Rất có thể bạn đang tò mò về giao diện sẽ sử dụng trên hệ điều hành của mình. Hoặc có thể bạn muốn tìm hiểu về sự khác biệt giữa GUI và CLI.
Trước khi đi sâu vào chủ đề chính, bạn phải hiểu giao diện là gì. Giao diện là một thiết bị hoặc chương trình cho phép bạn giao tiếp hoặc tương tác với máy tính và thực hiện các thay đổi đối với nó. Mọi hệ điều hành (Windows, macOS, Linux) đều sử dụng một giao diện, có thể là GUI hoặc CLI. Nếu không có bất kỳ giao diện nào trong số này, bạn sẽ không thể làm bất cứ điều gì trên máy tính.
Vậy bạn nên sử dụng GUI hay CLI?
GUI có nghĩa là gì?
GUI là viết tắt của Graphical User Interface (giao diện người dùng đồ họa). Đây là loại giao diện phổ biến nhất và cho phép bạn giao tiếp với máy tính của mình thông qua đồ họa trực quan như biểu tượng, nút, tính năng kéo thả. Được phát minh vào cuối những năm 1970, giao diện người dùng đồ họa (GUI) kể từ đó đã trở thành giao diện người dùng tiêu chuẩn, với việc ngày càng nhiều công ty sản xuất giao diện này. Có lẽ bạn cũng đang sử dụng GUI.
GUI sử dụng các widget do người dùng thao tác để thực hiện những chức năng trên máy tính. Widget là một phần tử hoặc thành phần của giao diện người dùng đồ họa cho phép bạn giao tiếp với máy tính của mình. Các widget có thể là cơ bản như ribbon, thanh cuộn và nút, hoặc có thể kỹ thuật hơn như cửa sổ, thư mục và bảng điều khiển.
CLI có nghĩa là gì?
CLI là viết tắt của Command-Line Interface (giao diện dòng lệnh), và nó là một giao diện người dùng dựa trên văn bản. Điều này có nghĩa là bạn chỉ có thể tương tác với máy tính thông qua văn bản, code và script. Các văn bản này còn được gọi là lệnh. Khi bạn nhập một lệnh, máy tính cũng sẽ phản hồi bằng một văn bản. Các lệnh này cho phép bạn xem và mở file, tạo và xóa thư mục, cài đặt ứng dụng và làm mọi thứ bạn có thể làm với GUI.
Giao diện dòng lệnh được tạo ra vào đầu những năm 1960 khi máy tính chỉ có thể được truy cập bằng giao diện dòng lệnh. Ngay cả khi GUI ra đời một thập kỷ sau, nhiều người vẫn sử dụng giao diện dòng lệnh. Trong Windows, có hai tùy chọn giao diện dòng lệnh là PowerShell và Command Prompt. Giao diện này được gọi là Terminal trong macOS và Linux.
Sự khác biệt giữa GUI và CLI là gì?
Sự khác biệt chính giữa giao diện người dùng đồ họa (GUI) và giao diện dòng lệnh (CLI) là tính trực quan. Trực quan là việc sử dụng hình ảnh, hoạt ảnh hoặc sơ đồ, để hỗ trợ sự tương tác giữa các hệ thống hoặc biểu diễn thông tin. Với CLI, bạn chỉ có thể tương tác với máy tính thông qua các lệnh dựa trên văn bản. Nhưng với GUI, hầu hết tất cả các hình ảnh đều có thể nhấp được và dễ tương tác.
Ưu điểm của GUI là gì?
Bạn đang nghĩ đến việc chuyển từ CLI sang GUI? Có thể bạn đang tự hỏi liệu GUI có tốt hơn CLI không? Đọc tiếp phần sau để tìm hiểu về những ưu điểm của giao diện người dùng đồ họa so với giao diện dòng lệnh.
1. Tính thân thiện với người dùng và tính khả dụng
GUI rất dễ vận hành và điều hướng. Với ít kiến thức, bất kỳ ai cũng có thể điều hướng GUI khá tốt. Nhưng mọi thứ không giống như vậy đối với CLI; người ta phải thông thạo các lệnh CLI để sử dụng chúng. Lỗi chính tả hoặc ngữ pháp có thể khiến một lệnh trở nên vô ích.
2. Dễ học
Giao diện người dùng đồ họa rất dễ học so với giao diện dòng lệnh. Điều này là do nó sử dụng đồ họa và rất trực quan. CLI khó học hơn vì giao diện của nó không thân thiện với người dùng và bạn bắt buộc phải học nhiều lệnh để có thể điều hướng giao diện đúng cách.
3. Khả năng tùy chỉnh
Bạn có thể tùy chỉnh GUI theo sở thích của mình. GUI cho phép bạn thay đổi hình nền, theme, phông chữ, độ phân giải, biểu tượng và kích thước biểu tượng, màu sắc, v.v... Tính năng này cho phép những người bị khiếm thị (mù màu) tùy chỉnh máy tính của họ để sử dụng dễ dàng. GUI rất linh hoạt. Mặt khác, CLI rất cứng nhắc. Có thể thực hiện ít hoặc không có thay đổi nào đối với dòng lệnh hoặc Terminal.
Ưu điểm của CLI là gì?
Mặc dù CLI cũ hơn GUI và hơi khó học, nhưng nó cũng có những lợi ích riêng. Đọc tiếp để tìm hiểu lý do tại sao bạn nên sử dụng giao diện dòng lệnh thay vì giao diện người dùng đồ họa.
1. Tốc độ
CLI có nhanh hơn GUI không? Câu trả lời là có. Các chức năng cần nhiều lần nhấp và nhiều cửa sổ trong giao diện người dùng đồ họa, có thể được nhập và thực thi trong vài giây bằng giao diện dòng lệnh. Việc tìm kiếm các bản cập nhật hoặc xem qua một thư mục lớn có thể được thực hiện nhanh hơn bằng CLI so với trong GUI. GUI cũng tốn nhiều tài nguyên hơn để chạy, làm cho nó chậm hơn CLI.
2. Tự động hóa
Giao diện dòng lệnh hoàn hảo khi thực hiện các tác vụ lặp đi lặp lại trên quy mô lớn. Hãy tưởng tượng việc đổi tên hàng trăm file trong GUI - sẽ mất rất nhiều thời gian. Trong CLI, các tác vụ lớn và tẻ nhạt có thể được tự động hóa bằng cách sử dụng một script hoặc lệnh trong Terminal.
3. Bộ nhớ và tài nguyên
Không giống như giao diện người dùng đồ họa, giao diện dòng lệnh sử dụng RAM và thời gian xử lý CPU ít hơn. Điều này có nghĩa là máy tính của bạn sẽ ở tốc độ tối ưu và hoạt động hiệu quả.
CLI không yêu cầu nhiều tài nguyên để chạy. Để sử dụng GUI, bạn sẽ cần một màn hình tốt, bàn phím và chuột. CLI chỉ yêu cầu một màn hình chức năng và bàn phím.
4. Tính đơn giản
Nếu là người yêu thích sự tối giản, bạn nên cân nhắc sử dụng giao diện dòng lệnh. Giao diện và thiết kế cơ bản của nó sẽ thu hút bạn tốt hơn so với giao diện người dùng đồ họa.
Bạn nên sử dụng giao diện nào?
Không có câu trả lời cụ thể cho câu hỏi này, vì GUI và CLI đều có ưu và nhược điểm riêng. Việc chọn một giao diện để sử dụng phụ thuộc vào tác vụ bạn cần thực hiện trên máy tính. Mặc dù GUI rất dễ học và phổ biến, nhưng việc học các kiến thức cơ bản về giao diện dòng lệnh là rất hữu ích, cho dù bạn có sử dụng nó làm tùy chọn giao diện truy cập hay không.