MacBook Air báo trước cái chết của ổ đĩa cứng?

Các nhà phân tích nói rằng sự ủng hộ của Apple và giá giảm dần của SSD có thể thuyết phục người tiêu dùng và các CIO rằng ổ đĩa cứng không phải luôn luôn cần thiết.

Tuần vừa rồi, CEO Steve Jobs của Apple giới thiệu một phiên bản mỏng hơn của MacBook Air, là MTXT siêu mỏng không dùng ổ đĩa cứng truyền thống, ông nói nó đại diện cho "tương lai của MTXT". Một số nhà quan sát công nghiệp đã đồng ý với Jobs.

Khởi đầu với máy nghe nhạc MP3, công nghệ flash NAND dưới dạng thiết bị lưu trữ solid state (SSD) đã bắt đầu làm nóng thị trường tiêu dùng ổ cứng khi giá của chúng giảm dần.

Và, trong khi các ổ đĩa cứng truyền thống HDD vẫn sẽ được dùng cho các máy chủ và những hệ thống lưu trữ tại các trung tâm dữ liệu trong nhiều năm nữa, sẽ có một số trung tâm bắt đầu sử dụng SSD cho lưu trữ.

Trong khi đó, các nhà phân tích nói rằng flash NAND rút cuộc sẽ được tích hợp trên các bo mạch chính (thực tế Air mới của Apple đã dùng hình thức lưu trữ SSD này - PV) của sản phẩm điện tử tiêu dùng, khắc phục được hiện tượng thắt nghẽn cổ chai trong việc truyền dữ liệu giữa bộ xử lý của máy tính và thiết bị lưu trữ.

Đối với Apple, MacBook Air mới đại diện cho một mức giá mới cho các hệ thống với lưu trữ SSD, cũng có nghĩa là sẽ “xén” mất một phần doanh thu của MTXT MacBook hiện tại của công ty.

MacBook Air được vuốt mỏng từ sau ra trước, độ dày giảm từ 0,68-inch (~1,7 cm) xuống chỉ còn 0,11 inch (~0,28 cm), và nó chỉ nặng 1,06 kg. Trái tim của “tuyệt phẩm” siêu bền, mỏng, nhẹ và tiêu thụ điện năng thấp này chính là ở lưu trữ SSD dung lượng từ 64 GB đến 256 GB tùy thuộc vào model. Để so sánh, Apple MacBook dùng ổ đĩa cứng HDD 250 GB, nặng 2,1 kg.

Sau khi Apple giảm giá của Air tuần vừa rồi, nó phù hợp với mức giá 999 USD (19,6 triệu đồng) của MacBook.

"Flash phải tới thời chi phí hiệu quả", Jim McGregor, Giám đốc chiến lược công nghệ của hãng nghiên cứu thị trường In-Stat, nói. "Chúng ta đang ở thời điểm đó".

Mặc dù lưu trữ SSD vẫn còn đắt hơn so với ổ đĩa cứng HDD nhưng ổ SSD dung lượng thấp 64 GB đã có một mức giá phải chăng, với khoảng 100 USD, đã phù hợp về dung lượng cho hầu hết người dùng, theo McGregor.

Trong khi các ổ đĩa cứng HDD đã được tăng mật độ và dung lượng với tốc độ đáng kinh ngạc trong vài năm qua nhờ công nghệ mới ghi vuông góc và kích thước sector lớn hơn, người tiêu dùng đã bắt đầu chia sẻ nhiều dữ liệu hơn thông qua Internet và lưu trữ nó trong đám mây hơn là trên các thiết bị di động. Do đó hầu hết người dùng không cần bất kỳ loại thiết bị lưu trữ cỡ hàng terabyte trên một MTXT.

"Mặc dù chúng ta được nghe nội dung được mở rộng theo cấp số nhân... rất nhiều nội dung không được lưu trữ trên ổ đĩa cứng", McGregor nói. "Bạn có thể tới một thời điểm mà chỉ SSD là có ý nghĩa, đặc biệt là trên các máy tính di động".

McGregor nói thêm, "Ngay cả các sản phẩm cho ngôi nhà số, như Apple TV mói đây của Apple, đã chuyển từ việc có một ổ cứng sang mô hình streaming (tải và xem/nghe liên tục nội dung qua mạng). Tất cả các thiết bị gia đình khác mà chúng ta đang thấy sắp sửa chào đời đều vậy cả... Bạn không cần phải lưu thông tin, quan trọng là cần có một kết nối Internet băng rộng. Đó là một thay đổi đáng kể trong vài năm qua trong việc sử dụng các đám mây".

Giá flash NAND giảm mạnh

Và chi phí cho bộ nhớ flash NAND được dự kiến sẽ nhanh chóng giảm hơn nữa.

Giá flash NAND sẽ tới giai đoạn sụt giá đầy kịch tính khi nguồn cung bắt đầu tăng quá mức, theo Jim Handy, một nhà phân tích tại Objective-Analysis.

Hồi đầu năm, Toshiba đã công bố rằng họ đã bắt đầu xây dựng một nhà máy chế tạo chip flash NAND tại thành phố Yokkaichi, Nhật Bản. Nhà máy, một liên doanh với đối tác kinh doanh lâu năm là công ty SanDisk, sẽ xuất xưởng khoảng 210.000 tấm vi mạch (wafer) NAND mỗi tháng khi hoạt động hết công suất.

Tính trung bình, giá bộ nhớ flash NAND giảm 40%/năm. Hiện nay, lưu trữ SSD có giá khoảng 1,2 USD/gigabyte.

Bởi vì các nhà sản xuất bắt đầu kiếm lời vào nửa cuối năm 2009, Handy tin rằng nguồn cung sẽ thừa đáng kể vào nửa cuối năm 2011. "Đến thời điểm này năm sau, giá mỗi gigabyte có thể sẽ vào khoảng 0,5 USD", ông nói. Tuy nhiên ông vẫn cho rằng mặc dù như vậy đã là quá tốt nhưng vẫn còn cao hơn so với giá ổ đĩa cứng HDD, và ông mong đợi giá sẽ chỉ còn ít hơn 0,05 USD/gigabyte vào cuối năm sau.

Hiện tại, người tiêu dùng thường xem xét ba yếu tố khi mua một máy tính: tốc độ xử lý, kích thước bộ nhớ và dung lượng ổ cứng, Handy nói. Các nhà sản xuất bộ xử lý, như Intel và AMD, đã thành công trong chiến dịch để có được sự chú ý của người tiêu dùng vào megahertz (MHz), tên của bộ xử lý cùng số lượng nhân mà nó có.

Các nhà sản xuất SSD như Samsung và SanDisk đã cố gắng làm điều tương tự với các sản phẩm của họ - tạo cho người tiêu dùng phải nghĩ nhiều hơn về hiệu năng, độ bền, và tiêu thụ điện năng hơn là chỉ để ý tới dung lượng.

"Họ đã thất bại, nhưng họ không có ảnh hưởng mà Steve Jobs có. Steve Jobs có thể nói thị trường đi về đâu và nó chỉ có thể đi theo cách đó", ông nói.

SSD trong các trung tâm dữ liệu

Thị trường trung tâm dữ liệu dùng lưu trữ SSD vẫn chỉ ở mức 300 triệu USD, thấp xa so với 20 tỷ USD doanh số bán đĩa cứng cho các hoạt động IT, Rajesh Ghai, một giám đốc và là nhà phân tích nghiên cứu cao cấp tại ThinkEquity LLC, cho biết.

Tuy nhiên, thị trường trung tâm dữ liệu SSD sẽ tăng gấp đôi trong năm tới, ông nói thêm.

Nhiều doanh nghiệp đang chuyển hướng tới kiến trúc lưu trữ đa tầng, với SSD ở tầng trên cùng (top tier), tiếp theo là các ổ đĩa serial-attached SCSI (SAS) và SATA. Khi giá của SSD tiếp tục giảm, chúng sẽ được dùng nhiều hơn ở tầng trên cùng để dành vị trí các đĩa cứng cao cấp hơn, Ghai dự đoán.

"Rồi chúng ta sẽ chỉ thấy các SSD và ổ cứng SATA bên dưới trong 2 - 5 năm tới", ông nói. "Các nhà sản xuất Seagate, Western Digital, Hitachi, Samsung và Toshiba sẽ thấy bị mất một phần thị phần ổ đĩa cứng của họ bởi SSD".

Trước mắt, các nhà sản xuất ổ đĩa cứng còn phải đối mặt với thị trường đang lên của các máy tính bảng với lưu trữ SSD, như Samsung Galaxy và Apple iPad. Chúng đã làm xói mòn thị trường ổ đĩa cứng, làm giảm nhu cầu và tạo ra dư thừa các ổ đĩa cứng.

"Trong dài hạn, sẽ có một tác động đáng kể lên các nhà sản xuất ổ đĩa cứng từ lưu trữ SSD trong thị trường lưu trữ doanh nghiệp. Trong tương lai gần, tác động đến từ xu hướng chuyển dịch sang dùng máy tính bảng của người tiêu dùng", Ghai nói.