Lõi bên trong Trái đất đang đảo ngược vòng quay, gây tác động lên hành tinh ra sao?

Theo báo cáo trên tạp chí Nature Geoscience, các nhà nghiên cứu cho rằng lõi sắt rắn bên trong Trái đất thường quay bên dưới lớp vỏ nóng chảy đang chuyển động chậm lại đến mức gần như đứng yên. Điều này có thấy có thể hướng quay của lõi có thể đang đảo ngược.

Vào giữa thập niên 1990, nhà nghiên cứu Xiaodong Song ở Phòng thí nghiệm SinoProbe tại Trường Trái Đất và Khoa học vũ trụ ở Đại học Bắc Kinh, Trung Quốc cộng tác với Paul Richards ở Đại học Columbia, đã tìm thấy bằng chứng đầu tiên cho thấy lõi trong chuyển động quay độc lập và theo chiều từ tây sang đông do chịu sự chi phối chủ yếu của hiệu ứng từ và hiệu ứng điện bên trong lõi ngoài lỏng bao quanh, cũng như tương tác hấp dẫn với lớp phủ. Tốc độ quay của nó hơi nhanh hơn so với các lớp cứng khác như lớp phủ và lớp mặt.

Nhóm nghiên cứu sử dụng sóng địa chấn để suy ra mô hình vòng quay của lõi trong trong vài thập kỷ qua. Họ phát hiện ra rằng lõi trong quay nhanh hơn lớp phủ và lớp mặt của Trái Đất theo chiều từ tây sang đông từ đầu thập niên 1970 tới khoảng năm 2009 rồi dường như tạm ngưng từ năm 2009 đến năm 2011. Sau đó, vòng quay dường như dần dần đảo chiều. Quá trình thay đổi này của lõi trái đất nhiều khả năng nằm trong dao động diễn ra qua 7 thập kỷ.

Cấu tạo Trái đất gồm:

• Lớp vỏ dày khoảng 32 – 48 km ở các khu vực lục địa, dù ở đại dương, độ dày trung bình vào khoảng 6,4 km
• Lớp phủ, dày khoảng 2.900 km, gồm vật liệu đá đặc hơn lớp vỏ và chủ yếu ở thể rắn, chiếm 84% tổng thể tích Trái Đất.
• Lõi Trái Đất gồm lõi trong và lõi ngoài. Lõi ngoài chủ yếu bao gồm sắt lỏng và nickel, dày khoảng 2.253 km. Lõi trong ở tâm trái đất hình thành từ sắt, lượng nhỏ nickel cùng với nhiều nguyên tố khác, dày khoảng 1.207 km.

Lõi trong của trái đất chịu tác động từ hai yếu tố chính. Một là lực điện từ hình thành từ chuyển động của chất lỏng ở lõi ngoài - tác động tới lõi trong khiến nó quay tròn. Hai là trọng lực giữa lõi trong và lớp phủ có xu hướng kéo lõi trong tới điểm cân bằng.

Do lõi bên trong của Trái Đất có liên kết động với các lớp bên ngoài bằng liên kết điện từ và lực hấp dẫn, nên nghiên cứu mới này sẽ giúp chúng ta hiểu về quá trình vận động sâu bên trong lõi ảnh hưởng đến bề mặt Trái Đất nơi mà chúng ta đang sinh sống.

Tuy nhiên, các phát hiện trên cũng khiến giới nghiên cứu toàn cầu nảy ra một cuộc tranh cãi. Một số nhà khoa học cho rằng, sự kiện đảo ngược của lõi bên trong Trái đất nằm trong một chu kỳ có thể kéo dài khoảng 70 năm, trong khi những người khác nói chu kỳ nhanh hơn nhiều.