Cách ưu tiên lưu lượng mạng cụ thể trên router Wi-Fi

Chỉ vì bạn có Wi-Fi tốc độ cao không có nghĩa là bạn sẽ luôn có được tốc độ tốt nhất có thể. Khi ngày càng nhiều thiết bị kết nối với mạng, bạn sẽ thấy tầm quan trọng của việc ưu tiên lưu lượng mạng.

Cài đặt QoS là gì?

Hầu hết các router hiện đại sẽ có phần cài đặt Quality of Service (QoS) trong phần cài đặt nâng cao. Cài đặt QoS giúp bạn kiểm soát cách phân chia băng thông khả dụng giữa các thiết bị và ứng dụng đang chạy trên mạng. Khi mạng của bạn bị tắc nghẽn và nhiều thiết bị tranh giành băng thông, các cài đặt này sẽ ưu tiên một số thiết bị và ứng dụng nhất định hơn các thiết bị và ứng dụng khác.

Giả sử bạn đang chơi game trong khi một người khác trong nhà đang phát trực tuyến Netflix trên TV. Nói chung, router xử lý các trường hợp như vậy theo nguyên tắc ai đến trước được phục vụ trước, nghĩa là nếu những gói dữ liệu từ Netflix đến router sớm hơn các gói dữ liệu từ game server của bạn, Netflix sẽ được ưu tiên trong khi game phải chờ.

Điều này đặc biệt đúng khi có nhiều gói dữ liệu khác nhau đến router của bạn cùng một lúc. Vì router chỉ có thể xử lý một lượng dữ liệu nhất định cùng một lúc nên sẽ xảy ra tình trạng mất gói khi các gói nằm trong hàng đợi để router phân phối chúng đúng cách giữa nhiều thiết bị được kết nối với router.

Với đủ thiết bị (hoặc ứng dụng kéo băng thông), điều này sẽ bắt đầu hiển thị độ trễ trong game trong khi Netflix chạy tốt hoặc cả độ game và Netflix đều bị lag, tùy thuộc vào cách router xử lý lưu lượng truy cập. Tuy nhiên, với cài đặt QoS được định cấu hình đúng, router sẽ biết loại gói nào cần ưu tiên. Vì vậy, nếu bạn đã thiết lập QoS trên router của mình để ưu tiên game, PC hoặc console, trải nghiệm của bạn sẽ ổn, nhưng người khác có thể thấy nội dung của họ bị lưu cache.

Tùy thuộc vào cách thiết lập cài đặt QoS, bạn có thể có trải nghiệm chơi game trực tuyến tốt hơn, chất lượng cuộc gọi video và âm thanh tốt hơn, trải nghiệm phát trực tuyến tốt hơn hoặc bất kỳ điều gì khác mà bạn muốn ưu tiên thay vì lưu lượng truy cập khác.

Router của bạn hỗ trợ cài đặt QoS nào?

Hầu hết các router hiện đại đều có cài đặt QoS, nhưng có thể hơi khó tìm. Hơn nữa, không phải tất cả các cài đặt QoS đều giống nhau và những router khác nhau triển khai chúng bằng các tên và quy tắc khác nhau. Nhìn chung, hai cài đặt QoS sau đây là phổ biến nhất:

• Wi-Fi Multimedia (WMM): Đúng như tên gọi, tính năng này theo dõi lưu lượng Wi-Fi và ưu tiên các ứng dụng đa phương tiện như Netflix hoặc Spotify hơn các loại lưu lượng khác. Tính năng này hoạt động tự động và thường có sẵn dưới dạng một nút chuyển đổi đơn giản.
• Bandwidth Control: Đây là tính năng hữu ích hơn cho phép bạn chỉ định thiết bị và ứng dụng bằng địa chỉ IP và cổng để cho router biết lưu lượng nào cần ưu tiên theo thứ tự nào.

Nếu bạn đang mua router, hãy đảm bảo rằng nó hỗ trợ Bandwidth Control và WMM. WMM rất tuyệt nếu bạn thường xuyên phát trực tuyến và thường được bật theo mặc định. Tuy nhiên, tùy chọn này thiếu tính linh hoạt mà bạn cần nếu muốn ưu tiên bất kỳ thứ gì khác ngoài phát trực tuyến. Ngoài ra, còn có các tính năng khác cần lưu ý khi mua router, vì vậy hãy chắc chắn rằng bạn đã tìm hiểu kỹ.

Để kiểm tra cài đặt QoS nào mà router hiện tại hỗ trợ, bạn cần truy cập vào cài đặt của nó. Thông thường, bạn có thể truy cập cài đặt này từ địa chỉ IP được đặt trước như 192.168.0.1. Hãy nhớ rằng cài đặt này thay đổi tùy theo thiết bị, vì vậy tốt nhất là bạn nên kiểm tra nhãn ở mặt sau hoặc bên dưới router để tìm đúng IP và thông tin đăng nhập.

Chúng cũng có thể không nằm ở cùng một nơi. Ví dụ, trên router TP-Link Archer C5, nút chuyển đổi WMM được giấu bên dưới cài đặt không dây nâng cao của router (và không thể tắt vì lý do nào đó), trong khi Bandwidth Control có phần riêng.

Trên D-Link DIR650N cũ, có một phần QoS riêng với Bandwidth Control và WMM. Vì vậy, rất có thể bạn sẽ phải lục tung router của mình để tìm đúng cài đặt.

Sử dụng QoS để ưu tiên lưu lượng truy cập cụ thể

Vì WMM không cung cấp nhiều quyền kiểm soát đối với lưu lượng truy cập mà bạn có thể ưu tiên và chỉ là một hộp bạn cần đánh dấu, nên không có nhiều thứ để làm ngoài việc bật một tính năng. Tuy nhiên, Bandwidth Control lại là một chuyện khác.

Mặc dù các cài đặt chính xác mà bạn phải thay đổi sẽ khác nhau tùy thuộc vào địa chỉ IP mà thiết bị bạn chọn nhận được từ router và các cổng cụ thể mà game hoặc chương trình cần khi kết nối với Internet, sau đây là bản tóm tắt chung về mọi thứ bạn cần thiết lập.

• Phạm vi IP: Đây là danh sách các địa chỉ IP được chỉ định cho cài đặt băng thông mà bạn đang triển khai. Nếu bạn chỉ thay đổi cài đặt cho một thiết bị, hãy nhập cùng một địa chỉ IP làm điểm bắt đầu và kết thúc của phạm vi. Có thể hữu ích khi đặt địa chỉ IP tĩnh cho thiết bị của bạn trước.
• Phạm vi cổng: Đây là phạm vi các cổng TCP và UDP mà chương trình hoặc game cụ thể mà bạn đang cố gắng ưu tiên sử dụng để kết nối với máy chủ của chương trình hoặc game đó. Phạm vi này thay đổi tùy theo chương trình đang sử dụng và bạn thường có thể tìm thấy chúng bằng cách tìm kiếm đơn giản trên Google.
• Giao thức: Tùy chọn này sẽ chọn cổng bạn chọn có sử dụng TCP, UDP hay cả hai cổng hay không. Hầu hết các chương trình đều có phạm vi cổng khác nhau cho một trong hai loại.
• Ưu tiên: Cài đặt này cho phép bạn đặt mức ưu tiên cho quy tắc bạn đang tạo. Nhìn chung, bạn có thể chọn tối đa 10, trong đó 1 là mức ưu tiên cao nhất và 10 là mức ưu tiên thấp nhất.
• Tốc độ Upstream/Downstream: Đây là nơi bạn có thể nhập tốc độ upload hoặc download được phân bổ cho thiết bị. Nếu bạn muốn sử dụng toàn bộ băng thông của kết nối internet, hãy nhập tốc độ upload và download do ISP cung cấp. Tuy nhiên, bạn có thể thử nghiệm với các số thấp hơn để tiết kiệm một số băng thông cho những thiết bị không được quản lý trên mạng của mình.

Trên hầu hết các router, 5 cài đặt được đề cập ở trên sẽ cung cấp tất cả các chức năng kiểm soát QoS mà bạn cần. Sau khi được thiết lập đúng, router của bạn sẽ biết loại lưu lượng nào cần ưu tiên hơn các loại khác và cần phân bổ bao nhiêu băng thông cho một thiết bị cụ thể.

Wi-Fi tốc độ cao rất tuyệt, nhưng nếu bạn sử dụng trên nhiều thiết bị, tốc độ sẽ giảm nhanh chóng. Thiết lập đúng cài đặt ưu tiên mạng QoS giúp tránh điều đó và đảm bảo bạn có được trải nghiệm tốt nhất có thể trên các thiết bị, game và chương trình thực sự quan trọng.