Facebook có đang chia cách con người?

Đối với Facebook, hướng mục tiêu theo hành vi người dùng không chỉ phản ánh hành vi của chúng ta mà còn có tác dụng ngược trở lại. Theo thời gian, một mạng xã hội tưởng như sẽ kết nối con người lại biến chúng ta thành những bong bóng tách rời nhau.

Cách Facebook hiển thị tin tức mới (News Feed) là khi bạn càng tương tác với một nội dung từ một người dùng nào đó thì những nội dung tương tự sẽ hiển thị càng nhiều hơn. Hiểu đơn giản là Facebook sẽ hiển thị những nội dung mà bạn yêu thích, vậy thì có gì sai?

Trước hết, điều này sẽ tạo nên một "vòng" nhỏ những người bạn và chủ đề mà bạn quan tâm trên News Feed. Càng tương tác với họ nhiều, hành vi của bạn cũng sẽ thay đổi và ngày càng tương tác với họ nhiều hơn. Từ đó, người dùng sẽ có xu hướng xa cách với những nhóm khác.

Sau đó, và điều này còn tệ hơn nữa, bởi mức độ gắn bó (engagement) được dùng như con số thống kê. Facebook sẽ không tránh khỏi lựa chọn những gì gây shock. Evan Williams đã có câu tóm tắt rất chính xác như thế này.

Một vấn đề với Internet là nó yêu thích những thứ cực đoan. Ví dụ như bạn trông thấy một vụ tai nạn xe trên đường. Hiển nhiên là bạn có nhìn thấy. Mọi người ở đó đều nhìn thấy. Internet sẽ diễn giải hành vi này là mọi người đều muốn nhìn thấy vụ tai nạn xe đó và cung cấp nội dung đó trên mạng.

Càng tương tác nhiều thì bạn sẽ càng thấy nhiều trên News Feed

Tất nhiên xu hướng này không chỉ diễn ra với Facebook. Vấn đề thứ nhất hiện diện trên mọi mạng xã hội sử dụng thuật toán hiện thông tin thông minh để tối ưu hóa mức độ tương tác. Faecbook chỉ là cái tên nhiều người dùng nhất và có ảnh hướng nhất mà thôi. Vấn đề thứ hai đã xảy ra trên TV nhiều năm trời. Tại sao ngày càng nhiều người tin rằng tội phạm bạo lực đang ngày càng nhiều hơn, rằng họ có thể bị khủng bố bất cứ lúc nào trong khi có rất nhiều bằng chứng chứng minh điều ngược lại?

Chúng ta hy vọng thế kỉ 21 của Facebook sẽ mang đến sự thấu hiểu hơn nhưng xem ra mọi việc không phải như vậy. Chúng ta hy vọng thế giới mở và kết nối sẽ tốt hơn nhưng dường như "mức độ gắn bó" lại không song hành cùng "mức độ hạnh phúc" của người dùng.

Đừng chỉ nhìn thế giới qua lăng kính của mạng xã hội

Cũng giống như tình trạng nóng lên toàn cầu, càng nhiều năng lượng được xả vào bầu khí quyển thì nó càng trở nên thất thường và khó đoán hơn. Facebook cũng như một nhà kính khổng lồ cho bầu khí quyển xã hội của chúng ta.

Cũng không thể nói những điều này là lỗi của ai. Chưa từng có thứ gì như Facebook trước đây khi nó đã trở thành thử nghiệm toàn cầu với những kết quả thành công nhất định. Nhưng có lẽ Facebook cũng cần biết rằng không phải thử nghiệm nào của họ cũng thành công. Trước tuyên bố mới đây của Mark Zuckerberg rằng "Facebook đang triển khai hình thức kết nối bạn với những người mà bạn nên biết, như người cố vấn chẳng hạn", hy vọng rằng đây sẽ là dấu hiệu cho thấy Facebook đã nhận ra "mức độ gắn bó" có thể gây ảnh hưởng xấu tới người dùng và đang tìm cách để cải thiện điều đó.