Các nhà khoa học tiết lộ một cách đơn giản để giao tiếp với mèo

Mèo nổi tiếng là lạnh lùng (và vụng về), nhưng nếu bạn và mèo của mình không gắn kết, có lẽ nguyên nhân chính do bất đồng ngôn ngữ.

Đừng lo lắng – nghiên cứu từ năm 2020 đã chỉ ra rằng điều đó không quá khó giải quyết. Bạn chỉ cần mỉm cười với chúng nhiều hơn. Không phải theo cách của con người, bằng cách nhe răng, mà theo cách của mèo, bằng cách nheo mắt và chớp mắt chậm rãi.

Bằng cách quan sát tương tác giữa mèo và người, các nhà khoa học đã xác nhận rằng biểu hiện này khiến mèo - vừa quen vừa lạ - tiếp cận và dễ tiếp thu con người hơn.

"Là người vừa nghiên cứu hành vi động vật vừa là người nuôi mèo, thật tuyệt khi có thể chứng minh rằng mèo và người có thể giao tiếp theo cách này", Karen McComb, một nhà tâm lý học tại Đại học Sussex, cho biết trong một tuyên bố năm 2020.

"Đây là điều mà nhiều người nuôi mèo đã nghi ngờ, vì vậy thật thú vị khi tìm thấy bằng chứng về điều đó".

Nếu đã dành thời gian ở gần mèo, bạn có thể đã thấy biểu cảm khuôn mặt "mắt khép hờ" của chúng, kèm theo chớp mắt chậm. Nó tương tự như cách mắt người nheo lại khi cười và thường xảy ra khi mèo thư giãn và hài lòng. Biểu cảm này được hiểu là một kiểu cười của mèo.

Bằng chứng giai thoại từ những người nuôi mèo đã ám chỉ rằng con người có thể sao chép biểu hiện này để truyền đạt cho mèo rằng chúng ta thân thiện, cởi mở với sự tương tác. Vì vậy, một nhóm các nhà tâm lý học đã thiết kế hai thí nghiệm để xác định xem mèo có hành xử khác nhau đối với những người chớp mắt chậm hay không.

Trong thí nghiệm đầu tiên, những người nuôi mèo chớp mắt chậm với 21 con mèo từ 14 hộ gia đình khác nhau. Sau khi con mèo đã ổn định và thoải mái ở một chỗ trong môi trường nhà của họ, những người nuôi mèo được hướng dẫn ngồi cách xa khoảng 1 mét và chớp mắt chậm khi con mèo nhìn họ. Máy ảnh đã ghi lại khuôn mặt của cả người nuôi và mèo, và kết quả được so sánh với cách mèo chớp mắt khi không có sự tương tác của con người.

Kết quả cho thấy mèo có xu hướng chớp mắt chậm với chủ sau khi chủ cũng chớp mắt chậm với chúng, so với trường hợp không tương tác.

Thí nghiệm thứ hai bao gồm 24 con mèo từ tám hộ gia đình khác nhau. Lần này, không phải chủ mèo chớp mắt mà là các nhà nghiên cứu, những người chưa từng tiếp xúc với mèo trước đó. Đối với nhóm đối chứng, những con mèo được ghi lại phản ứng với tình trạng không chớp mắt, trong đó con người nhìn chằm chằm vào mèo mà không chớp mắt.

Các nhà nghiên cứu đã thực hiện cùng một quá trình chớp mắt chậm như thí nghiệm đầu tiên, đưa một bàn tay ra về phía con mèo. Và họ phát hiện ra rằng không chỉ mèo có nhiều khả năng chớp mắt lại mà chúng còn có nhiều khả năng tiến đến gần bàn tay của con người sau khi họ chớp mắt.

"Nghiên cứu này là nghiên cứu đầu tiên điều tra thực nghiệm vai trò của việc chớp mắt chậm trong giao tiếp giữa mèo và người", McComb cho biết.

"Và đó là điều bạn có thể tự mình thử với mèo nhà mình hoặc với mèo bạn gặp trên phố. Đây là cách tuyệt vời để tăng cường mối quan hệ giữa bạn và mèo. Hãy thử nheo mắt nhìn chúng như thể bạn đang mỉm cười thoải mái, sau đó nhắm mắt lại trong vài giây. Bạn sẽ thấy chúng cũng phản ứng theo cách tương tự, và cả hai có thể bắt đầu một cuộc trò chuyện."

Chó có thể biểu lộ sự nhiệt tình hơn nhiều so với mèo, nhưng tin tức này không phải là điều bất ngờ đối với những ai yêu mèo. Nghiên cứu trong những năm gần đây đã chỉ ra rằng mèo hòa hợp với bạn cùng nhà hơn nhiều so với những gì chúng ta từng nghĩ và việc so sánh chúng với chó thật sự không phù hợp.

Ví dụ, mèo phản ứng tương tự với những người tiếp nhận chúng – vì vậy, nếu bạn thấy mèo xa cách, thì đó có thể là vấn đề của bạn, không phải của mèo. Tương tự như vậy, mèo phản ánh các đặc điểm tính cách của những người mà chúng sống cùng – điều này có thể liên quan đến lý do tại sao mèo dường như hiểu được cảm xúc của chủ nhân. Chúng cũng có thể nhận ra tên của chủ (mặc dù chúng thường chọn cách lờ đi). Và mối liên kết của chúng với chủ sâu sắc đến ngạc nhiên.

Thật khó để biết tại sao mèo lại chớp mắt chậm rãi với con người theo cách này. Người ta đã giải thích rằng đó là một cách để báo hiệu ý định tốt vì mèo được cho là hiểu rằng việc nhìn chằm chằm không ngừng nghỉ là đe dọa. Nhưng cũng có khả năng mèo phát triển biểu hiện này vì con người phản ứng tích cực với nó.

Dù bằng cách nào, thì hành đông này dường như giúp tạo nên mối quan hệ. Và đó là điều người nuôi mèo nên biết. Học cách cải thiện mối quan hệ với những loài động vật bí ẩn này cũng có thể là một cách để cải thiện sức khỏe cảm xúc của chúng – không chỉ trong môi trường gia đình mà còn trong nhiều tình huống có khả năng gây căng thẳng.

"Hiểu được những cách tích cực mà mèo và con người tương tác có thể nâng cao hiểu biết của cộng đồng về mèo, cải thiện phúc lợi của mèo và cho chúng ta biết thêm về khả năng nhận thức xã hội của loài ít được nghiên cứu này", nhà tâm lý học Tasmin Humphrey của Đại học Sussex cho biết.

"Những phát hiện của chúng tôi có khả năng được sử dụng để đánh giá phúc lợi của mèo trong nhiều bối cảnh khác nhau, bao gồm các phòng khám thú y và nơi trú ẩn".

Nghiên cứu này đã được xuất bản trên Scientific Reports.