Những phiên bản Windows tệ nhất từng được phát hành

Phạm Hải

Windows không đơn giản là một hệ điều hành máy tính, sự thành công và tầm ảnh hưởng của nó có tác động cực kỳ sâu rộng đến sự phát triển của thế giới công nghệ nói chung. Tất nhiên nhắc đến ảnh hưởng thì sẽ có hai mặt tích cực và tiêu cực. Lâu nay chúng ta thường nói đến những thành công mà Windows mang lại cho Microsoft mà “quên” mất rằng cũng đã từng có không ít phiên bản Windows tệ hại từng được phát hành. Tuy khiến Microsoft bị chỉ trích nặng nề nhưng chính những bản phát hành này lại là nền tảng để công ty Redmond cho ra đời những phiên bản tối ưu hơn.

Hãy cùng điểm qua những phiên bản Windows tệ nhất từng được ra mắt ngay dưới đây.

Windows Me

Microsoft đã hơi vội vàng trong quyết định phát hành Windows Me (Millennium Edition) vào tháng 9 năm 2000, mặc dù 7 tháng trước đó, vào tháng 2, họ cũng đã phát hành một phiên bản Windows quan trọng khác, đó là Windows 2000. Câu hỏi đặt ra là tại sao lại có hai phiên bản Windows ra mắt trong một năm? Lý do sâu xa bởi Windows 2000, ban đầu được Microsoft định hướng dành cho cả người dùng cá nhân lẫn doanh nghiệp. Nhưng cuối cùng lại chỉ được phát hành cho doanh nghiệp và dựa trên Windows NT. Đó là lý do Windows Me ra đời.

Không may cho Microsoft, Windows Me là một tác phẩm thảm họa, với khả năng tương thích phần cứng/phần mềm cực kỳ tệ hại. Nó thường xuyên gặp lỗi trong quá trình cài đặt và khiến người dùng gặp nhiều phiền toái trong khi sử dụng. Chẳng hạn, khi bạn cố gắng tắt máy, hệ thống sẽ báo lỗi liên tục cho đến khi bạn mất kiên nhẫn mà rút phăng ổ cắm cho “rảnh nợ”.

Windows Me đi kèm với một tính năng mới có tên System Restore, được thiết kế để cho phép người dùng tạo Restore Point (Điểm khôi phục) đề phòng trường hợp gặp sự cố. Thật không may, tính năng này có thể khôi phục cả virus và phần mềm độc hại trên hệ thống (nếu có).

Thay vì một phiên bản mới và thú vị của Internet Explorer (IE), ME đã mang đến cho người dùng IE 5.5. Trong thời điểm đó, điều này rất quan trọng. Windows và Internet Explorer được tích hợp chặt chẽ với nhau, vì IE có vai trò lớn trong Windows Explorer và các tính năng khác. Ngoài ra, các trình duyệt khác không có sẵn nhiều như hiện nay, vì vậy việc bao gồm một phiên bản IE tệ hại đã góp phần làm trầm trọng thêm những vấn đề của ME.

Có quá nhiều vấn đề rắc rối với phiên bản Windows này, đến nỗi mọi người bắt đầu gọi nó là Windows Mistake Edition, thay vì Windows Millennium Edition. Hầu hết các vấn đề này là do kiến trúc Windows 9x cũ kỹ, cùng với một sản phẩm được tạo gấp rút và chưa sẵn sàng để phát hành. Windows ME nhanh chóng được thay thế bằng XP vượt trội và mọi người không bao giờ muốn nhìn lại phiên bản cũ nữa.

Windows Vista

Windows Vista được phát hành vào năm 2006, 5 năm sau khi Windows XP ra đời và được đón nhận nồng nhiệt. Không quá khi nói rằng Vista đã mang trong mình dấu hiệu của sự thất bại ngay từ những ngày đầu ra mắt. Hệ điều hành này, trên thực tế, chỉ là một bản cập nhật nhỏ cho XP - cầu nối giữa XP và một bản cập nhật Windows khác lớn hơn có tên mã Blackcomb - hay chính là Windows 7.

Những công nghệ và tính năng mới được thiết kế cho Blackcomb đã hảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển của Vista, làm mọi thứ chậm lại và dần dẫn đến sự hỗn loạn cũng như nhầm lẫn trong quá trình phát triển.

Sự thất bại của Vista bắt đầu với việc một tính năng cực kỳ khó chịu có tên User Access Control (UAC) được giới thiệu. Tính năng này buộc người dùng phải thực hiệt hàng loạt xác nhận lằng nhằng mỗi khi họ thực sự muốn thay đổi một cài đặt cụ thể hoặc sử dụng một chương trình nào đó trên hệ thống, khiến người dùng mất thời gian và gián đoạn công việc chỉ để thực hiện những tác vụ đơn giản và cơ bản như mở Disk Defragmenter.

Hầu hết các phần mềm trong XP đều yêu cầu tài khoản admin để hoạt động bình thường, vì tài khoản người dùng tiêu chuẩn không thể làm gì khác. Tuy nhiên, việc mọi người sử dụng tài khoản admin mọi lúc là không an toàn.

Vista cũng yêu cầu phần cứng mạnh hơn nhiều so với Windows XP. Điều này hợp lý, vì nó ra mắt sau 6 năm và có nhiều tính năng hơn. Tuy nhiên, Microsoft đã gặp phải vấn đề với các nhà sản xuất PC. Mặc dù Vista chạy khủng khiếp trên những máy cấp thấp, nhưng các công ty vẫn đặt nhãn dán "Tương thích với Windows Vista" trên những máy tính hầu như không đáp ứng được các yêu cầu tối thiểu. Điều này khiến mọi người trở nên thất vọng với hiệu suất chậm chạp của chiếc máy mới mình vừa mua.

Vista gặp phải rất nhiều vấn đề về khả năng tương thích. Để giải quyết các vấn đề bảo mật của XP, Microsoft đã thay đổi model driver, giúp hệ thống ổn định hơn nhiều. Điều này đã cắt giảm đáng kể số lượng lỗi màn hình xanh và Vista có thể khôi phục sau sự cố driver đồ họa đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến XP.

Vì những thay đổi này rất quan trọng, nên chúng cũng dẫn đến một khoảng thời gian thich nghi cho các nhà phát triển. Driver cũ cũng không hoạt động theo model mới, vì vậy nhiều người đang cố gắng sử dụng phần mềm hoặc thiết bị cũ nhận thấy rằng chúng không tương thích hoặc bị lỗi. Vista cũng nổi tiếng là không ổn định. Nó không thể tương thích với vô số thiết bị ngoại vi, trong đó bao gồm nhiều thương hiệu máy in phổ biến.

Nhưng tất cả những điều trên đều nhạt nhoà so với một vấn đề liên quan đến phần cứng lớn hơn nhiều. Hệ điều hành này thường báo lỗi, hoặc hoạt động cực tệ trên nhiều cấu hình PC khác nhau. Không chỉ những chiếc PC cũ, mà ngay cả PC mới mua, được cài đặt sẵn Vista cũng gặp phải tình cảnh tương tự. Thực trạng này đã từng được chính các giám đốc điều hành của Microsoft thừa nhận với nhau trong những cuộc họp nội bộ.

Rõ ràng là nhiều vấn đề trong Vista xuất phát từ những thay đổi cần thực hiện từ XP. Giống như Windows ME, Vista là nơi thử nghiệm ban đầu cho những thay đổi được hoàn thiện sau đó. Chỉ hai năm sau, vào năm 2009, Microsoft đã phát hành Windows 7. Đây là thứ lẽ ra phải có của Vista và khắc phục phần lớn các vấn đề mà Windows Vista gặp phải.

Tuy tệ hại nhất nhưng Windows Vista lại là hệ điều hành đẹp nhất của Microsoft

Phiên bản tệ nhất: Windows 8

Bạn muốn trải nghiệm một hệ điều hành tệ hại, ngu ngốc, không chỉ bị người dùng và các doanh nghiệp quay lưng mà còn khiến các kế hoạch kinh doanh của Microsoft bị ảnh hưởng năng nề trong nhiều năm? Hãy thử Windows 8.

Có quá nhiều thứ “sai sai” tồn tại trên Windows 8 đến nỗi thật khó để biết bắt đầu từ đâu. Hãy nói đến những điều cơ bản nhất. Đây thực sự không phải là một hệ điều hành duy nhất, mà là hai hệ điều hành riêng biệt được gắn kết với nhau theo cách đầy gượng gạo.

Đầu tiên là một nền tảng được xây dựng cho các thiết bị màn hình cảm ứng di động, và sẽ không thể chạy các ứng dụng được thiết kế cho máy tính để bàn, các ứng dụng Win32 như Office. Nói cách khác, nó được thiết kế từ đầu để hoạt động thông qua hình thức cảm ứng, không phải bằng bàn phím và chuột. Đồng thời cũng được thiết kế để chạy các ứng dụng mà Microsoft gọi là ứng dụng Metro, ứng dụng Universal Windows Platform, hay ứng dụng Windows Store...

Thứ hai là một nền tảng có phần mang hơi hướng của Vista, được thiết kế để xử lý các ứng dụng máy tính để bàn, Win32 và mọi thứ liên quan. Đây chính là nền tảng mà hầu như mọi người đều sử dụng, vì khi Windows 8 được phát hành, có rất ít máy tính bảng chạy Windows. Nhưng cũng chính bởi vậy, người dùng buộc phải sống chung với những vấn đề và hạn chế của nền tảng được thiết kế cho thiết bị màn hình cảm ứng.

Hệ quả là bạn sẽ phải “vật lộn” với màn hình Start được thiết kế cho thiết bị di động thay vì máy tính để bàn, cũng như buộc phải liên tục chuyển đổi qua lại giữa màn hình nền truyền thống và màn hình Start đó.

Đối với những ứng dụng Metro nêu trên, chúng kém hiệu quả đến mức vô dụng, điển hình như việc giao diện không được tối ưu, chiếm toàn bộ màn hình, không giống như các ứng dụng Win32. Ngoài ra, sự khan hiếm ứng dụng Windows Store cũng là vấn đề lớn.

Vào thời điểm đó, Windows Phone là một thất bại nặng nề khiến Microsoft cảm thấy họ cần phải tạo ra một cú hích trên thế giới máy tính bảng, và Windows 8 là “kẻ được chọn”. Đồng thời Microsoft cũng quyết định tạo ra các ứng dụng Metro, về mặt lý thuyết một ngày nào đó cũng sẽ hoạt động trên Windows Phone, nhưng kết quả cuối cùng thì như tất cả đã rõ.

Liệu chúng ta có bao giờ thấy một phiên bản Windows khác tệ như Windows 8 không? Tất cả phụ thuộc vào chính Microsoft. Với Windows 10, Microsoft không còn thực hiện những thay đổi mạnh mẽ đối với Windows. Những gì bạn thấy hôm nay là những gì bạn sẽ thấy vào ngày mai và một thời gian dài trong tương lai, chỉ với những thay đổi khiêm tốn được đúc kết thận trọng trong suốt chặng đường dài.