Hầu hết mọi người đều có ít nhất một ý tưởng mơ hồ về địa chỉ IP là gì và một số người hiểu hậu quả của việc tiết lộ địa chỉ đó cho các tác nhân đe dọa và các bên thứ ba khác.
Nhưng địa chỉ MAC là gì? Chúng dùng để làm gì và tội phạm mạng có thể khai thác chúng như thế nào? Quan trọng hơn, làm cách nào để ẩn địa chỉ MAC?
Địa chỉ MAC là gì? Tại sao ẩn nó?
Mọi thiết bị kết nối với Internet đều có địa chỉ Media Access Control (MAC), thường bao gồm 6 bộ gồm 2 ký tự. Vì vậy, một địa chỉ MAC điển hình sẽ giống như thế này: 18-3B-5D-03-8A-40.
Địa chỉ MAC giống như số ID cho máy tính, điện thoại thông minh, router, v.v... Máy tính hoặc điện thoại thông minh của bạn sẽ không thể hoạt động bình thường hoặc không thể kết nối với mạng nếu không có địa chỉ MAC.
Những địa chỉ này không tự thay đổi, giống như địa chỉ IP. Thay vào đó, chúng được chỉ định bởi chính các nhà sản xuất. Tuy nhiên, một thiết bị có thể có nhiều hơn một địa chỉ MAC. Ví dụ, nếu laptop của bạn có cả WiFi tích hợp và cổng Ethernet, thì nó có hai địa chỉ MAC.
Chính vì các địa chỉ MAC về cơ bản được ghi vào, nên chúng đóng một vai trò trong việc bảo mật mạng.
Giả sử quản trị viên mạng muốn chặn một thiết bị nhất định truy cập mạng. Họ sẽ sử dụng cơ chế bảo mật nào? Một cách nhanh chóng để làm điều đó là chặn địa chỉ MAC của thiết bị đó. Ngoài ra, họ chỉ có thể đưa vào danh sách trắng một số địa chỉ MAC nhất định - đây là phương pháp kiểm soát truy cập phổ biến được gọi là lọc địa chỉ MAC.
Không giống như địa chỉ IP, địa chỉ MAC không công khai. Điều này có nghĩa là các trang web bạn truy cập không biết địa chỉ MAC của bạn. Tuy nhiên, bất kỳ mạng nào bạn kết nối đều có quyền truy cập vào địa chỉ MAC của bạn. Điều này có thể khiến bạn gặp nguy hiểm, nếu mạng đó là công khai hoặc bị xâm phạm.
Cho dù bạn muốn vượt qua một số hạn chế nhất định, tự bảo vệ mình trước các cuộc tấn công và những loại tội phạm mạng tương tự hay chỉ muốn nâng cao quyền riêng tư của mình, thì việc biết cách ẩn địa chỉ MAC của bạn là rất hữu ích.
Cách ẩn địa chỉ MAC
Trước khi ẩn địa chỉ MAC, bạn cần phải tìm ra nó. Quá trình này sẽ chỉ mất vài phút, bất kể bạn đang sử dụng thiết bị và hệ điều hành nào. Tham khảo những hướng dẫn sau để biết cách thực hiện:
- 2 cách xem và đọc địa chỉ MAC trên máy tính Windows 10, macOS
- Cách tìm địa chỉ MAC (Địa chỉ Wi-Fi) của iPhone
- Cách tìm và thay đổi địa chỉ IP trên Mac
- Cách tìm địa chỉ MAC bằng dòng lệnh trong Linux
- Hướng dẫn cách xem địa chỉ Mac của Android
Sau khi tìm ra địa chỉ MAC, bạn có thể ẩn địa chỉ đó. Về mặt kỹ thuật, vì bạn không thể kết nối với một điểm truy cập mà không có địa chỉ MAC, nên bạn chỉ đang giả mạo và thay đổi nó, nhưng bạn trở nên khó theo dõi hơn.
Trên Windows, Linux và MAC OS X
Hướng dẫn chi tiết có trong: Cách đổi địa chỉ MAC trên Windows, Linux và MAC OS X.
Trên Android và iOS
Các phiên bản mới hơn của hệ điều hành iOS và Android được bật tính năng chỉ định ngẫu nhiên MAC theo mặc định. Nhờ tính năng này, địa chỉ MAC của bạn sẽ thay đổi bất cứ khi nào bạn kết nối với một mạng mới.
Nếu bạn muốn kiểm tra xem điện thoại thông minh của mình có tích hợp tính năng chỉ định ngẫu nhiên MAC hay không, đây là cách thực hiện.
Nếu bạn có điện thoại thông minh Android, hãy truy cập menu Settings và điều hướng đến Connections. Nhấn vào mạng WiFi mà bạn đã kết nối, sau đó nhấn vào biểu tượng bánh răng. Mở rộng menu nếu cần và tìm "Mac address type". Điều này sẽ hiển thị "Randomized MAC" hoặc "Phone MAC" - rất có thể bạn sẽ có thể chuyển đổi giữa hai tùy chọn.
Apple đã thêm ngẫu nhiên địa chỉ MAC tự động trong iOS 14. Tính năng này được bật theo mặc định nhưng bạn có thể tắt nó bằng cách truy cập menu Settings, tìm mạng WiFi mà bạn đã kết nối và chuyển đổi thanh trượt bên cạnh Private Address.
Về mặt lý thuyết, có thể thay đổi địa chỉ MAC của điện thoại thông minh của bạn theo cách thủ công. Tuy nhiên, thiết bị của bạn cần phải được root hoặc jailbreak. Trừ khi bạn rất tự tin vào kỹ năng của mình, bằng không không nên jailbreak iPhone hoặc root điện thoại thông minh Android, vì làm như vậy có thể gây ra các sự cố không thể khắc phục được.
Biết cách thay đổi địa chỉ MAC là rất quan trọng
Tìm hiểu địa chỉ MAC dùng để làm gì, cách chúng hoạt động và lý do bạn nên cân nhắc thay đổi chúng trong một số tình huống nhất định có thể tạo ra sự khác biệt thực sự về mặt an ninh mạng. Tương tự như vậy, biết cách tắt và bật tính năng chỉ định ngẫu nhiên địa chỉ MAC có thể giúp bạn tránh được rất nhiều rắc rối, cũng như loại bỏ các sự cố bảo mật và kết nối tiềm ẩn.
Như đã nói, nếu bạn thường xuyên sử dụng WiFi công cộng, hãy đảm bảo rằng bạn đã sẵn sàng đối phó với các mối đe dọa mạng phổ biến khác và hiểu cách tin tặc lợi dụng các điểm truy cập.