Vàng trên Trái Đất có nguồn gốc từ đâu?

Một trong những khoáng sản có vai trò quan trọng trong lịch sử phát triển của loài người chính là vàng. Quá trình tìm kiếm vàng đã thúc đẩy con người di cư, thám hiểm và thậm chí cả tạo những cuộc chiến tranh, nhưng nguồn gốc của nó vẫn là câu hỏi để ngỏ.

• Hố đen nguyên thủy trong vũ trụ có thể tạo ra vàng và uranium
• Vàng và những sự thật thú vị mà không phải ai cũng biết
• Bạn có biết: 1 cây vàng (lượng vàng) nặng bao nhiêu kg?

Mới đây, các nhà khoa học đã tìm thấy bằng chứng cho thấy vàng được đẩy tới bề mặt Trái Đất do những chuyển động ở sâu trong lòng Trái Đất ở vùng Patagonia tại Nam Mỹ.

Mỏ vàng ở Sovereign, bang Victoria, Australia. (Ảnh: Flickr.)

Nhà nghiên cứu José María González ở Đại học Granada, Tây Ban Nha cho biết, những khoáng sản chúng ta đang khai thác nằm ở lớp vỏ. Hầu hết chúng ta chỉ biết sử dụng những khoáng sản này nhưng lại biết rất ít về nguồn gốc thực sự của chúng.

Trước đây, giới nghiên cứu cho rằng các mỏ khoáng sản có nguồn gốc từ lớp vỏ Trái Đất nhưng kết quả nghiên cứu mới cho thấy chúng được tạo ra ở lớp manti, lớp vỏ thứ hai sau lớp vỏ Trái Đất. Trái Đất được chia thành ba lớp chính gồm lớp vỏ, lớp manti và lớp lõi.

Hiện nay, con người chưa thể đi tới lớp manti và do đó chưa thể tìm hiểu nhiều hơn về nó. Tuy nhiên, chúng ta có thể nghiên cứu vật liệu từ lớp manti sâu thông qua các vụ phun trào núi lửa. Những mẩu nhỏ gọi là "xenolith" có thể tới lớp vỏ thông qua phun trào núi lửa. Nhóm nghiên cứu phát hiện bên trong xenolith có những hạt vàng chỉ nhỏ bằng độ dày của một sợi tóc.

Các nhà khoa học nghiên cứu khu vực Deseado Massif thuộc Patagonia, nơi có mật độ mỏ vàng cao để tìm hiểu nguyên nhân tại sao các mỏ vàng chỉ phân bố ở một số khu vực trên Trái Đất.

Họ đặt giả thuyết chính kết quả của lịch sử địa chất đã khiến lớp manti bên dưới Deseado Massif có xu hướng tạo ra những mỏ vàng ở bề mặt.

200 triệu năm trước, châu Phi và Nam Mỹ cùng nằm trên một lục địa. Sự vận động nâng lên của cột manti từ lớp manti sâu làm vỡ lớp vỏ mỏng hơn và dễ nứt gãy hơn, dẫn tới sự phân tách của hai lục địa. Và chính sự nâng lên của cột manti khiến lớp manti giàu kim loại hơn, tạo điều kiện hình thành các mỏ vàng.

Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nature Communications hôm 10/10.