Tại sao chế độ ẩn danh không riêng tư như bạn tưởng?

Chế độ ẩn danh (hay chế độ riêng tư) là một trong nhiều tính năng bảo mật có sẵn trên các trình duyệt web hiện đại. Với chế độ ẩn danh, người ta mặc định rằng bạn bất khả xâm phạm khi duyệt web. Bạn làm bất cứ điều gì mình muốn ở chế độ ẩn danh, và khi bạn đóng tab đó, mọi thứ sẽ biến mất.

Vì không có lịch sử duyệt web nào được lưu lại khi duyệt ở chế độ ẩn danh, bạn có thể nghĩ rằng mình bất khả xâm phạm. Nhiều người cũng từng nghĩ như vậy, cho đến khi thực sự dành thời gian để hiểu chế độ ẩn danh hoạt động như thế nào và những hạn chế của nó. Hóa ra chế độ ẩn danh không đảm bảo tính năng duyệt web riêng tư.

Chế độ ẩn danh thực sự hoạt động như thế nào?

Mặc dù tôi không còn sử dụng chế độ ẩn danh nữa, nhưng điều đó không có nghĩa là tính năng này vô dụng. Chế độ ẩn danh hay chế độ duyệt web riêng tư được thiết kế để giữ cho phiên duyệt web cục bộ được bảo mật - nhưng chỉ trên thiết bị của riêng bạn. Khi bạn mở một cửa sổ ẩn danh, trình duyệt sẽ bắt đầu một phiên duyệt web riêng biệt, bị ngắt kết nối với phiên duyệt web thông thường. Chế độ này tạm thời lưu mọi thứ bạn làm trong phiên đó, bao gồm lịch sử duyệt web, cookie và nhiều thông tin khác.

Sau khi bạn đóng phiên riêng tư đó, tất cả thông tin tạm thời đó sẽ tự động bị xóa. Thông tin này sẽ không hiển thị trong lịch sử trình duyệt, và bất kỳ ai cầm thiết bị của bạn ngay sau đó sẽ không biết bạn đã làm gì. Nhược điểm của chế độ này là dữ liệu phiên và cookie không được lưu vào profile trình duyệt của bạn. Điều đó có nghĩa là nếu đăng nhập vào email, bạn vẫn cần phải đăng nhập vào lần tiếp theo vì trình duyệt sẽ xóa mọi thứ trong phiên đó sau khi bạn thoát.

Những điều chế độ ẩn danh không làm được

Những quan niệm sai lầm phổ biến về chế độ ẩn danh

Mặc dù chế độ ẩn danh hữu ích trong việc giữ cho hoạt động duyệt web của bạn riêng tư với những người dùng chung thiết bị, nhưng nó không làm bạn ẩn mình trên Internet. Nhiều người cho rằng chế độ này ẩn mọi hoạt động trực tuyến của họ, nhưng điều đó hoàn toàn không đúng.

Thứ nhất, chế độ ẩn danh không ẩn hoạt động của bạn khỏi nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP). Điều này là do, mặc dù sử dụng chế độ ẩn danh, mọi yêu cầu bạn gửi vẫn đi qua mạng của ISP (trừ khi bạn sử dụng nhà cung cấp DNS được mã hóa). Giả sử ISP của bạn theo dõi hoạt động của người dùng trên mạng của họ. Trong trường hợp đó, họ vẫn có thể theo dõi hoạt động của bạn và biết tất cả các domain bạn truy cập, và trong một số trường hợp, thậm chí cả lưu lượng truy cập không được mã hóa của bạn. Và nếu bạn đang sử dụng mạng Wi-Fi công ty, quản trị viên mạng cũng có thể xem các trang web bạn truy cập.

Chế độ ẩn danh cũng không ngăn các trang web theo dõi bạn. Tất nhiên, mặc dù cookie sẽ bị xóa sau khi bạn thoát khỏi chế độ ẩn danh, nhưng đó không phải là cách duy nhất những trang web sử dụng để theo dõi hoạt động trực tuyến của bạn. Các trang web cũng sử dụng fingerprint thiết bị và trình duyệt, bao gồm việc tạo profile của từng người dùng dựa trên những đặc điểm riêng biệt của thiết bị, bao gồm kích thước và độ phân giải màn hình, tiện ích mở rộng đã cài đặt, v.v...

Browser Fingerprinting có thể cho phép các trang web theo dõi hoạt động trực tuyến của bạn bất kể bạn có đang duyệt web ở chế độ ẩn danh hay không. Có nhiều cách để ngăn chặn Browser Fingerprinting, nhưng chế độ ẩn danh sẽ không hiệu quả. Tương tự, việc sử dụng chế độ ẩn danh sẽ không ngăn chặn được các nhà quảng cáo tạo profile về sở thích của bạn. Ví dụ, theo NPR, một vụ kiện tập thể cáo buộc Google theo dõi dữ liệu người dùng trong chế độ ẩn danh của Chrome đã được giải quyết vào cuối năm 2023 với việc công ty đồng ý trả 5 tỷ đô la kèm theo lời hứa xóa dữ liệu.

Một quan niệm sai lầm phổ biến khác là việc sử dụng chế độ ẩn danh sẽ ẩn địa chỉ IP của bạn. Câu trả lời ngắn gọn là không. Địa chỉ IP của bạn giống như hộ chiếu để du lịch trong thế giới kỹ thuật số - chế độ ẩn danh không thay đổi nó. Vì vậy, nếu bạn đã bị chặn bởi một trang web nhất định, việc sử dụng chế độ ẩn danh để cố gắng truy cập sẽ không giúp ích gì.

Tại sao nên ngừng sử dụng chế độ ẩn danh?

Nó không đáp ứng nhu cầu của nhiều người

Mặc dù duyệt web ở chế độ ẩn danh thường có lợi ích, nhưng nhiều người không sử dụng nó nữa sau khi biết sự thật. Thứ nhất, nó mang lại cho bạn cảm giác riêng tư giả tạo. Bạn nghĩ rằng hoạt động duyệt web của mình được ẩn khỏi mọi người, nhưng như đã thảo luận trước đó, điều đó không đúng. Hóa ra, ISP vẫn có thể theo dõi bạn, và ngay cả khi bạn kết nối với mạng Wi-Fi công cộng, quản trị viên mạng hoặc một kẻ xấu nào đó có thể đang theo dõi các thiết bị được kết nối vẫn có thể thấy những trang web bạn truy cập.

Chế độ ẩn danh thực sự tiện lợi cho các thiết bị dùng chung - bạn đăng nhập vào tài khoản của mình, làm bất cứ điều gì bạn muốn, sau đó khi hoàn tất, hãy đóng phiên duyệt web và bạn có thể tiếp tục. Người tiếp theo sẽ không thấy hoạt động của bạn. Nhưng nhiều người không thấy cần thiết phải sử dụng chế độ ẩn danh vì họ không chia sẻ thiết bị của mình. Bên cạnh đó, nếu muốn giữ lịch sử duyệt web và hoạt động của mình ở chế độ riêng tư, bạn có thể dễ dàng thực hiện bằng các phương pháp khác.

Đừng dựa dẫm vào chế độ ẩn danh để bảo mật!

Mặc dù có những nhược điểm và tên gọi dễ gây hiểu lầm, chế độ ẩn danh vẫn có chỗ đứng riêng. Nếu bạn dùng chung thiết bị, chế độ này giúp giữ lịch sử duyệt web của bạn ngoài tầm với của người khác. Nó cũng giúp bạn đăng nhập vào các dịch vụ của mình mà không lo người khác cũng có thể truy cập vào tài khoản của bạn. Nhưng nếu bạn muốn riêng tư, hãy tìm phương án khác.

Bạn có thể sử dụng VPN để ẩn hoạt động duyệt web khỏi ISP và ẩn địa chỉ IP thực của mình. Sử dụng các công cụ tìm kiếm riêng tư như DuckDuckGo và các trình duyệt riêng tư cũng là một lựa chọn thay thế tốt hơn cho chế độ ẩn danh.