Tìm hiểu về CachyOS: Bản phân phối Linux nhẹ phù hợp cho chơi game và phần cứng cấp thấp

Gần đây, nhiều người đang tìm cách thay thế hệ điều hành trên laptop cũ của mình, và mặc dù có rất nhiều lựa chọn nhẹ nhàng, nhưng họ vẫn muốn một thứ gì đó không quá đơn giản.

Linux là lựa chọn hiển nhiên, và lần này họ muốn thử một hệ điều hành dựa trên Arch và được phát hành liên tục. Sau khi mày mò với một vài bản phân phối, một số người đã chọn CachyOS, và nghĩ rằng mình sẽ gắn bó với nó cho việc chơi game, thậm chí cả với tất cả phần cứng cấp thấp của mình.

CachyOS là gì?

CachyOS là một bản phân phối Linux tập trung vào tốc độ được xây dựng trên Arch, cung cấp các gói được tinh chỉnh, những kernel hướng đến hiệu suất và trình cài đặt linh hoạt. Nó hướng đến việc mang lại trải nghiệm chơi game mượt mà hơn và hỗ trợ phần cứng rộng rãi trong khi vẫn giữ cấu hình đơn giản. Đây là một lựa chọn tốt cho những người dùng muốn kiểm soát ở cấp độ Arch mà không cần phải bắt đầu lại từ đầu.

CachyOS mang đến trải nghiệm cài đặt tuyệt vời

CachyOS có lẽ là trình cài đặt Linux tốt nhất cho đến thời điểm hiện tại. Hầu hết các bản phân phối đều cài đặt bất kỳ môi trường desktop nào họ thích với những tinh chỉnh riêng. Mọi người quan tâm đến giao diện hệ thống của họ, và nếu họ không thích bố cục hoặc quy trình làm việc mặc định, thì việc thuyết phục chẳng có ý nghĩa gì.

Chắc chắn rồi, về mặt kỹ thuật, bạn có thể cài đặt mọi DE trên bất kỳ bản phân phối nào, nhưng không bao giờ nên yêu cầu một người chưa bao giờ chạm vào cửa sổ terminal thay đổi toàn bộ desktop của họ ngay từ ngày đầu tiên. CachyOS tránh được mớ hỗn độn đó bằng cách cho phép người dùng chọn DE ngay trong trình cài đặt. Và bạn không được chọn giữa GNOME hay KDE. Bạn thực sự có rất nhiều lựa chọn ở đây và sẽ ngạc nhiên khi thấy Cosmic, môi trường desktop ban đầu của Pop!_OS.

Đây sẽ là bản phân phối Linux nhanh nhất bạn từng dùng thử!

Bạn có được SteamOS tốt nhất trên mọi phần cứng của mình

CachyOS thực hiện tất cả các tối ưu hóa hậu trường mà bạn có thể thực hiện trên bản cài đặt Linux ngay khi cài đặt. Nói chung, CachyOS tự xây dựng theo cách thực sự phù hợp với kiến ​​trúc CPU của bạn. Bạn nhận được các gói được tinh chỉnh cho phần cứng của mình thay vì một cách tiếp cận chung chung. Ngay cả kernel và bộ lập lịch cũng được điều chỉnh để khai thác tối đa hiệu suất từ ​​hệ thống của bạn.

Nhưng thay vì chỉ tin tưởng vào những tuyên bố của nhà phát triển, hãy xem điều này có ý nghĩa gì trong thực tế sử dụng. Vì vậy, hãy thử so sánh CachyOS với hai bản phân phối Linux "chơi game" lớn hiện nay: SteamOS và Bazzite, thậm chí còn thêm cả Windows 11 vào để có kết quả chính xác hơn.

Tất cả các bài kiểm tra đều được thực hiện ở cùng mức tiêu thụ điện năng (TDP) và cùng thiết lập đồ họa. Trong hầu hết mọi game, CachyOS đều ngang bằng hoặc nhỉnh hơn SteamOS một chút về FPS trung bình. Nhưng sự khác biệt thực sự nằm ở tốc độ khung hình tổng thể.

Biểu đồ thời gian khung hình mượt mà hơn đáng kể trong các tựa game nặng (dao động quanh mức 40–50 FPS). Mặc dù có vẻ không phải là vấn đề lớn, nhưng biểu đồ thời gian khung hình mượt mà hơn đồng nghĩa với việc ít bị giật hơn, và đó là điều bạn chắc chắn sẽ nhận thấy bằng mắt thường.

Ngoài chơi game, tác giả bài viết đã chạy phiên bản KDE và thậm chí còn cài đặt nó trên một chiếc laptop rất cũ với RAM 4GB và bộ vi xử lý i5-4350U thế hệ thứ 4. Nó vẫn nhanh hơn Ubuntu trên cùng một máy, một bước nhảy vọt so với bản cài đặt Windows 10 trước đó. Tất nhiên, đó không phải là phép thuật. Khi bạn mở hơn 5 tab, phần cứng đó sẽ đạt đến giới hạn của nó. Nhưng trong chừng mực nào đó, hệ thống hoạt động nhanh và hữu dụng theo cách mà bạn không ngờ tới ở một thiết bị cũ như vậy.

Hỗ trợ phần cứng rất tốt

Đừng lo lắng nếu bạn có GPU Nvidia!

Một số người đã chuyển sang SteamOS trên ASUS ROG Ally của mình, nhưng vì một vấn đề nên họ bắt đầu tìm kiếm thứ gì đó khác. Họ vẫn muốn gắn bó với Linux, nhưng cần một thứ gì đó mang lại sự tiện lợi của SteamOS trong khi tận dụng tối đa phần cứng.

Về cơ bản, CachyOS đã làm chính xác điều đó. Nó có một bản build riêng dành cho thiết bị cầm tay và đi kèm với giao diện chơi game toàn màn hình giống như SteamOS. Khi mới khởi động, bạn sẽ thực sự không thể phân biệt được mình đang chạy SteamOS hay CachyOS.

Vấn đề là SteamOS chỉ hỗ trợ phần cứng AMD, và chưa được thử nghiệm trên bất kỳ thiết bị nào khác ngoài Steam Deck. Nếu bạn muốn có một thiết lập PC sofa tương tự, trên hầu hết các thiết bị, SteamOS không phải là lựa chọn chỉ vì phần cứng khác nhau.

Nhiều người thực sự thích mô hình Rolling Release

Cập nhật nhanh hơn đồng nghĩa với việc bạn có thể chơi game yêu thích của mình

Lý do một số người bắt đầu tìm kiếm lựa chọn thay thế SteamOS là vì một game duy nhất. Counter-Strike 2, trớ trêu thay lại là game của Valve, đã bị lỗi hoàn toàn trên SteamOS trong hơn một tháng vì driver Mesa đã lỗi thời. SteamOS sử dụng bản build Mesa tùy chỉnh của riêng mình, và vì bản cập nhật chưa được tung ra, game sẽ load với các kết cấu bị thiếu.

Và vì SteamOS là một immutable distro (hệ điều hành có hệ thống lõi là chỉ đọc), nghĩa là bạn không thể tự do thay đổi các file hệ thống, việc cài đặt driver mới theo cách thủ công thực sự rất đau đầu. Game hoạt động hoàn hảo trên các bản phân phối khác, nhưng trên nền tảng của Valve, mọi thứ hoàn toàn bế tắc.

Sau đó, nhiều người dần nhận ra rằng mình thực sự thích thiết lập Rolling Release. Rolling Release về cơ bản là một bản phân phối cung cấp cho bạn các bản cập nhật ngay khi chúng sẵn sàng thay vì giữ lại mọi thứ để "nâng cấp phiên bản" lớn. Điều đó có nghĩa là driver và phiên bản kernel mới hơn sẽ xuất hiện nhanh hơn nhiều.

Đừng giới thiệu sản phẩm này cho những ai chỉ muốn một thứ gì đó cực kỳ ổn định và không bao giờ muốn động đến bất cứ thứ gì. Nhưng với người thích mày mò, luôn muốn có những cải tiến mới nhất, nó thực sự hiệu quả.