Đã đến lúc dừng gọi tên netbook

Sự phân biệt netbook và laptop đang mờ dần bởi netbook, những chiếc laptop-mini, ngày càng có nhiều tính năng mới và màn hình cũng lớn hơn.

Netbook mới ra đời được 2 năm và đang dần thay thế cho laptop ở khía cạnh nào đó, đặc biệt là sự canh tranh quyết liệt với phân khúc laptop siêu di động sử dụng vi xử lý tiết kiệm điện năng (CULV CPU). Về lý thuyết, netbook với màn hình, bàn phím nhỏ, lại thiếu ổ quang có hiệu năng và giá bán tương đương laptop CULV bàn phím đầy đủ, pin khỏe.

Sự phân biệt netbook và laptop đang mờ dần

Sự khác biệt thực sự hiện hữu chỉ khi netbook mới ra mắt. Đó là những cỗ máy "nhỏ nhắn" 7 - 8 inch, tính năng gói gọn cho việc "Online" và chạy hệ điều hành Linux. Nhưng mọi việc đã phát triển theo chiều hướng khác khi netbook bắt đầu trở thành sản phẩm "hot" trên thị trường PC và chuyển sang dùng hệ điều hành Microsoft Windows XP. Rồi sau đó, các tên tuổi lớn trong ngành sản xuất máy tính lần lượt "đổ xô" vào thị trường thiết bị "nhỏ bé" này. Ban đầu, netbook còn được xem là "bạn đồng hành" bên cạnh laptop truyền thống. Nếu như ở nhà bạn dùng laptop "online" cho việc gửi thư từ e-mail với Yahoo hay Gmail, lưu trữ và chia sẻ ảnh qua Facebook hoặc Picasa, hay nghe nhạc từ Pandora hoặc Last.fm thì trong những chuyến đi dài, trên đường, bạn vẫn có thể làm những việc tương tự với một chiếc netbook. Thiết bị này phát triển rất nhanh chóng, chỉ trong năm 2008, riêng thị trường Bắc Mỹ đã tiêu thụ hết 16 triệu máy. Đơn giản vì chúng đáp ứng được nhu cầu của người dùng trên nền giao diện quen thuộc, hệ điều hành Windows XP, trong khi giá bán lại rẻ hơn nhiều so với laptop truyền thống và mọi người đều đang phải "thắt lưng buộc bụng" đương đầu với suy thoái kinh tế.

Tới đầu năm nay, "ông trùm" trong nghành công nghiệp bán dẫn, Intel bắt đầu đẩy mạnh việc bán và sử dụng vi xử lý CULV, những mẫu CPU giá phải chăng mà lại góp phần cải thiện thời lượng pin cho laptop. Ý tưởng này được các hãng sản xuất PC rất hoan nghênh bởi họ dễ dàng "đóng gói" chúng với các linh kiện phần cứng khác và cho ra đời các mẫu laptop CULV giá "bình dân" nhưng lại đem về lợi nhuận nhiều hơn so với việc bán netbook.

Ví dụ rõ ràng nhất vẫn là chiếc Dell Inspiron 11z, không khác gì netbook nhưng giá bán thì hoàn toàn khác. Như Dell quảng cáo, Inspiron 11z sở hữu vi xử lý mạnh hơn và dung lượng bộ nhớ RAM cũng nhiều hơn.

Dell Inspiron 11z. Ảnh: Slashgear.

Mỗi hãng có một định nghĩa về netbook khác nhau. Acer cho rằng netbook là những chiếc máy tính xách tay có trọng lượng nhẹ hơn 1,4 kg, độ lớn màn hình từ 10 - 11,6 inch, sử dụng vi xử lý Intel Atom và giá bán dưới 500 USD. Còn theo HP, netbook phải nhỏ hơn 12 inch, là một sản phẩm đồng hành với laptop với mục đích sử dụng phổ thông trong khi laptop thì đa năng hơn. Bên cạnh mục đích sử dụng phổ thông, netbook còn được dùng cho các hoạt động sáng tạo. Còn thuở ban đầu, netbook nhỏ chỉ 7 inch và giá bán rẻ hơn nhiều. Thực sự, vẫn chưa có một định nghĩa rõ ràng mang tính kỹ thuật cho sản phẩm này.

Ví dụ, bảng so sánh laptop Dell Inspiron 11z và Dell Minu 10:

So sánh cấu hình Dell Inspiron 11z và Inspiron Mini 10
Cấu hình	Dell Inspiron 11z Laptop	Dell Inspirion Mini 10 Netbook
Màu sắc	Đen (Obsidian black)	Đen (Obsidian black)
Vi xử lý	Intel Celeron 723 (1,2 GHz)	Intel Atom Z520 (1,33 GHz)
Hệ điều hành	Windows Vista Home (Nâng cấp miễn phí lên Windows 7)	Windows XP Home Edition SP3
Màn hình	11,6 inch HD (1.366 x 768 pixel)	10,1 inch HD (1,366 x 768 pixel)
Bộ nhớ RAM	2 GB	1 GB
Ổ cứng	HDD 250 GB	HDD 160 GB
Wi-Fi	802.11b/g	802.11g
Webcam	1,3 MP	1,3 MP
Pin	28 Wh (thời lượng 3 giờ)	28 Wh (thời lượng 3 giờ)

Thiết kế, màu sắc, độ phân giải màn hình, pin, Wi-Fi, hay Webcam tích hợp đều giống nhau. Sự khác nhau dễ nhận thấy là Inspiron 11z có màn hình lớn hơn Dell Mini 10, "sâu hơn" là CPU nhanh hơn "chút đỉnh", bộ nhớ RAM nhiều hơn 1 GB và dung lượng ổ cứng lớn hơn. Ngoài ra, nếu mua laptop bạn sẽ được nâng cấp lên Windows 7, còn với netbook sẽ phải trả phí để chạy Windows 7 Home Premium.

Với cấu hình không máy khác biệt như trên, người dùng sẽ thấy bối rối và không biết chọn máy nào thì tốt hơn. Chưa hết, quảng cáo của Dell lại khiến họ khó lựa chọn: "Inspiron 11z sở hữu tính di động cao của netbook và khả năng thực thi của laptop".

Trên thực tế Inspiron 11z nặng 1,36 kg còn Dell Mini 10 là 1,18 kg, nhẹ hơn không đáng kể để xứng với quảng cáo trên. Vì thế, có thể kết luận không có sự khác biệt nào ngoại trừ khác nhau về tên gọi.

Dell Mini 10. Ảnh: Yugatech.

Bên cạnh Dell còn rất nhiều hãng máy tính sản xuất cả netbook và laptop CULV như HP, Acer, Lenovo... Song, ranh giới giữa 2 sản phẩm này chưa được rõ ràng trong toàn nghành công nghiệp PC. Dường như các nhà sản xuất đang cố gắng để cân bằng giữa lượng laptop bán ra với lãi suất thu được bằng việc hướng người dùng đến với laptop CULV nhiều hơn thay vì để họ mua netbook ít lợi nhuận hơn.