Bên trong 4 bức tường khắc nghiệt ở nhà giam an ninh bậc nhất ở Hoa Kỳ, một cái nĩa cũng có thể được coi là một thứ vũ khí lợi hại. Mặt khác, bên trong 4 bức tường khắc nghiệt ở nhà giam tại Norway thì chiếc nĩa chỉ là dụng cụ dùng trong các bữa ăn mà thôi. Do đó, sự khác biệt giữa nhà giam an ninh bậc nhất tại Na Uy và Mỹ là rất lớn. Trong khi các nhà giam ở Hoa Kỳ sử dụng phương pháp cách ly phạm nhân khỏi xã hội thì Na Uy lại khiến các tù nhân có cảm giác đang sống ở bên ngoài thế giới - không phải cuộc sống trong trại giam vậy.
Không có hai nhà giam nào lại có sự khác biệt rõ rệt như nhà tù supermax liên bang Mỹ hay còn gọi là Hoa Kỳ Ân xá, Hành chính cơ sở tối đa (ADX) ở Florence, Colorado và Halden Prison ở Halden, Norway (nơi giam giữ những tên phạm tội nghiêm trọng như giết người hoặc cưỡng hiếp, nhưng nhà tù lớn thứ hai và an toàn bậc nhất tại Na Uy này lại giống như một trại hè sang trọng).
Halden Prison. Nguồn ảnh: Amnesty International
Dĩ nhiên, không phải tất cả các nhà tù ở Mỹ đều quản lý nghiêm ngặt như ADX mà trong khi đó nhà giam Halden Prison là nơi có kỹ thuật an ninh tối đa nhưng nó vẫn gần gũi với các quy luật hơn so với trường hợp ngoại lệ ở Norway. Mời các bạn xem qua sự khác biệt giữa hai thái cực dưới đây nhé!
Mở cửa từ năm 2010, Halden Prison được xem là nhà tù nhân đạo nhất thế giới, mặc dù nơi đây được xem là "pháo đài nghiêm ngặt" nhất nước Na Uy.
Nguồn ảnh: YouTube/John Stark
Nhà tù Halden Prison do kiến trúc sư Erik Møller thiết kế với mục đích mang lại không gian thiên nhiên bao phủ xung quanh. Các tù nhân được quyền đến gần các cửa sổ để ngắm cây cỏ được trang trí quanh đó.
Nguồn ảnh: Erik Møller Architects
Theo tiêu chuẩn của Hoa Kỳ thì bên trong nhà giam này không khác gì mấy so với các nhà giam bình thường. Các cánh cửa đều được làm bằng gỗ có tay cầm và cửa sổ, chứ không phải cửa được làm bằng kim loại chỉ có một ít ánh sáng lọt vào bên trong.
Nguồn ảnh: Wikimedia Commons
Nơi ngục tối này chẳng khác gì so với phòng ngủ của một sinh viên đại học cả, đây là chỗ ở của một tù chung thân.
Nguồn ảnh: Trond Isaksen / Statsbygg
Triết lý của nhà tù: "Cho phép mọi người, thậm chí là những phạm nhân nguy hiểm nhất, cảm thấy được là con người và họ sẽ được cư xử giống một cư dân hơn là cư xử giống như những người phạm tội."
Nguồn ảnh: STR New/Reuters
Ngoài ra, các tù nhân trong nhà giam còn được nấu ăn và dùng bữa cùng nhau bằng các món đồ dụng cụ bằng bạc thật. Họ còn có thể mua trái cây tươi từ các giám ngục và tham gia các lớp học đào tạo làm gốm nữa.
Nguồn ảnh: YouTube/John Stark
Phòng thu cho phép các tù nhân giao lưu, chơi video game hoặc xem đĩa DVD do những giám ngục lựa chọn ra.
Nguồn ảnh: YouTube/John Stark
Hơn thế, tù nhân cũng được phép chơi tại phòng thể dục với hai môn bóng rổ và leo núi trong nhà.
Nguồn ảnh: Trond Isaksen / Statsbygg
Tại Halden, các tù nhân có thể làm những công việc giống với những nhà giam có mức độ an ninh thấp ở Hoa Kỳ, nơi có thể được sử dụng các đồ dụng cụ nguy hiểm. Ngoài ra, họ còn được phát triển các kỹ năng như ghé các phòng thu của nhà tù.
Nguồn ảnh: YouTube/John Stark
Với các tù nhân theo một số tôn giáo nhất định, nhà tù còn tạo không gian riêng cho họ đến đây cầu nguyện, thậm chí còn mời các nhà truyền giáo đến để hướng dẫn các buổi lễ cầu nguyện - đây là hai việc hiếm thấy ở các nhà tù có hệ thống an ninh tối mật.
Nguồn ảnh: STR New/Reuters
Cách đó hơn 4.700 dặm là nhà tù ADX Florence, một nhà tù siêu đẳng được mở cửa vào năm 1994 và được xem là căn nhà của các phạm nhân nguy hiểm nhất trên đất nước Hoa Kỳ.
Nguồn ảnh: Google Maps
Mô hình một phòng giam theo tiêu chuẩn của ADX Florence
Nguồn ảnh: Wikimedia Commons
Các phòng giam nằm cách nhau khá xa. Do an ninh chặt chẽ, các tù nhân sẽ cố gắng giao tiếp thông qua các đường ống thoát nước hoặc bằng cách sử dụng ngôn ngữ ký hiệu thông qua các ô cửa sổ nhỏ xíu mà họ có được.
Nguồn ảnh: Amnesty International
Ngược lại, các tù nhân ở trại giam Solitary Housing Unit (SHU) không thể liên lạc được với các tù nhân khác. Mỗi ngày, họ phải trải qua 23 giờ đồng hồ một mình sống trong căn phòng vắng.
Nguồn ảnh: Amnesty International
Các phạm nhân phải ngủ trên các khối bê tông và hầu như không được tiếp cận với ánh sáng thiên nhiên. Chính các điều kiện khắc nghiệt đó đã tạo nên biệt danh "Alcatraz of the Rockies" cho nhà tù này.
Nguồn ảnh: Amnesty International
Tuy nhiên, một số tù nhân khác có cơ hội tập thể dục trong những chiếc lồng sắt 2 giờ mỗi ngày và 5 lần một tuần, nhưng tất nhiên là có điều kiện đi kèm. Những tù nhân này phải nằm trong danh sách được đánh giá là có tiến bộ trong quá trình giam giữ.
Nguồn ảnh: Amnesty International
Các tù nhân này cũng được liên lạc với bạn bè người thân bằng điện thoại được ngăn cách bởi một lớp kính.
Nguồn ảnh: Amnesty International
Vào đầu năm 2017, nhà tù đã có 442 phạm nhân. Hầu hết trong số đó phải lãnh mức án chung thân và chắc chắn một điều rằng họ sẽ không bao giờ được đụng đến nĩa, điều khiển TV và chiếc nệm êm ái một lần nào nữa.
Nguồn ảnh: Wikimedia Commons
Tham khảo thêm một số bài viết:
- 26 bức ảnh "không tưởng" về những căn hộ siêu nhỏ trên thế giới
- Chùm ảnh về những ngày đầu bóng đá mới xuất hiện tại Mỹ
- 12 bức hình biếm họa về hiện thực cuộc sống khiến bạn phải suy ngẫm
Chúc các bạn vui vẻ!