CAMM là gì? SODIMM là gì? Chúng khác nhau ra sao?

Khi bạn nói về RAM laptop, điều đầu tiên bạn nghĩ đến là SODIMM (Small Outline Dual In-line Memory Modules). Các phiên bản RAM desktop nhỏ hơn này cho phép các nhà sản xuất nhồi nhét nhiều bộ nhớ hơn trong một không gian nhỏ, do đó cho phép laptop có cùng dung lượng RAM như máy tính để bàn mà không ảnh hưởng đến trọng lượng hoặc tính di động.

Tuy nhiên, RAM SODIMM hiện đã hơn 25 năm tuổi, khiến nó trở thành một công nghệ tương đối cổ. Hơn nữa, những phát triển gần đây đang tiến gần đến giới hạn của SODIMM. Đây là lúc CAMM xuất hiện. Nhưng chính xác thì CAMM là gì và CAMM khác với SODIMM như thế nào?

CAMM là gì?

CAMM là viết tắt của Compression Attached Memory Module, một thiết kế RAM do Dell hợp tác với Joint Electron Device Engineering Council (JEDEC), tổ chức phát triển các tiêu chuẩn mở cho ngành công nghiệp vi điện tử, tạo ra.

Mặc dù Dell sở hữu bằng sáng chế nhưng công ty vẫn hợp tác với JEDEC để biến CAMM thành một tiêu chuẩn mở cho laptop trong tương lai. Cùng với đó, Dell hy vọng các nhà sản xuất laptop khác sẽ sớm áp dụng thiết kế CAMM trong thời gian tới.

Nhưng tại sao họ phải làm như vậy?

Ưu điểm của CAMM so với SODIMM

Mặc dù CAMM trông khác với SODIMM, nhưng về cơ bản chúng giống nhau. Vậy tại sao các nhà sản xuất laptop lại sử dụng nó thay vì SODIMM tiêu chuẩn đã được sử dụng trong nhiều thập kỷ qua?

CAMM có thể được đặt gần bộ xử lý hơn

Sự ra đời của DDR5 đã chứng kiến tốc độ RAM đạt 6.440 MT/s, với tốc độ dự kiến sẽ lên tới 8.400 MT/s sau khi phát triển thêm. Khi tốc độ bộ xử lý và RAM tăng lên, độ trễ sẽ sớm trở thành một vấn đề.

Đó là bởi vì các nhà sản xuất laptop phải xem xét khoảng cách dữ liệu di chuyển giữa RAM và CPU. Mặc dù thời gian để tín hiệu dữ liệu truyền đi trong 7cm ngắn ngủi là rất nhỏ với con người, nhưng đó là một khoảng cách lớn đối với thiết bị điện tử, đặc biệt là khi bộ vi xử lý và tốc độ RAM tăng lên.

Đó là lý do tại sao một số nhà sản xuất thích cài đặt System on a Chip (SoC) trên thiết bị của họ thay vì các thành phần riêng lẻ. Bằng cách đảm bảo rằng dữ liệu sẽ di chuyển ít hơn từ các chip khác nhau trên máy tính, họ có thể đảm bảo hiệu suất và độ ổn định tốt hơn. Tuy nhiên, điều này làm cho các thiết bị như Apple MacBook Air M2 khó sửa chữa và gần như không thể nâng cấp.

Nếu quan sát các thanh SODIMM trên bo mạch chủ của laptop, bạn sẽ thấy chúng được đặt khá xa so với bộ xử lý. Điều này là do các khe chứa các thanh RAM riêng lẻ thường cách xa CPU hơn so với những chip SODIMM. Bạn có thể cho rằng tại sao các nhà sản xuất không đưa các khe cắm SODIMM lại gần CPU hơn, nhưng điều đó không đơn giản như người ta tưởng.

Đó là bởi vì các dây dẫn từ CPU đến khe cắm RAM phải hoàn toàn bằng nhau. Điều này đảm bảo các tín hiệu giữa RAM và CPU đều đến đồng thời. Nếu bạn đặt các khe SODIMM sao cho nó gần bộ xử lý hơn, bạn sẽ không có đủ không gian để đặt tất cả các dây đồng cần thiết và đảm bảo khoảng cách đều này.

Tuy nhiên, CAMM loại bỏ nhu cầu về hai khe cắm RAM. Vì thanh CAMM có dung lượng từ 128GB trở lên nên bạn chỉ cần một thanh cho hầu hết các thiết bị. Điều này cho phép các nhà sản xuất đặt khe cắm cho CAMM càng gần CPU càng tốt.

CAMM mỏng hơn SODIMM

Một ưu điểm khác của CAMM so với SODIMM là nó mỏng hơn về mặt vật lý. Mặc dù CAMM lớn hơn, nhưng laptop thường có không gian bo mạch chủ để phù hợp với yếu tố hình thức. Tuy nhiên, bạn chỉ có thể giảm kích thước bàn phím xuống một mức nhất định trước khi nó gây khó chịu cho quá trình sử dụng.

Tuy nhiên, các nhà sản xuất vẫn đang cố gắng làm cho laptop của mình mỏng nhất có thể. Vì CAMM mỏng hơn 57% so với SODIMM nên nó là một trường hợp tuyệt vời để chuyển đổi. Việc giảm chiều cao Z cũng có thể cho phép luồng không khí tốt hơn trong khung laptop, giúp làm mát dễ dàng hơn.

Hơn nữa, khi tốc độ DDR5 tăng lên và với việc một số người dùng mạnh dạn ép xung thẻ nhớ của họ, có thể sẽ đến lúc RAM sẽ yêu cầu một số hình thức làm mát. Cấu hình mỏng hơn của CAMM có thể cho phép các nhà sản xuất chạy những ống dẫn nhiệt trên đó mà không ảnh hưởng đến độ dày của laptop.

Ngay cả khi các nhà sản xuất không sử dụng không gian tiết kiệm được để làm mát, họ vẫn có thể sử dụng nó cho những thành phần khác như ổ SSD M.2 NVMe hoặc mô-đun WLAN.

CAMM có thể mở rộng dễ dàng và giống SODIMM về mặt điện tử

Một ưu điểm nữa của CAMM là các nhà sản xuất có thể dễ dàng nâng cấp nó. Do dung lượng lớn, không khó để lắp thêm chip RAM trên một CAMM duy nhất và thậm chí biến nó thành RAM ECC.

Ngoài ra, bạn có thể tạo CAMM single-channel, dual-channel, thậm chí cả quad-channel trên cùng một kiến trúc, điều đó có nghĩa là bạn không phải tạo những thiết kế đắt tiền khác nhau để đạt được các mục tiêu hiệu suất và giá khác nhau.

CAMM không đắt hơn nhiều so với SODIMM. CAMM chỉ đắt hơn khoảng $1 trên mỗi GB so với SODIMM. Tuy nhiên, do nó chưa đạt được hiệu quả kinh tế, nên bạn có thể mong đợi giá của nó sẽ giảm xuống nếu được áp dụng rộng rãi.

Trên hết, CAMM giống như SODIMM về mặt điện tử. Điều đó có nghĩa là các nhà sản xuất CPU không phải thực hiện những thay đổi mạnh mẽ đối với kiến trúc để phù hợp với thiết kế RAM mới này. Và mặc dù các nhà sản xuất laptop sẽ phải cải tiến bố cục bo mạch chủ của họ để phù hợp với chip CAMM, nhưng ít nhất họ không phải thực hiện những thay đổi mạnh mẽ đối với chipset và phần cứng máy tính khác.

Laptop nào hỗ trợ CAMM?

Kể từ năm 2023, chỉ có hai model laptop hỗ trợ CAMM: Máy trạm Dell Precision 7670 và 7770. Những thiết bị thay thế máy tính để bàn này được thiết kế cho mục đích sử dụng của công ty và doanh nghiệp, có giá lần lượt là hơn $3300 và $4100.

Dell lần đầu tiên giới thiệu CAMM trong các máy tính dành cho doanh nghiệp. Vì các doanh nghiệp thường mua những máy tính này với số lượng lớn, nên Dell hy vọng rằng CAMM sẽ nhanh chóng được thông qua. Nhưng ngoài hai model này, không có laptop nào khác hiện hỗ trợ CAMM.

CAMM có phải là tương lai của RAM laptop?

Mặc dù CAMM có những lợi thế đáng kể so với SODIMM, nhưng nó vẫn phải vượt qua một số rào cản. Ví dụ, Dell và JEDEC vẫn chưa công bố tiêu chuẩn cuối cùng mà tất cả các nhà sản xuất phải tuân theo. Hơn nữa, các nhà sản xuất sẽ tốn kém thêm chi phí khi chuyển sang thiết kế RAM mới, vì điều này sẽ đòi hỏi các khoản đầu tư lớn vào công cụ máy móc, quy trình thiết kế và chi phí lao động.

Tuy nhiên, nếu Dell có thể sử dụng những lợi thế của CAMM và làm cho laptop của họ trở nên hấp dẫn (và giá cả phải chăng) hơn đối với người mua hàng, thì có thể mong đợi các nhà sản xuất khác sẽ làm theo.