đốc của Amazon nhớ lại, khi một số quản lý đề nghị rằng các nhân viên nên giao tiếp nhiều hơn với nhau, Jeff Bezos đã đứng bật dậy phản đối: "No, communication is terrible!" (tạm dịch: "Không, việc giao tiếp thật là kinh khủng!").

Với những cách làm việc khác biệt của mình, CEO Jeff Bezos đã đưa Amazon trở thành ông vua bán lẻ trực tuyến mọi thứ từ bán lẻ thời trang cao cấp, sản xuất phim cho đến máy tính bảng. Amazon thậm chí còn bán phần mềm cơ sở dữ liệu cực rẻ cho các doanh nghiệp.

Tham khảo thêm một số bài viết:

• Sự thật thú vị đằng sau 10 thuật ngữ công nghệ phổ biến
• 7 cách kiếm tiền trên Amazon
• Theo Amazon, đây là 25 cuốn sách hay nhất về thành công và lãnh đạo mà bạn cần đọc

Chúc các bạn vui vẻ!