Các nhà vật lý tại Đại học Maryland, Mỹ đã đưa ra công bố về việc chế tạo thành công một máy gia tốc có kích thước bằng một đồng xu, nhỏ hơn khoảng 54 triệu lần so với Máy gia tốc hạt lớn (LHC).
Thiết bị có tên gọi là máy gia tốc điện tử nanophotonic (NEA) và là bằng chứng cho thấy giới hạn của khoa học là không thể đong đếm.
NEA có cấu tạo gồm một vi mạch chứa một ống gia tốc cực nhỏ chỉ dài 0,5mm, rộng khoảng 225 nanomet.
Các nhà khoa học đã sử dụng NEA trong thí nghiệm để gia tốc các electron từ giá trị năng lượng 28,4 kiloelectron volt (keV) lên mức 40,7keV, tăng khoảng 43%. Mức năng lượng này thấp, chỉ bằng một phần triệu so với LHC. Tuy nhiên, các nhà khoa học cho biết họ vẫn có thể cải thiện thiết kế của NEA để gia tốc electron nhiều hơn nữa.
Trong tương lai, máy gia tốc NEA có thể được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như nghiên cứu cơ bản, y học, khoa học vật liệu...
Ví dụ, máy NEA gia tốc các electron tạo ra năng lượng có thể dùng để thay thế những phương pháp xạ trị, tiềm ẩn nhiều rủi ro, dùng để tiêu diệt tế bào ung thư hiện nay.
Tomas Chlouba, tác giả chính của nghiên cứu, cho biết, một trong những ứng dụng tiềm năng của máy NEA là đặt chúng lên ống nội soi để thực hiện xạ trị trực tiếp tại vùng bị ảnh hưởng trong cơ thể.