Từ đầu năm 2008 đến nay thị trường máy tính sôi động hẳn với những laptop mini khi hàng loạt hãng sản xuất máy tính trên thế giới nhảy vào thị trường mới mẻ này.
Bắt nguồn từ dự án OLPC (One Laptop Per Child - Mỗi trẻ em một laptop) từ năm 2005, nhằm cung cấp cho các trẻ em nghèo loại máy tính với giá rẻ. Dự án đã thu hút nhiều tên tuổi lớn trong lĩnh vực sản xuất thiết bị, linh kiện, phần mềm máy tính của thế giới cùng tham gia như Intel, Microsoft… nhưng đến nay vẫn chưa tạo được dấu ấn thật sự nổi bật nào.
Intel tham gia dự án OLPC nhưng cũng sản xuất thêm dòng laptop Classmate giá rẻ để trở thành đối thủ với laptop XO của OLPC, đẩy thị trường laptop giá rẻ lên một mức mới. Laptop XO có giá 200 USD, còn Classmate PC khoảng 285 USD. Cả hai sản phẩm này đều nhắm đến đối tượng người dùng là trẻ em ở các nước đang phát triển, những nơi mà giá cả luôn là một vấn đề lớn khiến việc tiếp cận với máy tính vẫn còn rất khó khăn. Tuy nhiên, thị trường này chỉ thật sự bùng nổ sau thành công của dòng máy Eee PC của Hãng Asus (Đài Loan) trong năm 2007.
Thống kê của Asus cho thấy chỉ trong vòng một quí, hãng đã phân phối trên 350.000 máy trên toàn cầu, con số ao ước đối với laptop XO và Classmate. Giới chuyên môn đánh giá Asus Eee PC hấp dẫn người sử dụng ở kích thước nhỏ gọn, sự đơn giản trong sử dụng và đặc biệt là giá thành khá rẻ. Eee PC nặng chưa đến 1kg, có khả năng kết nối Internet không dây WiFi, sử dụng chip vi xử lý Intel Celeron ULV 900 MHz, bộ nhớ RAM 512 MB, đĩa cứng đặc SSD từ 2-4 GB, màn hình hiển thị 7 inch.
Giá bán tại thị trường VN dao động từ 6 đến dưới 8 triệu đồng. Mới đây Asus đã giới thiệu tiếp phiên bản mới của Eee PC với màn hình 9 inch nhằm tăng sức cạnh tranh với các đối thủ mới xuất hiện.
Trước sự thành công bất ngờ của Eee PC, đầu năm nay hàng loạt "đại gia" đã vào cuộc. Giữa tháng hai, Công ty máy tính Mỹ Everex giới thiệu laptop Cloudbook chạy hệ điều hành Linux khá giống Asus Eee PC. Everex Cloudbook cũng có màn hình 7 inch, bộ vi xử lý Via C7 ULV 1,2 GHz, RAM 512 MB, đĩa cứng đến 30 GB, kết nối WiFi, webcam 1,3 Mp tích hợp và được bán với giá khoảng 400 USD (hơn 6 triệu đồng).
Cùng thời điểm đó, một công ty khác ở Anh là Elonex giới thiệu chiếc laptop nhỏ gọn mang tên One với giá khoảng 200 USD. Gần cùng mục đích với dự án OLPC, laptop One cũng nhắm đến trẻ em ở Anh với phương châm mỗi 100 laptop One được bán ra sẽ có một miễn phí cho trẻ em nghèo.
Trước thị trường mới đầy triển vọng này, những thương hiệu sản xuất máy tính quen thuộc từ Đài Loan cũng không thể khoanh tay đứng nhìn. Acer, thương hiệu PC lớn thứ ba trên thế giới, công bố sẽ sản xuất mẫu laptop giá rẻ của riêng mình với màn hình từ 7-9 inch, giá bán khoảng 470 USD và sẽ là đối thủ cạnh tranh trực tiếp với Eee PC. Hãng Dell lại đang được người sử dụng chờ đón với mẫu laptop mới mang tên Inspiron 1525 được bán với giá dự kiến chưa đến 500 USD.
Bên cạnh những thương hiệu quen thuộc, một số tên tuổi mới cũng mạnh mẽ nhảy vào thị trường mới này như nhà sản xuất phần cứng HCL Infosystems của Ấn Độ với hai dòng laptop giá rẻ MiLeap X và MiLeap Y cho thị trường nước mình với mức giá khoảng 350 USD. Mới đây nhất là sự ra đời của mẫu máy tính Gecko của nhà sản xuất Norhtec với giá bán chỉ 300 USD.
Thực tế, đa số laptop mới luôn không ngừng nâng cao về khả năng và tốc độ, giá bán có giảm nhưng vẫn còn cao so với thu nhập của đa số người sử dụng. Theo nhiều cửa hàng máy tính, những mẫu laptop có giá 500-800 USD là sự lựa chọn của đa số người dùng. Vì đa số người dùng máy tính ở VN là dân văn phòng, SV chỉ cần một chiếc máy hoạt động tốt các ứng dụng cơ bản hằng ngày như: lướt web, chat, email… là tuyệt vời. Hơn nữa những mẫu máy nhỏ gọn, giá rẻ có thiết kế thời trang, lạ mắt lại gọn nhẹ, dễ mang theo nên bán chạy.