Virus metapneumovirus ở người (HMPV) là một loại virus thường gây ra các triệu chứng giống như cảm lạnh. Bạn có thể ho hoặc thở khò khè, sổ mũi hoặc đau họng. Hầu hết các trường hợp đều nhẹ, nhưng trẻ nhỏ, người lớn trên 65 tuổi và những người có hệ miễn dịch suy yếu có nguy cơ mắc bệnh nghiêm trọng cao hơn. HMPV rất phổ biến — hầu hết mọi người đều mắc bệnh này trước khi lên 5 tuổi.
Những điều cần biết về virus HMPV
HMPV là gì và lây lan như thế nào?
HMPV là một loại vi-rút gây ra tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp trên nhẹ - hầu như không thể phân biệt được với cúm.
Lần đầu tiên được phát hiện tại Hà Lan vào năm 2001, loại vi-rút này lây lan qua tiếp xúc trực tiếp giữa người với người hoặc khi ai đó chạm vào bề mặt bị nhiễm vi-rút. Các triệu chứng đối với hầu hết mọi người bao gồm ho, sốt và nghẹt mũi.
Trẻ rất nhỏ, bao gồm trẻ em dưới hai tuổi, dễ bị vi-rút này tấn công nhất, cùng với những người có hệ miễn dịch suy yếu, bao gồm người già và những ai mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối, theo Hsu Li Yang, một bác sĩ chuyên khoa bệnh truyền nhiễm tại Singapore.
Nếu bị nhiễm, "một tỷ lệ nhỏ nhưng đáng kể" trong số những người bị suy giảm miễn dịch sẽ phát triển bệnh nặng hơn, trong đó phổi bị ảnh hưởng, với các triệu chứng thở khò khè, khó thở và viêm thanh quản.
"Nhiều người sẽ cần được chăm sóc tại bệnh viện, với một tỷ lệ nhỏ có nguy cơ tử vong do nhiễm trùng", bác sĩ Hsu cho biết.
Tại sao các ca bệnh gia tăng ở Trung Quốc?
Giống như nhiều bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác, HMPV hoạt động mạnh nhất vào cuối mùa đông và mùa xuân - một số chuyên gia cho rằng điều này là do vi-rút sống sót tốt hơn trong thời tiết lạnh và chúng dễ lây lan từ người này sang người khác hơn vì mọi người thường xuyên ở trong nhà.
Ở miền bắc Trung Quốc, đợt bùng phát HMPV hiện tại trùng với thời điểm nhiệt độ thấp dự kiến sẽ kéo dài đến tháng 3.
Trên thực tế, nhiều quốc gia ở bán cầu bắc, bao gồm nhưng không giới hạn ở Trung Quốc, đang chứng kiến sự gia tăng tỷ lệ mắc HMPV, Jacqueline Stephens, nhà dịch tễ học tại Đại học Flinders ở Úc cho biết.
"Mặc dù điều này đáng lo ngại, nhưng sự gia tăng tỷ lệ mắc có thể là sự gia tăng theo mùa thông thường vào mùa đông", bà cho biết.
Dữ liệu từ các cơ quan y tế ở Hoa Kỳ và Vương quốc Anh cho thấy những quốc gia này cũng đang chứng kiến sự gia tăng ca bệnh HMPV kể từ tháng 10 năm ngoái.
HMPV có giống Covid-19 không? Chúng ta nên lo lắng đến mức nào?
Các chuyên gia cho biết nỗi lo sợ về một đại dịch kiểu Covid-19 là chưa cần thiết, lưu ý rằng đại dịch thường do các tác nhân gây bệnh mới gây ra, nhưng HMPV thì không.
HMPV hiện diện trên toàn cầu và đã tồn tại trong nhiều thập kỷ. Điều này có nghĩa là mọi người trên khắp thế giới đều có "một mức độ miễn dịch nhất định do đã tiếp xúc trước đó", bác sĩ Hsu cho biết.
"Hầu như mọi trẻ em đều sẽ bị nhiễm ít nhất một lần HMPV trước sinh nhật lần thứ năm và chúng ta có thể sẽ tiếp tục bị tái nhiễm nhiều lần trong suốt cuộc đời", Paul Hunter, giáo sư y khoa tại Đại học East Anglia ở Anh cho biết.
"Vì vậy, nhìn chung, tôi không nghĩ rằng hiện tại có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy một vấn đề toàn cầu nghiêm trọng".
Tuy nhiên, bác sĩ Hsu khuyên nên áp dụng các biện pháp phòng ngừa chung, theo tiêu chuẩn như đeo khẩu trang ở những nơi đông người, tránh đám đông nếu có thể nếu một người có nguy cơ mắc bệnh nặng hơn do nhiễm vi-rút đường hô hấp, thực hành vệ sinh tay tốt và tiêm vắc-xin cúm.
Virus HMPV ở người kéo dài bao lâu?
Các trường hợp nhẹ của virus HMPV ở người thường kéo dài vài ngày đến một tuần. Nếu bạn bị nặng, có thể sẽ mất nhiều thời gian hơn để cảm thấy khỏe hơn. Bạn cũng có thể có các triệu chứng dai dẳng, như ho kéo dài.
Cách tự chăm sóc bản thân khi nhiễm virus HMPV như thế nào?
Bạn có thể kiểm soát các triệu chứng nhẹ giống như cảm lạnh của HMPV tại nhà bằng cách:
- Uống nhiều nước để ngăn ngừa mất nước.
- Dùng thuốc không kê đơn (OTC) như thuốc giảm đau, thuốc thông mũi và thuốc ức chế ho để giúp giảm các triệu chứng của bạn. Không cho trẻ em dùng thuốc mà không hỏi ý kiến bác sĩ nhi khoa — một số loại thuốc được phép dùng cho người lớn nhưng không an toàn cho trẻ em.
Liên hệ với bác sĩ chăm sóc sức khỏe nếu:
- Bạn hoặc con bạn có các triệu chứng của bệnh nhiễm trùng đường hô hấp và một tình trạng tiềm ẩn có nguy cơ mắc bệnh nặng cao hơn.
- Các triệu chứng của bạn hoặc con bạn không cải thiện trong vòng vài ngày hoặc bị sốt kéo dài hơn ba ngày.